DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0054
VV E S A L I A»
Es ali am fuperiorem, Pirckheimerus,& Althaimerus, commentarijs in Cornelium TacirumVofi-
u'am & Ficeliara, antiquitus appellatam, perhibent. IbiqucMammeam, Alexandri Imperatoris Ma-
trem c«efam, atque fepultam, Quam Chriftianiffimam mulierem fcribit Abbas Spanheimetifis, hb.de
fcriptoribus Ecclefiaflicis,ex Alexandria Antiochiam conceffiffe,&Chriftianarn Origenis doctrinam*
cu mingenti admiratione, audiuifle, Quod etiam invita Alexandri, Georgius Ccdrenus,gr,rcus,hifto-
ricus,refert. Sed nos VVefaliam ingrediamur. Oppidum eft, ad finiftrum Rheni latus, & fuo qitondarrt
iure.fubRomano Imperio floruit, Cum ante,fub Schonenbergicorumaduocatijs,acBurggrauiatll,a-
lieni iuris fuerit,Donec fub Friderico fecundo Imperatore circa annum M.C C. x x 11 i.oppidanorurri
impenfa, ad Imperium Romanum peruenit. A quo tempore,nulliusvnquam Aduocati*fiueBurggta-
uiirnagiftratumagnouit,Et,neinpofterumetiamvnquam agnofceret, certiseftabImperatoreGuih*
Imo AnnoChrifti M CC Lii.priuilcgijs.&libertatibus donatum.Deinde Hernicus,eius nominis
fcptIrnus,fniusHenriciComitisdeYutzdburch,Imperatorele^s,VVer3^iam,&^pard^m^Ba^dmno Tr^irefi*
fcacri Tu o, pio elfonun^t^e°lin^^ De plgnowrionelinBopar d ias deliti-
ad componendas difcordjass& * rchiorcfuli Treuirenfi parer, fitu eftperamtEno,£dificijspnuatis,acpublicisdecoratur. Inter
ptione, plura. Wefaliavehunt ^Hic i ei t ur^ in i t io, v ifen d a m fe praebe t D. Virginis Ecdefia,in fuperiore oppidi
qu*,pietati dicata, max me c r (qui annus in aftisac pulcherrimis feneftris,chori, ciufdem Templbperantiqms literis*
parte,inchoato * i.Ip^Affiimptionis die, in honorem B. V irginis & Anna? Matris eius, eft confecrata. A Bal-
annotatuseft)Sedanno> •• nfi ex^arochialiincollegiatamcoftimutata.Fundataautemprimitus.&aidificataexeleemo-
finis Rd^V'vdTalienfis Offet de hinc fefe Veftalium virginum, ordinis D. Bernadi Abbatia, qux mDioecefi Treuirenfi omnium
finis. Rf^y. f ier p mcEnia deinde Rhenum verfus, Xenodochium confpicitur, in cuius Ecclefia, fupra fummurn altare,co-
Ll™ M Fc Lxxxvit. fiat» r»mi« Mt®«mmcntai&r htn tct» «mtcn rttti JCaLMai,i.Cnptn etiam nunc extat.m qua perfidiffi.
' .mrant Corpus eius, metu ptenarum, extulerunt, & abiecemnt in locum, non procul aBauamco,vepribus &
(blfls obduftum quod poftmodum ab incolis inuentum ,ttanflatum eft Bauaracum.vbt Deo meius memoriam aedificatum eft
Temolumauod hodierno adhuc rempore,ab eius nomine,appellationem habet. Qnamuis martyris rebqUias.Lutheraniprofunde
tn rCTrammerferint Generofus dominus,Eques & nobilis Holiatus,Henricus Ranzoulus, ltb.quetn de annis ennea ricis fcripfit,hunc
minimi Induis anno xtatisTeptimo in die parafccuesfufpenrum, flagellatum, membris omnibus Coucifurn,crudeliqueinortetd-
Eum commemorat.Eft&Ecclefia,pra;potentiDco,S.Martininomine ficta cui vntcusReaorpKeireconfueuit.fedcum
r^ Wdntata diueseffet,fubDiethcto ArchicptfcopoTreuirenfi, AnnofaluttsMXCC.Iu.fiaacftcollegtata.&perpctua
fundatione ordinamiBjVteffer Priepofirus ibi,Decanus,Et <iuinque Canonici.
bopardia.
