DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0127
IERVSALEM
VB.BS AiTSINGERI.DE»
SCRIPTIONE, ILLVSTRATA.
ATIS fortafTefuifl*et(optime lector)Terofolymam ciuitatem,olim f.inftarfi,
itadefcripfilFe, quemadmodum eleganter preftitit vir doctrina, & eloquen-
tia excellens Dominus Georgius Braunius,nili idem mefamiliariterimpulif-
fet, vt meam quoque Ierofolyma: ciuitatis dcfcriptionem(quam anno 15S2.
cum totius terre promilEionis Topographia & hilloria edidi) fuo vrbiu The-
atro,adiedis quibufdam ad rem vfumqueamplibrem necelianjs,i n fere rem,
atque vrbis eleganti manu Francifci Hogenbergij ad vitium exprefle typum
illuftrarem. Cui libenter morem gerens, heee qua: Fequuntur verba fubijccre
volui.
i II JdlC VS A L E ivi, qua’ vi (io pacis interpretatur, vrbs cft in tribu Beniamin, in qua regnauit Adoni
Zcdech,& poft eum tenuere Icbufaei,e quibusforrita cit vocabulum, quod multo poft tempore Da-
uid exterminans, totius eam Iudceqprouincia: Metropolim fabricatus eft, co quod ibi locum templi
conftituent,& impenfasftrudurse Salomoni filio reliqucrit.Hanc effe Iofephus refert, quxin Gene.i
fcribiturSale. Sub Rege Melchifedech,qui obuiamt Abrahe redeunti acede Regum,offerens ilii pa-
nem & vinum Hierufalem tribus appellatur nominibusj F B V S,S ALEM, <ScH 1 ER V S A L E M.
Dicta eft etiam Elia,ab Helio Adriano Caffare, quod eam a Tito Vefpafiano deftrudam, fecundum
prophetia Chriftgladore fitu inftaurauerit. Dicebatur fiin&aciuitas,propter templum,Sc fanda fan
dorum,ob diftindionem aliarum vrbiu.m,in quibus idola gentium colebantur. Ierufalem &,Sio.n v-
na & eadem eft duitas.Sion enim arx eft Hierufalem. Vrbs Hierufalem in medio gentium lita eft, vt
ProphetaExechiel teftatur vmbclicum terrae,camelledemonftrans: Et Pfalmifta natiuitatem expo-
nens Domini.-veriras inquit de terra orta cft, & iuftitiadecoelo profpexit. Ac deinceps palFionenijO-
peratus eft, inquit, fa lutem in medio terre. In quinto anno Roboam afcenditSefac Rex Aegypti. in
Hierufalem,&tulit thefauros domus Domini,& thefauros Regios, & vniuerfa diripuit. Haec vrbs in-
clyta,cimi a Chriftianis habitabatur, Patriarchali fede infignita erat, Patriarchae autem, qu; fuerint.
Regnorum Imperiorumque mundi PentapJus nofter, Imperatori RudolphoII.dicatus,abnde de-
ni ouftrat. Hancciuitatem Hierofotymam teparat, a monte Oliueti ac Valle lofaphat Chimartus, id
eft,torrens.Ccdron,eft in quo Dominus noftcrIcfusChriftus bibit, iuxta prophetiam Dauid Prophe-
tae dicentis. De torrente in via bibit. Supra finem torrentis, & verfus montem Oliueti, oftcnd tur vl-
queinprefentem diem.fepulchrum Zacharia: Prophetae,fili) Barachice, quem occiderunt ludei inter
templum &altare:Mons Oliueti eft ad orientem vrbss Hierufalem, frugiferis arboribus con litus: in
eo Dominusnofter erudiebatdifcipulos,torrente Cedroninterfiuente, vbi vltimaveftigia Domini
humoimprdFa,etiamnum hodie monftrantur,vtinquit D.Hieronymusin Matt. 21. Tomo 9. Verum
huius cim tatis ad viuum exprelfas imagines ac delineationes cum lingularem patrium deleri prioni-
busad oculum,videlibri primi Chartam52.Sc fecundi,chartam54 duitatum orbisterrarum rancif
ci Hogenbergij,cuiri delcriptionibus D Georgij Braunij, maxime vero deferiptionem, quam vnacii
Charta Hierofolymitana venerandus ille Dominus ChrittianusftCrucius Delphushicedcremohcur.
