DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0050
ARNSPERGVM>
Est p h a l i A,regioformofaacnobih’s,interVi(urgim&Rhenumfkiuios{tra,iniHa9ia)mfei£e$b
currit,<3c ad Septentrionem Frifijsfefociat,mulris&vari}sComiratibus,&illuftriutn,nobil'urnqn£
x _ _ 1 __nii9* mnlro pAf<*nmm‘iic Ar r\r\fl Atiim U Tmmfflm-inrinc At
<fti viri cliuerfis de V Veftphalia rraiftatibus commemorant. Inter ca quoque Comitatus efi antiquitas,
te,au&oritate,multisque commoditatibus c*terispr*ftans,Arenfpurgicus, cuius pofTeffores& Cos
mires,maxim£ Fridericus.tefteGobelino & Crantzio VVeftphali* fe Comites feribebant Stlnt,qUl
Angerfperg,haudfecus,qulm Arnfperg legunt atquepronuntiant , qunfiibi Angaria: Ducatus ince-
perit. <^od tamen cumhiftoriarum veritate minus conuenire videtur,cum DucarusifteabhdcCo-
mitatu.feparatum dominium femperfuerK.CoIonienfe enim Chronicon, Angari* Ducatum prop£
Heruordiamjbi^; primariam totius Saxoni* Arcem & munitiflimum propugnaculum confticuit.
Crantziuslib. v. Saxonia: cap. 2JT. commemorat, quomodo Luderus Comes de Sroppelberch , St
Arnfperg filiam Comitis de Northern duxerit,cum qua eft ilium non folum Comitatum confecutus. fed eriarn Bninfuicertfem <St
LunebuEgenCem Comitatus, quos mater prasdifta: fili* adduxerat in dotem Comiti de Northern. Fuit enim Luderi vxoris rfsas
ter Gsttrudis Ecbcrti Marchionis Saxonis filia, qu* confenfu imperatoris Henrici IIII. ifta dominia viro dotis loco,ar tulerat. I ta qt
■ ’ * » r- - - ni :-i ? — i • »_i.„:_»:_r_ 1
X>US)aiUlU «M » -A-, x M - . .
cipum hxreditatemconfequebatur, une dubio etiam hoc confecutuself deinceps, quod adhucrehquum erat Saxombui Herot-
fcus in V Veftphalia ex iftis dominijs.qux paruerant olim Vyedekindo & cius filiis.
Et non eft dubium,quod non paruas poflefllones vel dominia habuerit in V Veftphalia,qu iak pr*ter id,qu&d ex Saxonum Prirtcf
pum h*reditatc habuit,luit ei qu*dam pars Comitatus,de Arnfperg cuius titulum geflit, quem Comitatum amp! ifRmum fu i ‘Ta
vel excoconftat.quodFridcricusComcs de Arnfperg qui fe VVeftphali* Comitem fcripfit & tunc viuenteFudero partem Co-
gitatus tenuit ibidem potuerit fuo tempore omnes fete reliquos V Veftphalos fubigere, Colonienfem,Monafterienfem & Parer-
bornenfem Epifcopos.atquealios:Et quemadmodum cum Ludero aliquando oppugnauit.& vicit Henricum V.irarurfum idem
Imperator eius opera vfus eft.contra Saxones: Hiftorix tamen non referunt, an aliquid amplius pr*rer illum Comitatum vel po-
tius eius partem ab Arnfperg habuerit, poftquam auderet fc feribere Comitem V Vcliphali*, qui Ottonis Bauarix Ducis & Saxo-
ni* filia fuit Fridcrici mater.
Luderui factus Imperator, non habuit mafculam prolem, fedGertrudem filiam collocauitHenrico Superbo Bauarir Duci,
huius anus maternus,erat Magnus Dux Saxoniq cuius Ducatum acceperat Luderus,beneficio Henrici V. quem,tamen poftea op-
pUC-,auit,Etita HenricusBauarus cognomento fupetbus, redit ad maternam h.ereditatem, quii Luderus imperator,ei in dote n
attribuit totam Saxoniam,fub qua etiam erat pars illa VVeftphali* comprxhcnfa.Ex hoc natus eft Hernicus Leo.parens omnium
Ducum Brunfuicenlium & Luneburgenfium, qui, chm diu omnia prxclarfc tam in Saxonia ,quim V Veftphalia geflifier exci iit
tan dem gratiaCaefarisFriderici BarbaroT*, A quo ex fententia Pripcipum per publicum decretum Gollarix omr; honore, duca.