Bnn „ , „ IG . Germania; opp.finiftrUm Rheni latos,litu iucnhdo exornat.Bopardia, Bopanen eft.vtPirckheimetus ceti.
letTelonioinnotelcit. De primis eius initijs.pauca apud probatos Audores leguntur,Ni(i,qu6dMunfterus,&B.Rhena-
nus Rerum Germanica tum lib.primo.&tettio, Et Andreas Althaimerus m Tacnuimeferant,quodconfuIarisDnx,qui
eo temoo« quo nondumGcrmania tota paruitRomanis,fedem habuerit Mogunciacn&lubfePrxfeaos militares vnde.
eo tempore,q R confederit.Illud quoq; conflat,quod Drufus, quinquaginta & plura caftella, per ri-
pamlTeniTrcxedt inte%nf,Bopardiitn,vnumfuiffe,mnltivitidofti,exiftimant;Cuiusrei,magnuetiamargumentmnefiipor-
fun”vemftiffiL& quaLnaularaftruaura',totundaillainmuttsman,menta,muiotumaltttud.nemnonexcedentia.finetnt-
xibusl^ernfeplana,a^ualibuf^erua!lis^ftann^K^&^emc™i^^^^^^“^^C^d^onimus,^^Oppenhet^,Ir^l-
num, eoutioorica, TM^riniarmil VVormatiam donationem fecit ipfiusEcc!efiae,incums lireris, fic legitur. AdEcclefia.
b.Marnniqnrra muros v v o idib.Septembris.Anno domimc* incarnationis D. CCC.xci.Indnftione fexta. An-
ta,infra n°ftram regiam u ‘ ’.. autem fui primo Aftum,Romae feliciter.Bopardienfc aurem oppidum, eadem ratione, qua
no autem lll.Ottonis r?pan ls> Jre J:renfem deuenk AbHenrico enim feptimo, eius nominis Imperatore BalduinoArchiepif
^my^euirenfi htfius^tti.impignorata fu erunt. Nam, Anno M.CCC.xi.BalduinusliiK Ecclelix.quodBopardienfes&VVefi.
HenfisinS^uris&SiisTreuirorum Archirpifcopo obcdift,&lntet^ant.inplgnoreablniperatotebeneuole obtinuit, quod vttiitet
imoetVauit.Sic enim legitur in lireris.fupet hac impignotationeeteats,&datis,apud S.Caffianumin caftris, ante Florentiam, Anno
T^nminiM CCC xn RegniHcnrici quarto, Imperij primo,Vl.Idus Deccmb. Quare non (ub Conone Archiepifcopojficuti mal£
narrat Cratapolius,in ifuisEpifcopoium Treuirenfium Rhapfodijs, hanc impigno rationem faftam, conflat. Cono tamen*fummara
^!Fquo^ueinSgdlis Treuiromm,C&cM^UJoIl^rico feptimo,fucceffit Ludouicus Dux Beiariae,Ab illo rurfus liberta-
CCC^J^^Rudouict^Cxftri aducnfus Fridericum Auftriacu, Balduinus in praelio fortem nauauit operam apud
Spiram tam auxilijs militaribus,quam re frumentaria,quo loco,multa Ecclefl^ fu^ priuilegia impetrans,Bopardiam,& VVefaliam,
^ I ^Aiw^^CCC^xlBal^nus^u^lio v^tlb^m^co Cacari, aduerfus Frideticutn Auftriacmn apnd VVisbaden, vbr,
ced^iteFriderico vti BopstdienfeSjfinollentipfiobedite.authoritate Regia diffidarepoffet,impetraUtt,Quani obedienttam.cum
nevarent BaMidnus auxilio EpifcopiMoguntini,magna vi Bopatdienfesinuaflt,perruptis portis,&uicenfi oppidi parte cumfub-
urbio(quod tamen prxter voluntatem accidit Epifcopi)ipfos in ordinem redegit,vt gratiam ab eo poftularent,& illi, eiufque Eccle*
fitefu^ftionemAfidelitatemiurarf
P Ro nuncupata,qu* in Poteftate Baronum eft, vulgus.0<£
Arxvetuseft,quam vu a iti<.an:rain Lotharingiapofsi<lent,vbi,vt pluritnum mbran confueuerunt.Harcautem RegiaDomuJ
*,W capxpcvii iBqopardienfibl,in obfidione fecSnda BrandenburgiciDucis,nchoftiseffet muhitio,incenfaefl.Torrenahar.fi
