DOI Artikel:
Staring, Adolph: Oud-Dordrecht en de verzameling-van Gijn
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19959#0218
OUD-DORDRECHT EN DE VERZAMELING—VAN GIJN.
207
OUD-DORDRECHT EN DE VERZAMELING—VAN GIJN.
Op 5 Mei j.1. overleed te Dordrecht de 85-jarige verzamelaar Mr. Simon van
Gijn. Zijn testament bleek een bepaling te bevatten, waarbij zijn huis en eenige
aangrenzende perceelen, zijn verzamelingen en een som gelds werden vermaakt
aan de Vereeniging Oud-Dordrecht, die hij had helpen oprichten en waarvan hij
jarenlang de patroon bij uitstek was geweest. Hierdoor zijn voor Dordrecht op
museaal gebied uitzichten geopend, die aandacht ook buiten die stad verdienen. De
verzameling van Oud-Dordrecht, zooals zij in den loop der jaren geworden is, mag
wel als type worden beschouwd van die plaatselijke oudheidkundige collecties,
waar om eenige stukken van werkelijk historisch of oudheidkundig belang, een
groote hoeveelheid curiositeiten is opgestapeld, die de geringe beschikbare ruimte
tot berstens toe opvult en den indruk van de goede voorwerpen verstoort. Ontegen-
zeggelijk heeft ook zulk een verzameling haar eigen bekoring; men kan er ontdek-
kingen doen. Voor den gemiddelden bezoeker spreekt ook de stem van het verleden
sterker uit een gescheurde stoelzitting, uit een verkleurde teekening in een gebroken
lijstje, dan uit een welonderhouden meubel in een reine kamer of uit een goed
bewaard blad in een portefeuille. Wetend dat een bron van zoete romantiek voor
een deel van het publiek verloren gaat, kunnen wij toch niet anders als verheugd
zijn, dat weer een groote provinciestad een waardig historisch museum zal krijgen,
waartoe de gebouwen, door Mr. van Gijn aan de vereeniging gelegateerd, de
mogelijkheid openen.
Alvorens de vraagstukken aan te roeren, door de samenkoppeling der beide
verzamelingen, die van Oud-Dordrecht en die van den legataris, geschapen, moet
een enkel woord worden gewijd aan de tot nog toe niet voor het publiek toegan-
kelijke verzameling- Van Gijn.
Mr. S. van Gijn is in 1836 te Vlaardingen geboren, maar verhuisde reeds
als zesjarige knaap met zijn ouders naar Dordrecht, waar het bankiershuis van zijn
moeder’s familie, Hoogwinkel & Co., den vader een nieuwen werkkring bezorgde.
Later, sinds 1864, was ook hijzelf firmant tot hij in 1892 zich terugtrok om zich
verder geheel aan zijn verzamelaarsbezigheden te wijden. Reeds als knaap in samen-
werking met zijn moeder begon hij historieprenten te verzamelen. Langzamerhand
is dit verzamelen zijn voornaamste bezigheid geworden en breidde met den omvang
der collecties ook haar gebied uit. Allereerst ontstond de bekende Historische Atlas.
Deze Atlas, met dien van Van Stolk, de laatstovergebleven groote particuliere
verzameling van dien aard, is rijk niet alleen door het aantal eenlingen of zeldzame
prenten, maar evenzeer door de voortreffelijke exemplaren, waarin de meer bekende
prenten daarin voorkomen; want de heer Van Gijn had in zijn prenten niet alleen
het document van de hem in alle details zoo bekende Groote en Kleine Geschiedenis
lief, hij hield ook van de prent als voorwerp, als uiting van graveertechniek en
drukkunst; hij was een van die verdwenen oude garde van historievrienden, wien
de historie dubbel lief was als zij tot kunstuitingen aanleiding gaf. Deze Atlas is
207
OUD-DORDRECHT EN DE VERZAMELING—VAN GIJN.
Op 5 Mei j.1. overleed te Dordrecht de 85-jarige verzamelaar Mr. Simon van
Gijn. Zijn testament bleek een bepaling te bevatten, waarbij zijn huis en eenige
aangrenzende perceelen, zijn verzamelingen en een som gelds werden vermaakt
aan de Vereeniging Oud-Dordrecht, die hij had helpen oprichten en waarvan hij
jarenlang de patroon bij uitstek was geweest. Hierdoor zijn voor Dordrecht op
museaal gebied uitzichten geopend, die aandacht ook buiten die stad verdienen. De
verzameling van Oud-Dordrecht, zooals zij in den loop der jaren geworden is, mag
wel als type worden beschouwd van die plaatselijke oudheidkundige collecties,
waar om eenige stukken van werkelijk historisch of oudheidkundig belang, een
groote hoeveelheid curiositeiten is opgestapeld, die de geringe beschikbare ruimte
tot berstens toe opvult en den indruk van de goede voorwerpen verstoort. Ontegen-
zeggelijk heeft ook zulk een verzameling haar eigen bekoring; men kan er ontdek-
kingen doen. Voor den gemiddelden bezoeker spreekt ook de stem van het verleden
sterker uit een gescheurde stoelzitting, uit een verkleurde teekening in een gebroken
lijstje, dan uit een welonderhouden meubel in een reine kamer of uit een goed
bewaard blad in een portefeuille. Wetend dat een bron van zoete romantiek voor
een deel van het publiek verloren gaat, kunnen wij toch niet anders als verheugd
zijn, dat weer een groote provinciestad een waardig historisch museum zal krijgen,
waartoe de gebouwen, door Mr. van Gijn aan de vereeniging gelegateerd, de
mogelijkheid openen.
Alvorens de vraagstukken aan te roeren, door de samenkoppeling der beide
verzamelingen, die van Oud-Dordrecht en die van den legataris, geschapen, moet
een enkel woord worden gewijd aan de tot nog toe niet voor het publiek toegan-
kelijke verzameling- Van Gijn.
Mr. S. van Gijn is in 1836 te Vlaardingen geboren, maar verhuisde reeds
als zesjarige knaap met zijn ouders naar Dordrecht, waar het bankiershuis van zijn
moeder’s familie, Hoogwinkel & Co., den vader een nieuwen werkkring bezorgde.
Later, sinds 1864, was ook hijzelf firmant tot hij in 1892 zich terugtrok om zich
verder geheel aan zijn verzamelaarsbezigheden te wijden. Reeds als knaap in samen-
werking met zijn moeder begon hij historieprenten te verzamelen. Langzamerhand
is dit verzamelen zijn voornaamste bezigheid geworden en breidde met den omvang
der collecties ook haar gebied uit. Allereerst ontstond de bekende Historische Atlas.
Deze Atlas, met dien van Van Stolk, de laatstovergebleven groote particuliere
verzameling van dien aard, is rijk niet alleen door het aantal eenlingen of zeldzame
prenten, maar evenzeer door de voortreffelijke exemplaren, waarin de meer bekende
prenten daarin voorkomen; want de heer Van Gijn had in zijn prenten niet alleen
het document van de hem in alle details zoo bekende Groote en Kleine Geschiedenis
lief, hij hield ook van de prent als voorwerp, als uiting van graveertechniek en
drukkunst; hij was een van die verdwenen oude garde van historievrienden, wien
de historie dubbel lief was als zij tot kunstuitingen aanleiding gaf. Deze Atlas is