Ha&enus verba quidem,quibus generaliter,tum vrbem Hierufalem ita dcfcripfi.
Cum autem biennio poft,hoc eft an no 1584 Chriftianus ille (pie memori^)fuam quoque Icrufaieni
ederet, ingenueque me fateretur, illi Hierofolymitanae vrbis, toti ul que terra: fanctae tabulam com-
municafte,Hierufalem eandem illius,non folnm hicfubijcere5 verum duplici quoque,Topographi-
ca nimirum atque Hiftorica deferiptione illuftrare volui.
Confecerunt antea quidem multi tabulas, quibus vrbem exprimerent Hiero folymam. Deli ncauit
eam etenim ex Canonicis V ltraie&enlibus quidam IohannesSchoreI nomine, anno 15+2. Herm.m-
nus Burclooantio ijjS.VVolfangus VVeiftenburgius.anno x>42.Bonauentura Brocardus,annoi54 4.
TilmannusStella ,anno 1557. Adamus Reyfner Germanus,anno 1559. Fabius Licinus Venetus,anno
1560.& ChriftianusSchrote,anno 1570.Verum Chriftianushic nofter Adrichom, illum Chiiftianum
fecutus,Francifci Hogenbergit in (ignis illius artificis manu,delineatam, itafculpi curauit Hiero foly-
mam,vt,qu os nominaui precedcnres, longe omnes, meo quidem iudicio, fuperatfe videatur. Hice-
nim ad intelligendi facilitatem multum profui fle numeros ani m ad uertens, illos,quos terre promif-
fionischarta:,idem HogcnbergiuS,anncu>82.meauthorcinfculpferat,l’bdloque meoaccomodaue-
rat,Chriftianus idem,poftca in Hierofolvme ciuitatis charta fieri curauit,que quidam charta maneri
tibus vbique numeris fuisconfeqUenterhic inferitud ' y
VB.BS AiTSINGERI.DE»
SCRIPTIONE, ILLVSTRATA.
ATIS fortafTefuifl*et(optime lector)Terofolymam ciuitatem,olim f.inftarfi,
itadefcripfilFe, quemadmodum eleganter preftitit vir doctrina, & eloquen-
tia excellens Dominus Georgius Braunius,nili idem mefamiliariterimpulif-
fet, vt meam quoque Ierofolyma: ciuitatis dcfcriptionem(quam anno 15S2.
cum totius terre promilEionis Topographia & hilloria edidi) fuo vrbiu The-
atro,adiedis quibufdam ad rem vfumqueamplibrem necelianjs,i n fere rem,
atque vrbis eleganti manu Francifci Hogenbergij ad vitium exprefle typum
illuftrarem. Cui libenter morem gerens, heee qua: Fequuntur verba fubijccre
volui.
i II JdlC VS A L E ivi, qua’ vi (io pacis interpretatur, vrbs cft in tribu Beniamin, in qua regnauit Adoni
Zcdech,& poft eum tenuere Icbufaei,e quibusforrita cit vocabulum, quod multo poft tempore Da-
uid exterminans, totius eam Iudceqprouincia: Metropolim fabricatus eft, co quod ibi locum templi
conftituent,& impenfasftrudurse Salomoni filio reliqucrit.Hanc effe Iofephus refert, quxin Gene.i
fcribiturSale. Sub Rege Melchifedech,qui obuiamt Abrahe redeunti acede Regum,offerens ilii pa-
nem & vinum Hierufalem tribus appellatur nominibusj F B V S,S ALEM, <ScH 1 ER V S A L E M.