An. M.CCCC. XCV - P hahens 0it S6mnfl0 B«<b/ origine habet ex proximis fyltus ad oppidum pernrtenubus,Reipub,
prttterlabitur J^a^]S^^*t^tur!primariaopp^di EccIefiaS.Seuerum F.pifcopum quondam Ranennf Patronum
eocommodus.quod1 p P fubito faftus eft Epifcopiis,Q!!«nia<lniodum eius memorat hiftona.Defmid.ltoribusftmmi
agno.cic, qunndm vir-»inisin monte, Cratapdliusin AnnahbusEpifcoporum Treuirenfium tefert,fubtemporibus Arnoldl
Monai.erii, hoc e^®', . -r J- his verbis.MonafteriumB Marix extra muros Popardienfes,Benedi<51in*profefsionisMonalium,te-
oduagefimi iexti Arc p P achuiusprxfulis,exbonorum hommurt» eleeteofims fundatum, h1C Arnoldus Archiepifcopu*
Tre^roru^promotitt.&illt bcneptofpexitf Eft & hic Cannelitaruni inftitutiMunaffertum, cuius faaa arties, mulca nobilium*
Magnatum fepulchra habet. /% j
Es ali am fuperiorem, Pirckheimerus,& Althaimerus, commentarijs in Cornelium TacirumVofi-
u'am & Ficeliara, antiquitus appellatam, perhibent. IbiqucMammeam, Alexandri Imperatoris Ma-
trem c«efam, atque fepultam, Quam Chriftianiffimam mulierem fcribit Abbas Spanheimetifis, hb.de
fcriptoribus Ecclefiaflicis,ex Alexandria Antiochiam conceffiffe,&Chriftianarn Origenis doctrinam*
cu mingenti admiratione, audiuifle, Quod etiam invita Alexandri, Georgius Ccdrenus,gr,rcus,hifto-
ricus,refert. Sed nos VVefaliam ingrediamur. Oppidum eft, ad finiftrum Rheni latus, & fuo qitondarrt
iure.fubRomano Imperio floruit, Cum ante,fub Schonenbergicorumaduocatijs,acBurggrauiatll,a-
lieni iuris fuerit,Donec fub Friderico fecundo Imperatore circa annum M.C C. x x 11 i.oppidanorurri
impenfa, ad Imperium Romanum peruenit. A quo tempore,nulliusvnquam Aduocati*fiueBurggta-
uiirnagiftratumagnouit,Et,neinpofterumetiamvnquam agnofceret, certiseftabImperatoreGuih*
Imo AnnoChrifti M CC Lii.priuilcgijs.&libertatibus donatum.Deinde Hernicus,eius nominis
fcptIrnus,fniusHenriciComitisdeYutzdburch,Imperatorele^s,VVer3^iam,&^pard^m^Ba^dmno Tr^irefi*
fcacri Tu o, pio elfonun^t^e°lin^^ De plgnowrionelinBopar d ias deliti-
ad componendas difcordjass& * rchiorcfuli Treuirenfi parer, fitu eftperamtEno,£dificijspnuatis,acpublicisdecoratur. Inter
ptione, plura. Wefaliavehunt ^Hic i ei t ur^ in i t io, v ifen d a m fe praebe t D. Virginis Ecdefia,in fuperiore oppidi
qu*,pietati dicata, max me c r (qui annus in aftisac pulcherrimis feneftris,chori, ciufdem Templbperantiqms literis*
parte,inchoato * i.Ip^Affiimptionis die, in honorem B. V irginis & Anna? Matris eius, eft confecrata. A Bal-
annotatuseft)Sedanno> •• nfi ex^arochialiincollegiatamcoftimutata.Fundataautemprimitus.&aidificataexeleemo-
finis Rd^V'vdTalienfis Offet de hinc fefe Veftalium virginum, ordinis D. Bernadi Abbatia, qux mDioecefi Treuirenfi omnium
finis. Rf^y. f ier p mcEnia deinde Rhenum verfus, Xenodochium confpicitur, in cuius Ecclefia, fupra fummurn altare,co-
Ll™ M Fc Lxxxvit. fiat» r»mi« Mt®«mmcntai&r htn tct» «mtcn rttti JCaLMai,i.Cnptn etiam nunc extat.m qua perfidiffi.
