DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0017
H E S D I N V M>
ESDI N V M, nobile in Arte fi a Callo obie&um vallum acpropugnacularA,ptoftrSr-
| to aCxfateanis eiufdcm nominis opido,occafione belli inter porentitfimos Euro-
peos Principes excitaturi Dum enim Francix Rex,Francifcus, mortuo Sfortia Infu-
brum,fiue Mediolanenfium Duce,vt flatum illum occuparet,Allobroges vicinos Sc
, Taurinos,armorum ftrepitu inuaderet,Sc multa in Italia opida &capCret,& follicitb
muniret. Tum Imperator Carolus ex Regno Neapolitano Romam properans,in-
dequcinlnfubrcs pergens, Taurinisconfcftini figna intulit, Mox extogata,in braca*
j taGallia fc conucrtens, belgicis etia fe copijs munit,ScNalFouius Picardia flamma fef
roque peruaftat,&quia Pcronam, per aliquot multas dierum hebdomadas fruftr .Y
oppugnauiti belgicam hanc tandem expeditionem reliquit. Hinc,irritatiGalli,A m*
no M. D.XXX VII.nouis excurfionibus Belgium infeftabant,Ncc vllus fere tranfmittebatur dies,quin prx-
fidia inimica inter feleuibus prxlijs certarent, Et Gallimenfe Aprili Hefdinum Arcem ceperunt, qui
v i ct o r i a i n fol e fc c n t e s, h o fti u m ferro flammaque depopulabantur,in quos,cunl incredibili celeritate,ie&if*
fimum exercitum Florentius Burenus ducere't,qubd fe Viribus impares recognofeebant.hoftes ButenarufA
Copiarum impetum, cedendo euitarunt-. ItaqueHefdino arce,quaiftprimum recepta,& Fano Pauli,ac Mo-
ftrulo opidis fecuto Iunio expugnatis. Cxfarem poftremo Tcrauanamobfed erunt. Sed poftaliquamoi fi-
xionis irritxmoram menfium decem inducias pars Vtraque fecit, ea lege ,Vt pacatis Belgis, in Taurinis ni-
hilominus bellum efiet.
Sed & hoc tandem Bellum, au&oritate Sc prxfentia Pontificis Pauli III. Nicex(Op.eft in Gallix, Italiae que
finibus admate)quo Imperator ex Hifpania nauibus traieCerat, Rex, ex Gallia eques aducnCrat, fopitungfc
decennales inducis fa&x. Hx autem ruptae funt,& turbatae induciae ob caefos legatos Gallorum Regis, k Va-
fteufi quadam cuftodia adFicinioftia>&pofl; grauiflimos motus, pax Certis conditionibus, apud Crepeum
Valefix ditionis op. coaluit.
Rurfus 6t ifta pacificatio,ineunte anno M. D. Ll. turbatur ob Captum a Cxfareanis Dandalotum, ex quo
vaporario ignis continuo erupit, quo Italia & Gallia omnis vehementer flagrauit.Tum rurfus, poftVariOs
fortunx cams, Rullus Belga Picardixagro vaftato.Nouioduno,Nella,aiijfque opidis captis ac cOmbufiis;
conuerfis fignis Hefdinum opidum itidem occupat; in vi&a^rce, quam fulminum horrendo ia&uconcufi
fam,& exagitatam,defenfores Galli lucis vfuram,& farcinarum incolumitatem depadi, continuo tradide-
jrunt.At VcndomiuspofERullanumpraefidiun-qalicniffimo tempore,indidem extrudit.