tu,& beneficijs ab Imperio habitis,exutus eft, Atque deinde dominia, vrbes,ditionesque fu*,ad diuerfos lmpcrij Priucipe peru 3.
cerc.
tzius...-r- _
eufis,Paderbomcnfis&Monafte7ienfis,atqueHcnricusSaxoni*Dux,quifuirLeo eiertn
ta receptus in gratiam, vt poft obitum fuum,confignaret Ecclcfi* Colonienfi Comifam™ ,4 ,
• Colonienfes Archiprxfules,totam illam ditionem,antiquiflim* iftiusnobiliraris tenuiffe ’atqueabeotcmportf,purarCramziust
Colonicufe Chronicon,aliter Comitatus ad Epifcopatu m acccflionem refert exhiftrm>Fmr r' , .
manufcnpt*hancita commemorant Conone Archiepifcopo Treuirenfi,Colonicnfem FrriiS °rUm Co!on,enffum, quas
lomenfi Ecclefi* nobilis pofiefEo, videlicet Comitatus de Arnfperg, cum vniuerfiscaftm 'erT1‘,n?:iacceffif eidem Co
fuis, hoc modo, Godefridusfiquidem vltimusComes de Arnfperg, habeusvxorem nnhil/ s,domimjs v,nbu?& «ertinentiij
chm amboipfiadfenilem perueniflentxtatcm & libros non haberent. Idem quomj^^me" ftanii !r'i C?m’ru'n Cliuenfium,
libus Ducatus VVcnphaliE, concuflToncguctrarom. ac atroci bellorum ac imuriumiiicurfii °n rniS^CC‘e‘"‘e,ln
baTct, Tandem, fan* mentis confilio, fu* conditionis tempora recentem ddmornnid^ftemP°rev,f*rua5mu!totiespertur.
reformate,Idemipfe prqfatafuaconiugeComitifla fimiliterannuente ronttilirdnn^^ d •°recommular,one(ai:a?<-*ns
tu m de Arnfperg Ecclefi* Colonienfi, cum caftrisjfortalitiis r«Ws J»d°n,at'k DC F®rF®tua ,nfer viuos dtehi m Comica*
ni patrimonio &attinentijs difti Comitatds, Quorum auiSde^n^nnlKI!liS^^in,^rm,n,^Cr,^I^u^va^*bs’&cut«™,m-
miratus, anteaad iusColonienfis Ecclefi* iure difti videlicet dominii nr -MS ’ ’ atftue‘llr>fdi(ftionibus eiufiem Co-
huiufmodidonatiopr*fadComitatus, profirmiorifubfifteretftabiliraf/*r jr.fV*’ abkadcmEcclefiainfeudopolfidebat Etvc
viueus, dimittensrealircrpofTefGonem raftroramrt«mom& omnium h * ^on}c^c^t perfonahter diefto Comita ui a dhuc
clefi*fupradi<ft*,Recipicnsprocommutationeceffionishuiufmodi certaaliabonaF^ ^°mltatu‘Pm,.uentIumColonienfiEo
prouentuumipfius Conutarus, videlicet,nobilecaftrum Brule cum fiiis nemnond E5cIcbxad*ft,™,irionci« reddituum atque
tibus certis, ad vit* duftura eidem Comitatui affignatis Retentis duntaxat Dr*fari r& n?n"uII,^a''^Proue'’t,b^ afqne red\.