' .mrant Corpus eius, metu ptenarum, extulerunt, & abiecemnt in locum, non procul aBauamco,vepribus &
(blfls obduftum quod poftmodum ab incolis inuentum ,ttanflatum eft Bauaracum.vbt Deo meius memoriam aedificatum eft
Temolumauod hodierno adhuc rempore,ab eius nomine,appellationem habet. Qnamuis martyris rebqUias.Lutheraniprofunde
tn rCTrammerferint Generofus dominus,Eques & nobilis Holiatus,Henricus Ranzoulus, ltb.quetn de annis ennea ricis fcripfit,hunc
minimi Induis anno xtatisTeptimo in die parafccuesfufpenrum, flagellatum, membris omnibus Coucifurn,crudeliqueinortetd-
Eum commemorat.Eft&Ecclefia,pra;potentiDco,S.Martininomine ficta cui vntcusReaorpKeireconfueuit.fedcum
r^ Wdntata diueseffet,fubDiethcto ArchicptfcopoTreuirenfi, AnnofaluttsMXCC.Iu.fiaacftcollegtata.&perpctua
fundatione ordinamiBjVteffer Priepofirus ibi,Decanus,Et <iuinque Canonici.
bopardia.
Bnn „ , „ IG . Germania; opp.finiftrUm Rheni latos,litu iucnhdo exornat.Bopardia, Bopanen eft.vtPirckheimetus ceti.
letTelonioinnotelcit. De primis eius initijs.pauca apud probatos Audores leguntur,Ni(i,qu6dMunfterus,&B.Rhena-
nus Rerum Germanica tum lib.primo.&tettio, Et Andreas Althaimerus m Tacnuimeferant,quodconfuIarisDnx,qui
eo temoo« quo nondumGcrmania tota paruitRomanis,fedem habuerit Mogunciacn&lubfePrxfeaos militares vnde.
eo tempore,q R confederit.Illud quoq; conflat,quod Drufus, quinquaginta & plura caftella, per ri-
pamlTeniTrcxedt inte%nf,Bopardiitn,vnumfuiffe,mnltivitidofti,exiftimant;Cuiusrei,magnuetiamargumentmnefiipor-
fun”vemftiffiL& quaLnaularaftruaura',totundaillainmuttsman,menta,muiotumaltttud.nemnonexcedentia.finetnt-
xibusl^ernfeplana,a^ualibuf^erua!lis^ftann^K^&^emc™i^^^^^^“^^C^d^onimus,^^Oppenhet^,Ir^l-
num, eoutioorica, TM^riniarmil VVormatiam donationem fecit ipfiusEcc!efiae,incums lireris, fic legitur. AdEcclefia.
b.Marnniqnrra muros v v o idib.Septembris.Anno domimc* incarnationis D. CCC.xci.Indnftione fexta. An-
ta,infra n°ftram regiam u ‘ ’.. autem fui primo Aftum,Romae feliciter.Bopardienfc aurem oppidum, eadem ratione, qua
no autem lll.Ottonis r?pan ls> Jre J:renfem deuenk AbHenrico enim feptimo, eius nominis Imperatore BalduinoArchiepif
^my^euirenfi htfius^tti.impignorata fu erunt. Nam, Anno M.CCC.xi.BalduinusliiK Ecclelix.quodBopardienfes&VVefi.