Denique expugnata a Cxfareanis Terranaiia,inde denuo caftra ad Hefdinum mouentUr(qUod paulo mi-
nus diurno itinere Terfauanx diftatopiditm)id primo incurfue.fi:expugnatum, fedfuperabat interimarx
non infirma,qua ciaufi tenebantur prxpotcntes Gallix Principes plurimi. Allobrox igitur,totius exercitus
Proimperator,Vacuo opido capto(quOd ob infirmitatem prede relinquitur hoflis,in quoCampOtum efl: do-
mi natus)arcem, cirCumdudis caftris Vrgct, St cuniculis incenfis, longum muri ambitum,& caftris oppofiti,
obiedique propugnaculi partem,vnacumdefenforibus infidentibus,didOcitiusfubucrtit.&arCertiipfant
expugnat,multi occifi,capti vero ex prxeipua gallica nobilitate plurinii,& i nter alios,c^lus Horatius Farne-
fius Galliarum Regis gener,& Cum deieda nobilitate Gallica,Marchianus Marefchall us GalliX captus.Mag
na profedo fuitiftatemeritasgallicana, omnium indicio, atque inconfiderantiaprxeeps, tot ac tales He-
ro'es>nulla auxiliorum fpe,petpufilli arci concredere,qu$,vt cuniculis non oppugnaretur,ne nimium fuerit
obduratura,contra fulminisiadam." quxquehaud ita pridem,propter infirmitatem,non multo dierum i n-
teruallo,bis Capta, aC viciffim recepta fuerit. Sed Caftigatx huius temeritatis culpam, ftudia officiaq- Gallo-
rum erga dominos delent,ea funt ad feruiendumpropenfione animorum,omnes,&in hfis gratifiima e fi no
bilitas,que(vbi res ita & tempus poftulant)vItro fe Regi offert.in grati^ & benefici) loco,petit Officia,& fum-
mecotendittvtmuneraconfcquaturmilitaria.Itaque,mirnmnemini videatur.ficum ad defendendam Re-
pub. tum ad feruandum decus regrti, tanta fit vbiq; pace ac bello,GallicattX nobilitatis frequentia. Eam atc£
itidem Cxfareani milites,afundamentis diruerunt,vt amoeniore & aptiore loco ad amnem CaUcem,nOua>
fed cognonimcm, priore longe firniiorem(id,quod fccutoannoprxftircrunt)fi:ationem adperpCtuanirei
memoriam,ipficondetent.acinftaurarent. Quod quidem breui tempore, fingulariartificuminduftria. St
fummis laboribus prxftiterunt,excitatis primiint tumultuaria opera foueis & propugnaculis, Vbi tanta ebul
lientium aquarum copiagrauabantur, vt molas equinas,quibus eam amOuerent,diuerfis locis adhibere de-
buerint. Nunc foueis, ea &: latitudine, St altitudine, muris etiam tam Validis Hefdinum cingitut, & prop ug-
naculis fihi mutuo correfpondentibus firmatur, qui falcones pluteos,colubros fulmen,& grandinem plu-
beam minantes fuftineat, vtopidanis timendum non fit, quod,quamdiU, commeatus,mutuo animorum
confenfn,5cconcordiaconditus,ipfiserit,facileinhoftium fintpoteftatemventuri.Quamipfis confidentia
prxter munitiones arte fa&as, naturalis etianvloci fitus, fouerc poteft.Nam,vna ex parte,ob palnilria loca,
nec militi, nec igniuomis machinis patet acceflus, Altera autem parte, latifllmxfouex aquis ittfttutfcxj St
munitifllma valla,hoftibusobijciunturjVtStationfinomcnjquam optime conueniati Et Hefdinfort,merito
nuncupetur»
&
ESDI N V M, nobile in Arte fi a Callo obie&um vallum acpropugnacularA,ptoftrSr-
| to aCxfateanis eiufdcm nominis opido,occafione belli inter porentitfimos Euro-
peos Principes excitaturi Dum enim Francix Rex,Francifcus, mortuo Sfortia Infu-
brum,fiue Mediolanenfium Duce,vt flatum illum occuparet,Allobroges vicinos Sc
, Taurinos,armorum ftrepitu inuaderet,Sc multa in Italia opida &capCret,& follicitb
muniret. Tum Imperator Carolus ex Regno Neapolitano Romam properans,in-
dequcinlnfubrcs pergens, Taurinisconfcftini figna intulit, Mox extogata,in braca*
j taGallia fc conucrtens, belgicis etia fe copijs munit,ScNalFouius Picardia flamma fef
roque peruaftat,&quia Pcronam, per aliquot multas dierum hebdomadas fruftr .Y
oppugnauiti belgicam hanc tandem expeditionem reliquit. Hinc,irritatiGalli,A m*
no M. D.XXX VII.nouis excurfionibus Belgium infeftabant,Ncc vllus fere tranfmittebatur dies,quin prx-
fidia inimica inter feleuibus prxlijs certarent, Et Gallimenfe Aprili Hefdinum Arcem ceperunt, qui
v i ct o r i a i n fol e fc c n t e s, h o fti u m ferro flammaque depopulabantur,in quos,cunl incredibili celeritate,ie&if*
fimum exercitum Florentius Burenus ducere't,qubd fe Viribus impares recognofeebant.hoftes ButenarufA
Copiarum impetum, cedendo euitarunt-. ItaqueHefdino arce,quaiftprimum recepta,& Fano Pauli,ac Mo-
ftrulo opidis fecuto Iunio expugnatis. Cxfarem poftremo Tcrauanamobfed erunt. Sed poftaliquamoi fi-
xionis irritxmoram menfium decem inducias pars Vtraque fecit, ea lege ,Vt pacatis Belgis, in Taurinis ni-
hilominus bellum efiet.
