DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Starzyński, Marcin: Stanisława Samostrzelnika renesansowa dekoracja heraldyczna klasztoru Cystersów w Mogile
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.34475#0022
16
MARCIN STARZYŃSKI
3. óń37?7A/<3w &77T20^ze/m'A, Aeró U7^ze/ Fm/y z Tnonograwew ZygwMntrz Zt7gnAta, 77rz zworn/kr/
,s'A/6p/C7?m Aa/z A/ó/Zoteczne/' ł/^Aztorr/ (yAfezAÓw w Mogz'/e, /3J3 77
całego przedstawienia - tarczę z godłem konwentu wieńczył bowiem jeden z atrybutów
władzy opata, który stał na jego czele^. Tym bardziej na szczególną uwagę zasługuje wyko-
nana za rządów Ciołka polichromia sali bibliotecznej opactwa, której centralne punkty sta-
nowi dziesięć wizerunków herbów malowanych na tarczach zworników. W połączeniu
z omówionymi powyżej fragmentami dekoracji heraldycznej kościoła opackiego i klasztor-
nych krużganków tworzyła ona niejako „wielki" program heraldyczny, będący wyrazem
mecenasowskiej działalności opata, który zapewne w ten sposób chciał upamiętnić swoją
osobę wobec Boga i potomnych (Zw<3/ TT<2Z77? <ąp<2/ /o Mczy??;7), a współczesnym obrazowo
przedstawić związki, jakie łączyły go nie tylko ze środowiskami kościelnymi, ale także
z dworem królewskim, Uniwersytetem i ówczesnymi elitami intelektualnymi.
Pierwszym badaczem, który wyraził przypuszczenie, że polichromia biblioteki mogil-
skiej została wykonana przez mnicha Stanisława z Krakowa, był Jerzy Kreszkowskkh
Z kolei Stanisław Tomkowicz jako pierwszy podjął się identyfikacji herbów widocznych
na zwornikach sklepienia. Rozpoznanie to jest po części błędne, po części zaś niepełne,
gdyż Tomkowicz przeprowadzał inwentaryzację sali biblioteki przed jej gruntowną re-
stauracją („stan konserwacji malowania dosyć smutny"^). W każdym bądź razie jego pu-
blikacja ogłoszona na łamach „Teki Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej",
wprowadziła program heraldyczny mogilskiego //ór<37iM777 do obiegu naukowego. Już po
4- STARZYŃSKI, T/e/ńy Are^Zowigczayc/z opaiów ..., s. 76-78.
4-' Jerzy KIESZKOWSKI, „Nowe szczegóły do wewnętrznego urządzenia kapiicy Tomickiego w katedrze krakowskiej",
Sp/Tiwoz&irH'a Kcwayp </o Z?a&!77M //AioryZ Óza/Ai w Pońcg, 6: 1900, koi. LXXVIII-LXXIX („Na razie rzucam tylko
te domysły, a może w niedalekim już czasie będzie mi danem dowodnie je uzasadnić").
44 TOMKOWICZ, op. cit., s. 177-178.
MARCIN STARZYŃSKI
3. óń37?7A/<3w &77T20^ze/m'A, Aeró U7^ze/ Fm/y z Tnonograwew ZygwMntrz Zt7gnAta, 77rz zworn/kr/
,s'A/6p/C7?m Aa/z A/ó/Zoteczne/' ł/^Aztorr/ (yAfezAÓw w Mogz'/e, /3J3 77
całego przedstawienia - tarczę z godłem konwentu wieńczył bowiem jeden z atrybutów
władzy opata, który stał na jego czele^. Tym bardziej na szczególną uwagę zasługuje wyko-
nana za rządów Ciołka polichromia sali bibliotecznej opactwa, której centralne punkty sta-
nowi dziesięć wizerunków herbów malowanych na tarczach zworników. W połączeniu
z omówionymi powyżej fragmentami dekoracji heraldycznej kościoła opackiego i klasztor-
nych krużganków tworzyła ona niejako „wielki" program heraldyczny, będący wyrazem
mecenasowskiej działalności opata, który zapewne w ten sposób chciał upamiętnić swoją
osobę wobec Boga i potomnych (Zw<3/ TT<2Z77? <ąp<2/ /o Mczy??;7), a współczesnym obrazowo
przedstawić związki, jakie łączyły go nie tylko ze środowiskami kościelnymi, ale także
z dworem królewskim, Uniwersytetem i ówczesnymi elitami intelektualnymi.
Pierwszym badaczem, który wyraził przypuszczenie, że polichromia biblioteki mogil-
skiej została wykonana przez mnicha Stanisława z Krakowa, był Jerzy Kreszkowskkh
Z kolei Stanisław Tomkowicz jako pierwszy podjął się identyfikacji herbów widocznych
na zwornikach sklepienia. Rozpoznanie to jest po części błędne, po części zaś niepełne,
gdyż Tomkowicz przeprowadzał inwentaryzację sali biblioteki przed jej gruntowną re-
stauracją („stan konserwacji malowania dosyć smutny"^). W każdym bądź razie jego pu-
blikacja ogłoszona na łamach „Teki Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej",
wprowadziła program heraldyczny mogilskiego //ór<37iM777 do obiegu naukowego. Już po
4- STARZYŃSKI, T/e/ńy Are^Zowigczayc/z opaiów ..., s. 76-78.
4-' Jerzy KIESZKOWSKI, „Nowe szczegóły do wewnętrznego urządzenia kapiicy Tomickiego w katedrze krakowskiej",
Sp/Tiwoz&irH'a Kcwayp </o Z?a&!77M //AioryZ Óza/Ai w Pońcg, 6: 1900, koi. LXXVIII-LXXIX („Na razie rzucam tylko
te domysły, a może w niedalekim już czasie będzie mi danem dowodnie je uzasadnić").
44 TOMKOWICZ, op. cit., s. 177-178.