Levende kunst: maandelijksch plaatwerk voor hedendaagsche kunst (1.1918)

MEUBELEN VAN JAC VAN DEN BOSCH
DOOR SUZE TER GAST-ROSSE
oelmatigheid, waarheid en schoonheid zijn de kenteekenen van deze meubelen
van Jac. van den Bosch. Zij zijn doelmatig, omdat zij voldoen aan den eisch
van bruikbaarheid; zij zijn waar, omdat de vorm aan de constructie geen
geweld aandoet; zij zijn schoon, omdat zij zijn voortgebracht door een meester
in het vak, die tegelijk kunstenaar is: kunstenaar en ambachtsman vereenigd in één
persoon, een kunstenaar, nauw samenwerkend met de handswerklieden, die het werk
voor hem zullen uitvoeren.
Is niet, omdat een meubel zoo nauw samenhangt met de eischen van het dagelijksche
practische leven, doelmatigheid zijn eerste eisch? Vraagt niet de moderne mensch in de
allereerste plaats, of het meubel, dat hij in zijn huis zal hebben, geschikt is voor het
doel, waarvoor hij het noodig heeft, en of het aan dit doel op breede, degelijke wijze
beantwoordt, of den kast en het buffet meest mogelijke berging bieden, of de stoel en
de fauteuil ons lichaam rust zullen geven. En omdat deze meubelen door een kunstenaar
zijn ontworpen, die voelt voor den tijd, waarin hij leeft, zijn zij ook waar. Daarom
hebben de ten dienste staande middelen van techniek en constructie hem geholpen, terwijl
hij het materiaal, dat hij gebruikte, eerbiedigde en tot uitspraak bracht.
Zonder in het minst te vervallen in het dorre, drooge recht-toe-recht-aan, dat een
twintigtal jaren geleden ons als het eenige ware in meubelkunst werd gegeven, doch
ook zonder het gewild fantasievolle der ultra-modernen die vormen zoeken, dikwijls
tegen de constructie in, zijn deze meubelen sober van vorm en toch rijk, is het ornament
meer het resultaat van het goed verstane handwerk, dan wel, dat het er is om zichzelve;
legt het, wat het behoort te doen, slechts den nadruk op de vormen, die het versiert.
En om al deze redenen is dit werk mij zoo sympathiek.
De eerste maal, dat ik een interieur van Jac. van dan Bosch zag, is nu een tiental
jaren geleden in Santpoort bij een mijner vrienden. Wij hadden den weg vanaf Bloemen-
daal te voet afgelegd, aan den eenen kant de weilanden, aan den anderen bosch en duin
en toen wij binnenkwamen viel het mij op, hoe typisch Hollandsch deze meubelen waren,
hoe zij zich geheel aanpasten bij de omgeving en wat een gezellige huiselijkheid er van
deze kamer uitging.
En van de meubels, welke Van den Bosch nu maakt, gaat, behalve huiselijkheid, ook
bezonkenheid uit, een bewijs, dat ook op hem de jaren evolueerend gewerkt hebben en
de waarheid, dat een menschenleven noodig is, om tot volle kunstrijpheid te komen,
ook aan zijn werk zichtbaar is.


54