fu o dotalitio ,in diiflo Comitu pto ipfius vit« duftu. Idem quoq u e Comes, pa u cis po ftcrfupe^s a nn^s vka ^ bon 's . pro
quidem pr*fatiComitatus,lpfiusobitu confirmata.H*c,cx manuferiptaEpifcopomn Co“oJ enfihXria «cemr ' dm,ation«
A temporelftius donationis. Comitatus Arnfpergicus oenes Ecclefiam CoInn.VnT ^olonienflillltor,a excerpfimgS
Am(pergum,adRuramfirum,arccm editiore monti^diurj^amhabct.grattm&c0mmTdain^p?fioporumrcfid‘1UU,n0^,^Urn
wcuntb fimul&vttla venationis ciettitia,pir«umiiemwriam,expi*tctlabeiiteRuraptSt P fi,J'i“I‘1‘“,v,''lu»
22
Est p h a l i A,regioformofaacnobih’s,interVi(urgim&Rhenumfkiuios{tra,iniHa9ia)mfei£e$b
currit,<3c ad Septentrionem Frifijsfefociat,mulris&vari}sComiratibus,&illuftriutn,nobil'urnqn£
x _ _ 1 __nii9* mnlro pAf<*nmm‘iic Ar r\r\fl Atiim U Tmmfflm-inrinc At
<fti viri cliuerfis de V Veftphalia rraiftatibus commemorant. Inter ca quoque Comitatus efi antiquitas,
te,au&oritate,multisque commoditatibus c*terispr*ftans,Arenfpurgicus, cuius pofTeffores& Cos
mires,maxim£ Fridericus.tefteGobelino & Crantzio VVeftphali* fe Comites feribebant Stlnt,qUl
Angerfperg,haudfecus,qulm Arnfperg legunt atquepronuntiant , qunfiibi Angaria: Ducatus ince-
perit. <^od tamen cumhiftoriarum veritate minus conuenire videtur,cum DucarusifteabhdcCo-
mitatu.feparatum dominium femperfuerK.CoIonienfe enim Chronicon, Angari* Ducatum prop£
Heruordiamjbi^; primariam totius Saxoni* Arcem & munitiflimum propugnaculum confticuit.
Crantziuslib. v. Saxonia: cap. 2JT. commemorat, quomodo Luderus Comes de Sroppelberch , St
Arnfperg filiam Comitis de Northern duxerit,cum qua eft ilium non folum Comitatum confecutus. fed eriarn Bninfuicertfem <St
LunebuEgenCem Comitatus, quos mater prasdifta: fili* adduxerat in dotem Comiti de Northern. Fuit enim Luderi vxoris rfsas
ter Gsttrudis Ecbcrti Marchionis Saxonis filia, qu* confenfu imperatoris Henrici IIII. ifta dominia viro dotis loco,ar tulerat. I ta qt
■ ’ * » r- - - ni :-i ? — i • »_i.„:_»:_r_ 1
X>US)aiUlU «M » -A-, x M - . .
cipum hxreditatemconfequebatur, une dubio etiam hoc confecutuself deinceps, quod adhucrehquum erat Saxombui Herot-
fcus in V Veftphalia ex iftis dominijs.qux paruerant olim Vyedekindo & cius filiis.
Et non eft dubium,quod non paruas poflefllones vel dominia habuerit in V Veftphalia,qu iak pr*ter id,qu&d ex Saxonum Prirtcf
pum h*reditatc habuit,luit ei qu*dam pars Comitatus,de Arnfperg cuius titulum geflit, quem Comitatum amp! ifRmum fu i ‘Ta
vel excoconftat.quodFridcricusComcs de Arnfperg qui fe VVeftphali* Comitem fcripfit & tunc viuenteFudero partem Co-
gitatus tenuit ibidem potuerit fuo tempore omnes fete reliquos V Veftphalos fubigere, Colonienfem,Monafterienfem & Parer-
bornenfem Epifcopos.atquealios:Et quemadmodum cum Ludero aliquando oppugnauit.& vicit Henricum V.irarurfum idem
Imperator eius opera vfus eft.contra Saxones: Hiftorix tamen non referunt, an aliquid amplius pr*rer illum Comitatum vel po-
tius eius partem ab Arnfperg habuerit, poftquam auderet fc feribere Comitem V Vcliphali*, qui Ottonis Bauarix Ducis & Saxo-
ni* filia fuit Fridcrici mater.
Luderui factus Imperator, non habuit mafculam prolem, fedGertrudem filiam collocauitHenrico Superbo Bauarir Duci,
huius anus maternus,erat Magnus Dux Saxoniq cuius Ducatum acceperat Luderus,beneficio Henrici V. quem,tamen poftea op-
pUC-,auit,Etita HenricusBauarus cognomento fupetbus, redit ad maternam h.ereditatem, quii Luderus imperator,ei in dote n
attribuit totam Saxoniam,fub qua etiam erat pars illa VVeftphali* comprxhcnfa.Ex hoc natus eft Hernicus Leo.parens omnium
Ducum Brunfuicenlium & Luneburgenfium, qui, chm diu omnia prxclarfc tam in Saxonia ,quim V Veftphalia geflifier exci iit
tan dem gratiaCaefarisFriderici BarbaroT*, A quo ex fententia Pripcipum per publicum decretum Gollarix omr; honore, duca.
