DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0102
shravallvm*
Arch i ATaruifina pernobilis,& lauta Italie Regio, diriffimis opidis Vrbibusq, rplendidiflimi*
nitens, Seravauvm etiam,celebrem armorum bellicorum officinam,pannorumque,vim afi
frumenti negotiatione inclytum emporium,exhiber.Situ tam amoeno ac nobili proflans, yr ineo-
lje, loci amoenitate capti, vfque adeo diuerfis temporibus accreuerint.vttemeceffe fueritmeenia
dilatare,quxnuncbismille&quingentorum palTuumfpatmmcompte&unrur. C^ua parte ad Se-
ptentrionem fpeftat, perpetuos habet montes, per quos Germani Serauallum, emporium illis
gratiflimum frequentant.Vina enim htcinueniunt&emunt optima,fuafque merces permutant,
equos,boues,fila,metalla,&c. A duabus verb partibus, qua in meridiem Venetias vstfus,quaque
in Orientem tendit,latiffimamhabef planiciem,elegantiflimis collibus diftinftam, vnde non fo-
lum vina, fed & frumenta vberrime colliguntur, rton tantum ad incolarum vfum,fed ad fuble-
uandas etiam neceflitates Alpcnfium, hominum, qui in Cadubrij iugis&in Tyrolenfis comita-
tus parte duram vitam,aut metallis fodiendis, aut lignis fecandis, tolerant. Ad Occidentem,collesetiamhabetvinetis&oli-
wetts ornatos. Omnibus autem ex partibus, pafcua pinguia,tam in campis, quam m montium vertice, frequen tefijuc lacus ac
fvluas vtnec venationes, necpifcariones, nec aucupia iucundiffima,defint. Illud vero tn huius opidt fitu mcmorabilc.quod,
oua parte planicies eft nullofirexpolitum vento,qua autem montibusaccliud,perpetuos,quafi ventos,fentiat,ita,vt natum
fithmcvetuftumapudltalosprouerbium; Perdachivofchefaraual, ha vento. Hic autem permeans ventus, famraticonferuan-
de conducit acrem quippe perpurgat, vt ab hominum memoria auditum non fuetit,Serauallo, vel peftem,vel contagiofi mor-
bt luem noxiam fuilfe. Hoc igitur opidum in ea RegioneTaruifinxMarchixftcum.quxinforo Iulienfipatm,olimcenfeba-
tur in dioecefi Cenetenfi, eos montes claudit, quos antiquitas Opiterginosvocitabat,nuncChriftianareligio.pianominade-
dit S Auguftx&S. Anthonij, quibus fanftis,illis in montibus templa pofitafunt.Et quidem Auguftx virgini ac martyrx.Val-
de celebre cuius olfaibipofita, venerantur proximi & exteri, peregrirtationefquefufcipiunts&votiuas tabulas ponunt. Ca-
lendis Au^ufti frequentiffimus populi ad eam Bafilicam concurfus,quando & celebres funt opidi nundinx.Tn ijfdem monti-
bus arces funtantiquiffimae,quarum tamen veftigia non adeo diruta funt,quin dedarent,magnos ibi Principesprxfidiumfibt
tutiflimum& habitationem valde commodam collocalfe, ex quibus celebratur adhuc Matrucus Foro Iulienfium Rex, D. Au-
gufb? parer rebus geftis clarus,nifi mors filix,ob Chriftianam fidem illati, omnes ipfius laudes denigraflet.Opidum.vnsi cum
aliis finitimis, Imperatorum donatione adEcclefiam Cenetcnfem pertinebat. Sedes deindefuit Regulorum Caminenfiumi
( quxfamilia tunc computabatur inter quinque totius Italix nobiliores:) ex quo Joco vicinis populis, qui fub eorum imperio
erant iura dabant. Ricardufque, qui ex ea familia vltimusfuit, in eodem opido quiefeir, in Monafterio D.Iuftinx, marmoreo
fepulchro,valde illnftri,quod quatuoreiusaulx primates, iufta corpori$&vultus imitatione, fuftentant,&latera,hiftcrijs eo-
dem marmore diligenter fculptis, ornantur. In fumma autem parte marmoreum cadaueriacet, ftantqueadfingulos angulos
quatuorEpifcopi,& vxor ploranti fimilis.Nunc veneti opidum poflident,molli quidem imperio&fuaui. Namienatoremmic
tunt cum prxtorea poteftare, qui iuftitiam a dminiftrat, & vecffigalia curat. Reliquum, quod eft publici regiminis,apud illas
familias manet.ad quas antiquitatis & nobilitatis priuilegio. pertinebat, imminuto tamen iure,fic exigentibus publicis ratio-
nibus. quibus priuata commoda cedere xquum eft.IilxYamilix xiiix.iam funt, aut xv.eliguntur^ue ex ijfdem xxxv.viri,
quibus tota Reipub.adminiftratio incumbit.Illa Seraualli pars.qux in montibus eft, rarioribus xdificijsconfpicua eft, in reli-
quo corpore,frequentia funt&fplendida Medium interfluit Mefulus.limpidifliinus amnis& pifcofus.truttas, lupos,capito,
res,anguillas, cancros fuppeditans, ab Italicis Latinifque Poetis celebratus,duobufque lapideis poncibus.conftratus.PopuluS
religioni deditus,ingenioqueacinduftriaimpiger,&admagnasresaptus,nifi ciuilesfimultares quas truculenter exercer,am-
mosab honeftioribusftudijsplerumquealienaret.Sunttamen,fuetunrqueomni tempore viri,doiftrina.omnique virtute clari.
