DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0004
S‘ CAESAREAE MAIESTATIS
PRIVILEGIVM*
AXIMILIANVS Secundus, diuina finiente clementia,eledus Romanorum Im-
perator femper Auguftus,acGermani^,Hungarie,Boiemie,Dalmatic,Croatie Scia
uonix, &c. Rex, Archidux Auftrix,Dux Burgundix,Stirix,Carinthix,Carnlolx <5c
V Virtenbergx, <5cc. Comes Tyrolis,&c.Recognofcimus & notum facimus, tenore
pr^fentium vniuerfis,B.cmpublicambene & recte coftitutam,non tam armis,moe-
nijs, & propugnaculis, quamliterarum ftudijs& viris rebus agendis aptis & idoneis
munitam cifc decet, Ariimaducrtentes autem ad conferuandas & propagandas bo-
nas artes,ac feminarium quafi virtutisconftituendum &: retinendum,operastypo-
grapbicas plurimum adiunTenticonferre: Ideo non cos foliinnquiReipub.dorni
aut foris prodeffe, vel hoftium iniurijs propulfandis, vel pro Tribunali lus,& iufti-
tiam a d m in i (1 r a n d o, q u i e t c m & tranquillitatem,publicam tueri folcnt-fcd etiam in primis exiftimamus ib
nendos, qui reiJitterarite curam fufpicientes, non de noilra foliim xtate,ficd dc pofteris etiam bene mereri
nituntur.
Cum igitur nobis expolitum fit,noflri Sc Sacri Imperij fideles dilectos, M. Georgium Bruin,M. Francifcft
Hogenbergium, nec non M. Simonem vandenNocuel, non fine multo laborum taedio, & grani fumptu,
Ciuitatcs Orbis Terrarum,accuratiffime delineatas,ac alia,que ad earum originem <5e hiftoriam fpedarcnr,
fnmma diligentia collegiffe,atq;Con{lituifieillas Ciuitatum dilineationes,cumhiftorica enarratione, ad
communem rei litteraria; vtilitatem in publicum edere, deterreri autem finiftris armillorum artibus,qui
falcem in meflem alienam inficientes, ex aliorum laboribus, priuata commoda venari folcant,nobifq; pro-
inde humiliter fupplicatum fir,vt pro noftra,in litterarum ftudia & Mufarum alumnos; aifedionc,ipfi$ cle-
menter fubuenirc^Cxfareacgaudoritatenoflra, nimiam aemulorum licentiam benigne coercere dignare-
mur. 'Quibusquidem precibusgratioseadmifiis, prdentiu vigore,fcientcr,animocfi bene deliberato,&Cc-
fiarcaaudoritate noftra ferio decernimus & {latuimus, quod nernopidorum,caelatorum,typographorum,
bibliopolarum, & aliorum,qui vendendis , vel imprimendis libris, leu quacunq; alia ratione librariam ne-
gotiationem cxercent,aemulifqucopusilludimitaturis,pingcndis,fculpendisve,autalioquouismodo ex-
ornandis, atq^illuftrandis imaginibus & tabulis vfui vel auxilio cfiepoiTunt,memoratam M.GeorgfiBruin,
M.Francifci HogenbergifiM.Simonis vandeNoenel, Ciuitatum Orbis Terrarum deferiptionem, delinea-
tionibus, &hiftorica enarrationeilluflratam, intra decennium ab editionis abfolutx dic numerandum,
coniundim vcldiuifim, ipfisinfcijsaut inuitisnec typis, nec fculptura, feuquocumq5aliomodo,autcha-
ractere, aemulari aut imitari, vel aliunde allatum, intra Sacri Romani Imperij fines vendere, ac diftrahere
publice, vel occulte poffit aut dcbeat.Si quis autem prxfens cdidum noflrum tranfgredi aut violare,memo.