tu,& beneficijs ab Imperio habitis,exutus eft, Atque deinde dominia, vrbes,ditionesque fu*,ad diuerfos lmpcrij Priucipe peru 3.
cerc.
tzius...-r- _
eufis,Paderbomcnfis&Monafte7ienfis,atqueHcnricusSaxoni*Dux,quifuirLeo eiertn
ta receptus in gratiam, vt poft obitum fuum,confignaret Ecclcfi* Colonienfi Comifam™ ,4 ,
• Colonienfes Archiprxfules,totam illam ditionem,antiquiflim* iftiusnobiliraris tenuiffe ’atqueabeotcmportf,purarCramziust
Colonicufe Chronicon,aliter Comitatus ad Epifcopatu m acccflionem refert exhiftrm>Fmr r' , .
manufcnpt*hancita commemorant Conone Archiepifcopo Treuirenfi,Colonicnfem FrriiS °rUm Co!on,enffum, quas
lomenfi Ecclefi* nobilis pofiefEo, videlicet Comitatus de Arnfperg, cum vniuerfiscaftm 'erT1‘,n?:iacceffif eidem Co
fuis, hoc modo, Godefridusfiquidem vltimusComes de Arnfperg, habeusvxorem nnhil/ s,domimjs v,nbu?& «ertinentiij
chm amboipfiadfenilem perueniflentxtatcm & libros non haberent. Idem quomj^^me" ftanii !r'i C?m’ru'n Cliuenfium,
libus Ducatus VVcnphaliE, concuflToncguctrarom. ac atroci bellorum ac imuriumiiicurfii °n rniS^CC‘e‘"‘e,ln
baTct, Tandem, fan* mentis confilio, fu* conditionis tempora recentem ddmornnid^ftemP°rev,f*rua5mu!totiespertur.
reformate,Idemipfe prqfatafuaconiugeComitifla fimiliterannuente ronttilirdnn^^ d •°recommular,one(ai:a?<-*ns
tu m de Arnfperg Ecclefi* Colonienfi, cum caftrisjfortalitiis r«Ws J»d°n,at'k DC F®rF®tua ,nfer viuos dtehi m Comica*
ni patrimonio &attinentijs difti Comitatds, Quorum auiSde^n^nnlKI!liS^^in,^rm,n,^Cr,^I^u^va^*bs’&cut«™,m-
miratus, anteaad iusColonienfis Ecclefi* iure difti videlicet dominii nr -MS ’ ’ atftue‘llr>fdi(ftionibus eiufiem Co-
huiufmodidonatiopr*fadComitatus, profirmiorifubfifteretftabiliraf/*r jr.fV*’ abkadcmEcclefiainfeudopolfidebat Etvc
viueus, dimittensrealircrpofTefGonem raftroramrt«mom& omnium h * ^on}c^c^t perfonahter diefto Comita ui a dhuc
clefi*fupradi<ft*,Recipicnsprocommutationeceffionishuiufmodi certaaliabonaF^ ^°mltatu‘Pm,.uentIumColonienfiEo
prouentuumipfius Conutarus, videlicet,nobilecaftrum Brule cum fiiis nemnond E5cIcbxad*ft,™,irionci« reddituum atque
tibus certis, ad vit* duftura eidem Comitatui affignatis Retentis duntaxat Dr*fari r& n?n"uII,^a''^Proue'’t,b^ afqne red\.
fu o dotalitio ,in diiflo Comitu pto ipfius vit« duftu. Idem quoq u e Comes, pa u cis po ftcrfupe^s a nn^s vka ^ bon 's . pro
quidem pr*fatiComitatus,lpfiusobitu confirmata.H*c,cx manuferiptaEpifcopomn Co“oJ enfihXria «cemr ' dm,ation«
A temporelftius donationis. Comitatus Arnfpergicus oenes Ecclefiam CoInn.VnT ^olonienflillltor,a excerpfimgS
Am(pergum,adRuramfirum,arccm editiore monti^diurj^amhabct.grattm&c0mmTdain^p?fioporumrcfid‘1UU,n0^,^Urn
wcuntb fimul&vttla venationis ciettitia,pir«umiiemwriam,expi*tctlabeiiteRuraptSt P fi,J'i“I‘1‘“,v,''lu»
22