HenfisinS^uris&SiisTreuirorum Archirpifcopo obcdift,&lntet^ant.inplgnoreablniperatotebeneuole obtinuit, quod vttiitet
imoetVauit.Sic enim legitur in lireris.fupet hac impignotationeeteats,&datis,apud S.Caffianumin caftris, ante Florentiam, Anno
T^nminiM CCC xn RegniHcnrici quarto, Imperij primo,Vl.Idus Deccmb. Quare non (ub Conone Archiepifcopojficuti mal£
narrat Cratapolius,in ifuisEpifcopoium Treuirenfium Rhapfodijs, hanc impigno rationem faftam, conflat. Cono tamen*fummara
^!Fquo^ueinSgdlis Treuiromm,C&cM^UJoIl^rico feptimo,fucceffit Ludouicus Dux Beiariae,Ab illo rurfus liberta-
CCC^J^^Rudouict^Cxftri aducnfus Fridericum Auftriacu, Balduinus in praelio fortem nauauit operam apud
Spiram tam auxilijs militaribus,quam re frumentaria,quo loco,multa Ecclefl^ fu^ priuilegia impetrans,Bopardiam,& VVefaliam,
^ I ^Aiw^^CCC^xlBal^nus^u^lio v^tlb^m^co Cacari, aduerfus Frideticutn Auftriacmn apnd VVisbaden, vbr,
ced^iteFriderico vti BopstdienfeSjfinollentipfiobedite.authoritate Regia diffidarepoffet,impetraUtt,Quani obedienttam.cum
nevarent BaMidnus auxilio EpifcopiMoguntini,magna vi Bopatdienfesinuaflt,perruptis portis,&uicenfi oppidi parte cumfub-
urbio(quod tamen prxter voluntatem accidit Epifcopi)ipfos in ordinem redegit,vt gratiam ab eo poftularent,& illi, eiufque Eccle*
fitefu^ftionemAfidelitatemiurarf
P Ro nuncupata,qu* in Poteftate Baronum eft, vulgus.0<£
Arxvetuseft,quam vu a iti<.an:rain Lotharingiapofsi<lent,vbi,vt pluritnum mbran confueuerunt.Harcautem RegiaDomuJ
*,W capxpcvii iBqopardienfibl,in obfidione fecSnda BrandenburgiciDucis,nchoftiseffet muhitio,incenfaefl.Torrenahar.fi
An. M.CCCC. XCV - P hahens 0it S6mnfl0 B«<b/ origine habet ex proximis fyltus ad oppidum pernrtenubus,Reipub,
prttterlabitur J^a^]S^^*t^tur!primariaopp^di EccIefiaS.Seuerum F.pifcopum quondam Ranennf Patronum
eocommodus.quod1 p P fubito faftus eft Epifcopiis,Q!!«nia<lniodum eius memorat hiftona.Defmid.ltoribusftmmi
agno.cic, qunndm vir-»inisin monte, Cratapdliusin AnnahbusEpifcoporum Treuirenfium tefert,fubtemporibus Arnoldl
Monai.erii, hoc e^®', . -r J- his verbis.MonafteriumB Marix extra muros Popardienfes,Benedi<51in*profefsionisMonalium,te-
oduagefimi iexti Arc p P achuiusprxfulis,exbonorum hommurt» eleeteofims fundatum, h1C Arnoldus Archiepifcopu*
Tre^roru^promotitt.&illt bcneptofpexitf Eft & hic Cannelitaruni inftitutiMunaffertum, cuius faaa arties, mulca nobilium*
Magnatum fepulchra habet. /% j