ratumq; opus rccuderc, & in fraudem audorum fpargere conatus fuerit,eum non foliim huiufmodi libris,
tanquam commiffis & prxdidisM. Georgio Bruin,Francifco Hogenbergio,ac Simoni vandenNocuel, vel
haeredibus, autmandatum habentibus, auxilio Magiftratus cius loci, vbideprehcnfi fuerint, vendicandis
pr iuari,fedinfupcr etia poena dece marcaru auri puri fifconoftro Imperiali,fraudis vindici,& parti lef<£, ex
aequo folueda & numrada emuldari volum9.Madates vniucrfis & fingulis noftris, & Sacri Romani Imperij
lubdiris & fidclibus diledis ta Ecclefiafticis quam faecularibus cuiufcunque flatus, gradus,ordinis & condi-
tionis exflitcrint,prxfertim vcroijs,quiin Magiflratuconflitutifunt,ac vel luo,vel fuperiorufuorftloco 6c
nomine, luris & luflitix adminiflrationcm exercent, ne quenquam hoc Priuilegium, feu interdidum no-
flrum impune violare,fpernere aut negligere patiantur. Sed, fi quos contumaces compererint,pra:fctipta
poena pledfi&quibufcimqueredc fieri poteft,modis coercere curent, quatenus & ipfe grauiffimam indig-
nationem noftram , euitarc voluerint. Id quod tcftamur praefentibus litteris, manu propria fubfcriptis, &
Caefarei figillinoflri impreffionemunitis.Datuminciuitatenoflra Vienna,die vigefimaodauamenfis Au-
gufti, Anno Domini Millefimo Quingentefimo Septuagcfimo fecundo, Pvegnorum noftrorum,Romani,
decimo, Hungarici,nono,Boiemici vero vigefimo quarto.
Maximilianus.
V. Io.Bap.Wcbcr,&c.
Maicflatis proprium
Obernburger.
.. «*» ■ • " S-.. -
Ad mandatum Sac.Caef.
TENOR PRIVILEGII REGIS.
CATHOLia.
VCTORITATE Philippi/HifpaniarumRegis,cautum efl, nequis praeterErancifci Hogen-
bergij voluntatem hos, de praecipuis, totius vniuerfi,duitatibus libros, audorc Georgio Bruin
Agrippinateconfcriptos,coniundim vcldiuifim,fculptura,charadere,aut quocunq5‘modo in-
tra decennium imitetur,depingat, aut imprimat,vel alibi quocunq; modo cxcufos,aut depidos
in aliquo Brabanti? vel tranfmofanarum ditionum loco,per fe,vcl per alios,clam vel aperte di
ftrahat.Sub poena,in diplomate contenta.Datum Bruxellx,XXII Noucmb. M.D.LXXIIII.
Exconfilio
LDcVVittc.
PRIVILEGIVM*
AXIMILIANVS Secundus, diuina finiente clementia,eledus Romanorum Im-
perator femper Auguftus,acGermani^,Hungarie,Boiemie,Dalmatic,Croatie Scia
uonix, &c. Rex, Archidux Auftrix,Dux Burgundix,Stirix,Carinthix,Carnlolx <5c
V Virtenbergx, <5cc. Comes Tyrolis,&c.Recognofcimus & notum facimus, tenore
pr^fentium vniuerfis,B.cmpublicambene & recte coftitutam,non tam armis,moe-
nijs, & propugnaculis, quamliterarum ftudijs& viris rebus agendis aptis & idoneis
munitam cifc decet, Ariimaducrtentes autem ad conferuandas & propagandas bo-
nas artes,ac feminarium quafi virtutisconftituendum &: retinendum,operastypo-
grapbicas plurimum adiunTenticonferre: Ideo non cos foliinnquiReipub.dorni
aut foris prodeffe, vel hoftium iniurijs propulfandis, vel pro Tribunali lus,& iufti-
tiam a d m in i (1 r a n d o, q u i e t c m & tranquillitatem,publicam tueri folcnt-fcd etiam in primis exiftimamus ib
nendos, qui reiJitterarite curam fufpicientes, non de noilra foliim xtate,ficd dc pofteris etiam bene mereri
nituntur.