Nam genuit illa patria, vt antiquos omittamus,M. Antonium Flaminium, AndrxamMinutium.Archiepifcopum Iadrenfem
omnibus fcientijs/ummaq; prudetiaprxditum.Minutium etiam de Minutijs,HieronymiMinuiij filium,Protonotarium Apo-
ftolicum, quietiamnum natale folum, virtute, doftrina, & prudentia lingulari illuftrat, quemampliffimas legationes apud
Pontificem.apudHifpaniarumRegem,apudGermanixPrincipesfubire,&fecundograuiffima Gregori']xixi,negotia,mag-
na cum laude acgloria curantem,anno M. D.l x x x i i i Colonix Agrippin^ vidimus,& ampIifTima,ab eis loci Senatu,oblara
munera, delatofquerefpuentem honores,admirati fumus.Inde Romam reuertens,in Hifpaniam ad Regem Catholicum defti-
natur legat9. Qua quide legatione magnifice gefta,Monachi') in elegantiflima Bauariq vrbe domiciliu fixit, & fereniflimi ac Re-
uerendiffimi D. Ernefti Archiepifcopi Colonienf &c.initimus: Nec non fereniffimi Domini Guilielmi,vtriufque Bauarix Do-
cis.primarius.confiliarius. Nunc Romx relidens, Clementis VIII. Pontificis Op.MaxSecretarius,finguIariinduftria,& maxi-
mis laboribus res magnas adminirtrat.EdiditinfuperSerauallum IoannemPlazzonum,PhiloIbphumacPoctam infignem,
qui erudita opera fcripfit, qux tamen publi cis lirerarum monumentis tradita non funt, vt Epiftolas familiares,pcrelegantia de
Agricultura,alijfqueargumentis,poemata.Habuit etiam femper,haberque nunc Iureconfultos clariftimos, quotum opera Ve-
neti,varijs in magiftratibusfxpc vtuntur,& vicini populi grauioribus in caufisconfilium ab illis quxrunt&patrocinium.Cx-
terum gens, fuapte natura armis potius dedita,quim literis.nec mirum,cum in tota Europa nullus locus fit,vbi arma parentur,
qux magis excellant occulta quadam Mefulxaqux, vi. Itaque Serauallenfesgladij,magno cum quxftu,non per Italiam folum,
iedinGermaniam,in Galliam,inquevltimos Britannos perferuntur. Ac degunt Seraualli exteri Mercatores, qui fabros magnis
fibi ftipendijs deu inciunt, folum, ne operam fuam alijs locenr.Serauallenles etiam acinaces, apud Hyrieos &Turcas magno in
prxtiohabentur.illamquegladiorum famam Serauallenfesolim,fortinon minus,qu^mfaceto dicfto,vfurparunt,contraEzel-
linum, qui capta Fekria, &Bellonenficiuitate,opidanos exemplo illo ad deditionem fbllicitabat, Illi vero refponderunt, loca
ab ipfo capta,fylueftria pira gignere. Serauallum autem enfes,quorum aciem in fe, fuorumque vifcera experturus fit, fi accedar,
fucceftufque audacia verbajubfequutus eft.Nam Ezellinus bis repulfus, magna fuorum ftrage, tandem aufugere coafhisfuit.
Seraualleufium fidem ac fortitudinem laudat Sabellicus, loci pulchritudinem & amoenitatem Leander, &alijpaf5m com-
mendant, ... ,
SuntinMarchiaTaruifinaalia etiam opidainfignia.Opitergium, antiquirate&Epiicopalifede, iamCenetam translata,
clarum,Coneglanum,Germanis,ob vini prxftantiam,norum.Afula,vetuftate ac agri amoenitate nobile. Baflianum,cuius xuu-
lierculx ob prxltantiffimi fili bifllci trahendi peritiam,commendantur.Citadella,portus BufFoietus;MQtta,&c.