Sed & hoc tandem Bellum, au&oritate Sc prxfentia Pontificis Pauli III. Nicex(Op.eft in Gallix, Italiae que
finibus admate)quo Imperator ex Hifpania nauibus traieCerat, Rex, ex Gallia eques aducnCrat, fopitungfc
decennales inducis fa&x. Hx autem ruptae funt,& turbatae induciae ob caefos legatos Gallorum Regis, k Va-
fteufi quadam cuftodia adFicinioftia>&pofl; grauiflimos motus, pax Certis conditionibus, apud Crepeum
Valefix ditionis op. coaluit.
Rurfus 6t ifta pacificatio,ineunte anno M. D. Ll. turbatur ob Captum a Cxfareanis Dandalotum, ex quo
vaporario ignis continuo erupit, quo Italia & Gallia omnis vehementer flagrauit.Tum rurfus, poftVariOs
fortunx cams, Rullus Belga Picardixagro vaftato.Nouioduno,Nella,aiijfque opidis captis ac cOmbufiis;
conuerfis fignis Hefdinum opidum itidem occupat; in vi&a^rce, quam fulminum horrendo ia&uconcufi
fam,& exagitatam,defenfores Galli lucis vfuram,& farcinarum incolumitatem depadi, continuo tradide-
jrunt.At VcndomiuspofERullanumpraefidiun-qalicniffimo tempore,indidem extrudit.
Denique expugnata a Cxfareanis Terranaiia,inde denuo caftra ad Hefdinum mouentUr(qUod paulo mi-
nus diurno itinere Terfauanx diftatopiditm)id primo incurfue.fi:expugnatum, fedfuperabat interimarx
non infirma,qua ciaufi tenebantur prxpotcntes Gallix Principes plurimi. Allobrox igitur,totius exercitus
Proimperator,Vacuo opido capto(quOd ob infirmitatem prede relinquitur hoflis,in quoCampOtum efl: do-
mi natus)arcem, cirCumdudis caftris Vrgct, St cuniculis incenfis, longum muri ambitum,& caftris oppofiti,
obiedique propugnaculi partem,vnacumdefenforibus infidentibus,didOcitiusfubucrtit.&arCertiipfant
expugnat,multi occifi,capti vero ex prxeipua gallica nobilitate plurinii,& i nter alios,c^lus Horatius Farne-
fius Galliarum Regis gener,& Cum deieda nobilitate Gallica,Marchianus Marefchall us GalliX captus.Mag
na profedo fuitiftatemeritasgallicana, omnium indicio, atque inconfiderantiaprxeeps, tot ac tales He-
ro'es>nulla auxiliorum fpe,petpufilli arci concredere,qu$,vt cuniculis non oppugnaretur,ne nimium fuerit
obduratura,contra fulminisiadam." quxquehaud ita pridem,propter infirmitatem,non multo dierum i n-
teruallo,bis Capta, aC viciffim recepta fuerit. Sed Caftigatx huius temeritatis culpam, ftudia officiaq- Gallo-
rum erga dominos delent,ea funt ad feruiendumpropenfione animorum,omnes,&in hfis gratifiima e fi no
bilitas,que(vbi res ita & tempus poftulant)vItro fe Regi offert.in grati^ & benefici) loco,petit Officia,& fum-
mecotendittvtmuneraconfcquaturmilitaria.Itaque,mirnmnemini videatur.ficum ad defendendam Re-
pub. tum ad feruandum decus regrti, tanta fit vbiq; pace ac bello,GallicattX nobilitatis frequentia. Eam atc£
itidem Cxfareani milites,afundamentis diruerunt,vt amoeniore & aptiore loco ad amnem CaUcem,nOua>
fed cognonimcm, priore longe firniiorem(id,quod fccutoannoprxftircrunt)fi:ationem adperpCtuanirei
memoriam,ipficondetent.acinftaurarent. Quod quidem breui tempore, fingulariartificuminduftria. St
fummis laboribus prxftiterunt,excitatis primiint tumultuaria opera foueis & propugnaculis, Vbi tanta ebul
lientium aquarum copiagrauabantur, vt molas equinas,quibus eam amOuerent,diuerfis locis adhibere de-
buerint. Nunc foueis, ea &: latitudine, St altitudine, muris etiam tam Validis Hefdinum cingitut, & prop ug-
naculis fihi mutuo correfpondentibus firmatur, qui falcones pluteos,colubros fulmen,& grandinem plu-
beam minantes fuftineat, vtopidanis timendum non fit, quod,quamdiU, commeatus,mutuo animorum
confenfn,5cconcordiaconditus,ipfiserit,facileinhoftium fintpoteftatemventuri.Quamipfis confidentia
prxter munitiones arte fa&as, naturalis etianvloci fitus, fouerc poteft.Nam,vna ex parte,ob palnilria loca,
nec militi, nec igniuomis machinis patet acceflus, Altera autem parte, latifllmxfouex aquis ittfttutfcxj St
munitifllma valla,hoftibusobijciunturjVtStationfinomcnjquam optime conueniati Et Hefdinfort,merito
nuncupetur»
&