Cum igitur nobis expolitum fit,noflri Sc Sacri Imperij fideles dilectos, M. Georgium Bruin,M. Francifcft
Hogenbergium, nec non M. Simonem vandenNocuel, non fine multo laborum taedio, & grani fumptu,
Ciuitatcs Orbis Terrarum,accuratiffime delineatas,ac alia,que ad earum originem <5e hiftoriam fpedarcnr,
fnmma diligentia collegiffe,atq;Con{lituifieillas Ciuitatum dilineationes,cumhiftorica enarratione, ad
communem rei litteraria; vtilitatem in publicum edere, deterreri autem finiftris armillorum artibus,qui
falcem in meflem alienam inficientes, ex aliorum laboribus, priuata commoda venari folcant,nobifq; pro-
inde humiliter fupplicatum fir,vt pro noftra,in litterarum ftudia & Mufarum alumnos; aifedionc,ipfi$ cle-
menter fubuenirc^Cxfareacgaudoritatenoflra, nimiam aemulorum licentiam benigne coercere dignare-
mur. 'Quibusquidem precibusgratioseadmifiis, prdentiu vigore,fcientcr,animocfi bene deliberato,&Cc-
fiarcaaudoritate noftra ferio decernimus & {latuimus, quod nernopidorum,caelatorum,typographorum,
bibliopolarum, & aliorum,qui vendendis , vel imprimendis libris, leu quacunq; alia ratione librariam ne-
gotiationem cxercent,aemulifqucopusilludimitaturis,pingcndis,fculpendisve,autalioquouismodo ex-
ornandis, atq^illuftrandis imaginibus & tabulis vfui vel auxilio cfiepoiTunt,memoratam M.GeorgfiBruin,
M.Francifci HogenbergifiM.Simonis vandeNoenel, Ciuitatum Orbis Terrarum deferiptionem, delinea-
tionibus, &hiftorica enarrationeilluflratam, intra decennium ab editionis abfolutx dic numerandum,
coniundim vcldiuifim, ipfisinfcijsaut inuitisnec typis, nec fculptura, feuquocumq5aliomodo,autcha-
ractere, aemulari aut imitari, vel aliunde allatum, intra Sacri Romani Imperij fines vendere, ac diftrahere
publice, vel occulte poffit aut dcbeat.Si quis autem prxfens cdidum noflrum tranfgredi aut violare,memo.
ratumq; opus rccuderc, & in fraudem audorum fpargere conatus fuerit,eum non foliim huiufmodi libris,
tanquam commiffis & prxdidisM. Georgio Bruin,Francifco Hogenbergio,ac Simoni vandenNocuel, vel
haeredibus, autmandatum habentibus, auxilio Magiftratus cius loci, vbideprehcnfi fuerint, vendicandis
pr iuari,fedinfupcr etia poena dece marcaru auri puri fifconoftro Imperiali,fraudis vindici,& parti lef<£, ex
aequo folueda & numrada emuldari volum9.Madates vniucrfis & fingulis noftris, & Sacri Romani Imperij
lubdiris & fidclibus diledis ta Ecclefiafticis quam faecularibus cuiufcunque flatus, gradus,ordinis & condi-
tionis exflitcrint,prxfertim vcroijs,quiin Magiflratuconflitutifunt,ac vel luo,vel fuperiorufuorftloco 6c
nomine, luris & luflitix adminiflrationcm exercent, ne quenquam hoc Priuilegium, feu interdidum no-
flrum impune violare,fpernere aut negligere patiantur. Sed, fi quos contumaces compererint,pra:fctipta
poena pledfi&quibufcimqueredc fieri poteft,modis coercere curent, quatenus & ipfe grauiffimam indig-
nationem noftram , euitarc voluerint. Id quod tcftamur praefentibus litteris, manu propria fubfcriptis, &
Caefarei figillinoflri impreffionemunitis.Datuminciuitatenoflra Vienna,die vigefimaodauamenfis Au-
gufti, Anno Domini Millefimo Quingentefimo Septuagcfimo fecundo, Pvegnorum noftrorum,Romani,
decimo, Hungarici,nono,Boiemici vero vigefimo quarto.
Maximilianus.
V. Io.Bap.Wcbcr,&c.
Maicflatis proprium
Obernburger.
.. «*» ■ • " S-.. -
Ad mandatum Sac.Caef.
TENOR PRIVILEGII REGIS.
CATHOLia.
VCTORITATE Philippi/HifpaniarumRegis,cautum efl, nequis praeterErancifci Hogen-
bergij voluntatem hos, de praecipuis, totius vniuerfi,duitatibus libros, audorc Georgio Bruin
Agrippinateconfcriptos,coniundim vcldiuifim,fculptura,charadere,aut quocunq5‘modo in-
tra decennium imitetur,depingat, aut imprimat,vel alibi quocunq; modo cxcufos,aut depidos
in aliquo Brabanti? vel tranfmofanarum ditionum loco,per fe,vcl per alios,clam vel aperte di
ftrahat.Sub poena,in diplomate contenta.Datum Bruxellx,XXII Noucmb. M.D.LXXIIII.
Exconfilio
LDcVVittc.