Arch i ATaruifina pernobilis,& lauta Italie Regio, diriffimis opidis Vrbibusq, rplendidiflimi*
nitens, Seravauvm etiam,celebrem armorum bellicorum officinam,pannorumque,vim afi
frumenti negotiatione inclytum emporium,exhiber.Situ tam amoeno ac nobili proflans, yr ineo-
lje, loci amoenitate capti, vfque adeo diuerfis temporibus accreuerint.vttemeceffe fueritmeenia
dilatare,quxnuncbismille&quingentorum palTuumfpatmmcompte&unrur. C^ua parte ad Se-
ptentrionem fpeftat, perpetuos habet montes, per quos Germani Serauallum, emporium illis
gratiflimum frequentant.Vina enim htcinueniunt&emunt optima,fuafque merces permutant,
equos,boues,fila,metalla,&c. A duabus verb partibus, qua in meridiem Venetias vstfus,quaque
in Orientem tendit,latiffimamhabef planiciem,elegantiflimis collibus diftinftam, vnde non fo-
lum vina, fed & frumenta vberrime colliguntur, rton tantum ad incolarum vfum,fed ad fuble-
uandas etiam neceflitates Alpcnfium, hominum, qui in Cadubrij iugis&in Tyrolenfis comita-
tus parte duram vitam,aut metallis fodiendis, aut lignis fecandis, tolerant. Ad Occidentem,collesetiamhabetvinetis&oli-
wetts ornatos. Omnibus autem ex partibus, pafcua pinguia,tam in campis, quam m montium vertice, frequen tefijuc lacus ac
fvluas vtnec venationes, necpifcariones, nec aucupia iucundiffima,defint. Illud vero tn huius opidt fitu mcmorabilc.quod,
oua parte planicies eft nullofirexpolitum vento,qua autem montibusaccliud,perpetuos,quafi ventos,fentiat,ita,vt natum
fithmcvetuftumapudltalosprouerbium; Perdachivofchefaraual, ha vento. Hic autem permeans ventus, famraticonferuan-
de conducit acrem quippe perpurgat, vt ab hominum memoria auditum non fuetit,Serauallo, vel peftem,vel contagiofi mor-
bt luem noxiam fuilfe. Hoc igitur opidum in ea RegioneTaruifinxMarchixftcum.quxinforo Iulienfipatm,olimcenfeba-
tur in dioecefi Cenetenfi, eos montes claudit, quos antiquitas Opiterginosvocitabat,nuncChriftianareligio.pianominade-
dit S Auguftx&S. Anthonij, quibus fanftis,illis in montibus templa pofitafunt.Et quidem Auguftx virgini ac martyrx.Val-
de celebre cuius olfaibipofita, venerantur proximi & exteri, peregrirtationefquefufcipiunts&votiuas tabulas ponunt. Ca-
lendis Au^ufti frequentiffimus populi ad eam Bafilicam concurfus,quando & celebres funt opidi nundinx.Tn ijfdem monti-
bus arces funtantiquiffimae,quarum tamen veftigia non adeo diruta funt,quin dedarent,magnos ibi Principesprxfidiumfibt
tutiflimum& habitationem valde commodam collocalfe, ex quibus celebratur adhuc Matrucus Foro Iulienfium Rex, D. Au-
gufb? parer rebus geftis clarus,nifi mors filix,ob Chriftianam fidem illati, omnes ipfius laudes denigraflet.Opidum.vnsi cum
aliis finitimis, Imperatorum donatione adEcclefiam Cenetcnfem pertinebat. Sedes deindefuit Regulorum Caminenfiumi
( quxfamilia tunc computabatur inter quinque totius Italix nobiliores:) ex quo Joco vicinis populis, qui fub eorum imperio
erant iura dabant. Ricardufque, qui ex ea familia vltimusfuit, in eodem opido quiefeir, in Monafterio D.Iuftinx, marmoreo
fepulchro,valde illnftri,quod quatuoreiusaulx primates, iufta corpori$&vultus imitatione, fuftentant,&latera,hiftcrijs eo-
dem marmore diligenter fculptis, ornantur. In fumma autem parte marmoreum cadaueriacet, ftantqueadfingulos angulos
quatuorEpifcopi,& vxor ploranti fimilis.Nunc veneti opidum poflident,molli quidem imperio&fuaui. Namienatoremmic
tunt cum prxtorea poteftare, qui iuftitiam a dminiftrat, & vecffigalia curat. Reliquum, quod eft publici regiminis,apud illas
familias manet.ad quas antiquitatis & nobilitatis priuilegio. pertinebat, imminuto tamen iure,fic exigentibus publicis ratio-
nibus. quibus priuata commoda cedere xquum eft.IilxYamilix xiiix.iam funt, aut xv.eliguntur^ue ex ijfdem xxxv.viri,
quibus tota Reipub.adminiftratio incumbit.Illa Seraualli pars.qux in montibus eft, rarioribus xdificijsconfpicua eft, in reli-
quo corpore,frequentia funt&fplendida Medium interfluit Mefulus.limpidifliinus amnis& pifcofus.truttas, lupos,capito,
res,anguillas, cancros fuppeditans, ab Italicis Latinifque Poetis celebratus,duobufque lapideis poncibus.conftratus.PopuluS
religioni deditus,ingenioqueacinduftriaimpiger,&admagnasresaptus,nifi ciuilesfimultares quas truculenter exercer,am-
mosab honeftioribusftudijsplerumquealienaret.Sunttamen,fuetunrqueomni tempore viri,doiftrina.omnique virtute clari.