Dicta eft etiam Elia,ab Helio Adriano Caffare, quod eam a Tito Vefpafiano deftrudam, fecundum
prophetia Chriftgladore fitu inftaurauerit. Dicebatur fiin&aciuitas,propter templum,Sc fanda fan
dorum,ob diftindionem aliarum vrbiu.m,in quibus idola gentium colebantur. Ierufalem &,Sio.n v-
na & eadem eft duitas.Sion enim arx eft Hierufalem. Vrbs Hierufalem in medio gentium lita eft, vt
ProphetaExechiel teftatur vmbclicum terrae,camelledemonftrans: Et Pfalmifta natiuitatem expo-
nens Domini.-veriras inquit de terra orta cft, & iuftitiadecoelo profpexit. Ac deinceps palFionenijO-
peratus eft, inquit, fa lutem in medio terre. In quinto anno Roboam afcenditSefac Rex Aegypti. in
Hierufalem,&tulit thefauros domus Domini,& thefauros Regios, & vniuerfa diripuit. Haec vrbs in-
clyta,cimi a Chriftianis habitabatur, Patriarchali fede infignita erat, Patriarchae autem, qu; fuerint.
Regnorum Imperiorumque mundi PentapJus nofter, Imperatori RudolphoII.dicatus,abnde de-
ni ouftrat. Hancciuitatem Hierofotymam teparat, a monte Oliueti ac Valle lofaphat Chimartus, id
eft,torrens.Ccdron,eft in quo Dominus noftcrIcfusChriftus bibit, iuxta prophetiam Dauid Prophe-
tae dicentis. De torrente in via bibit. Supra finem torrentis, & verfus montem Oliueti, oftcnd tur vl-
queinprefentem diem.fepulchrum Zacharia: Prophetae,fili) Barachice, quem occiderunt ludei inter
templum &altare:Mons Oliueti eft ad orientem vrbss Hierufalem, frugiferis arboribus con litus: in
eo Dominusnofter erudiebatdifcipulos,torrente Cedroninterfiuente, vbi vltimaveftigia Domini
humoimprdFa,etiamnum hodie monftrantur,vtinquit D.Hieronymusin Matt. 21. Tomo 9. Verum
huius cim tatis ad viuum exprelfas imagines ac delineationes cum lingularem patrium deleri prioni-
busad oculum,videlibri primi Chartam52.Sc fecundi,chartam54 duitatum orbisterrarum rancif
ci Hogenbergij,cuiri delcriptionibus D Georgij Braunij, maxime vero deferiptionem, quam vnacii
Charta Hierofolymitana venerandus ille Dominus ChrittianusftCrucius Delphushicedcremohcur.
Ha&enus verba quidem,quibus generaliter,tum vrbem Hierufalem ita dcfcripfi.
Cum autem biennio poft,hoc eft an no 1584 Chriftianus ille (pie memori^)fuam quoque Icrufaieni
ederet, ingenueque me fateretur, illi Hierofolymitanae vrbis, toti ul que terra: fanctae tabulam com-
municafte,Hierufalem eandem illius,non folnm hicfubijcere5 verum duplici quoque,Topographi-
ca nimirum atque Hiftorica deferiptione illuftrare volui.
Confecerunt antea quidem multi tabulas, quibus vrbem exprimerent Hiero folymam. Deli ncauit
eam etenim ex Canonicis V ltraie&enlibus quidam IohannesSchoreI nomine, anno 15+2. Herm.m-
nus Burclooantio ijjS.VVolfangus VVeiftenburgius.anno x>42.Bonauentura Brocardus,annoi54 4.
TilmannusStella ,anno 1557. Adamus Reyfner Germanus,anno 1559. Fabius Licinus Venetus,anno
1560.& ChriftianusSchrote,anno 1570.Verum Chriftianushic nofter Adrichom, illum Chiiftianum
fecutus,Francifci Hogenbergit in (ignis illius artificis manu,delineatam, itafculpi curauit Hiero foly-
mam,vt,qu os nominaui precedcnres, longe omnes, meo quidem iudicio, fuperatfe videatur. Hice-
nim ad intelligendi facilitatem multum profui fle numeros ani m ad uertens, illos,quos terre promif-
fionischarta:,idem HogcnbergiuS,anncu>82.meauthorcinfculpferat,l’bdloque meoaccomodaue-
rat,Chriftianus idem,poftca in Hierofolvme ciuitatis charta fieri curauit,que quidam charta maneri
tibus vbique numeris fuisconfeqUenterhic inferitud ' y