Nam genuit illa patria, vt antiquos omittamus,M. Antonium Flaminium, AndrxamMinutium.Archiepifcopum Iadrenfem
omnibus fcientijs/ummaq; prudetiaprxditum.Minutium etiam de Minutijs,HieronymiMinuiij filium,Protonotarium Apo-
ftolicum, quietiamnum natale folum, virtute, doftrina, & prudentia lingulari illuftrat, quemampliffimas legationes apud
Pontificem.apudHifpaniarumRegem,apudGermanixPrincipesfubire,&fecundograuiffima Gregori']xixi,negotia,mag-
na cum laude acgloria curantem,anno M. D.l x x x i i i Colonix Agrippin^ vidimus,& ampIifTima,ab eis loci Senatu,oblara
munera, delatofquerefpuentem honores,admirati fumus.Inde Romam reuertens,in Hifpaniam ad Regem Catholicum defti-
natur legat9. Qua quide legatione magnifice gefta,Monachi') in elegantiflima Bauariq vrbe domiciliu fixit, & fereniflimi ac Re-
uerendiffimi D. Ernefti Archiepifcopi Colonienf &c.initimus: Nec non fereniffimi Domini Guilielmi,vtriufque Bauarix Do-
cis.primarius.confiliarius. Nunc Romx relidens, Clementis VIII. Pontificis Op.MaxSecretarius,finguIariinduftria,& maxi-
mis laboribus res magnas adminirtrat.EdiditinfuperSerauallum IoannemPlazzonum,PhiloIbphumacPoctam infignem,
qui erudita opera fcripfit, qux tamen publi cis lirerarum monumentis tradita non funt, vt Epiftolas familiares,pcrelegantia de
Agricultura,alijfqueargumentis,poemata.Habuit etiam femper,haberque nunc Iureconfultos clariftimos, quotum opera Ve-
neti,varijs in magiftratibusfxpc vtuntur,& vicini populi grauioribus in caufisconfilium ab illis quxrunt&patrocinium.Cx-
terum gens, fuapte natura armis potius dedita,quim literis.nec mirum,cum in tota Europa nullus locus fit,vbi arma parentur,
qux magis excellant occulta quadam Mefulxaqux, vi. Itaque Serauallenfesgladij,magno cum quxftu,non per Italiam folum,
iedinGermaniam,in Galliam,inquevltimos Britannos perferuntur. Ac degunt Seraualli exteri Mercatores, qui fabros magnis
fibi ftipendijs deu inciunt, folum, ne operam fuam alijs locenr.Serauallenles etiam acinaces, apud Hyrieos &Turcas magno in
prxtiohabentur.illamquegladiorum famam Serauallenfesolim,fortinon minus,qu^mfaceto dicfto,vfurparunt,contraEzel-
linum, qui capta Fekria, &Bellonenficiuitate,opidanos exemplo illo ad deditionem fbllicitabat, Illi vero refponderunt, loca
ab ipfo capta,fylueftria pira gignere. Serauallum autem enfes,quorum aciem in fe, fuorumque vifcera experturus fit, fi accedar,
fucceftufque audacia verbajubfequutus eft.Nam Ezellinus bis repulfus, magna fuorum ftrage, tandem aufugere coafhisfuit.
Seraualleufium fidem ac fortitudinem laudat Sabellicus, loci pulchritudinem & amoenitatem Leander, &alijpaf5m com-
mendant, ... ,
SuntinMarchiaTaruifinaalia etiam opidainfignia.Opitergium, antiquirate&Epiicopalifede, iamCenetam translata,
clarum,Coneglanum,Germanis,ob vini prxftantiam,norum.Afula,vetuftate ac agri amoenitate nobile. Baflianum,cuius xuu-
lierculx ob prxltantiffimi fili bifllci trahendi peritiam,commendantur.Citadella,portus BufFoietus;MQtta,&c.