DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Żukowski, Jacek: Architektura okazjonalna na uroczystości zaślubin i koronację Ludwiki Marii Gonzagi w roku 1646
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.34475#0069
ARCHITEKTURA OKAZJONALNA NA UROCZYSTOŚCI ZAŚLUBIN I KORONACJĘ LUDWIKI MARII GONZAGI
63
wał przed klasztorem bernardyńskim.
Rzeźbione „sztuki" (dotyczy to także „rze-
zania" przez snycerza „statui") przenoszo-
no do klasztoru bernardynów, gdzie
znajdowała się także pracownia malarska
(„sztuki malowane" transportowali „drąż-
nicy"). Gotowe konstrukcje podniesiono
dzięki pomocy hajduków i chłopów, a na-
stępnie wzmocniono nawiezioną wokół
ziemią^. Pracami stolarskimi (rachunki
wyliczająm.in. <2rzewo <7nnp/Xkte, kleje sto-
larskie, 12 obijanych płótnem Atmtów, 16
sztuk żelaza <7o wń^Powonto) kierowali imć
Krzysztof i Marcin, wspierani przez stola-
rza Balcera. Warsztatowi malarskiemu
przewodził rzemieślnik o imieniu Jan. Na
Bramie Krakowskiej zamontowano deko-
rację, na którą składało się m.in. wyobraże-
nie orła (zapewne czarnego, na co wskazuje
rodzaj zakupionej farby). BramęNowomiej-
ską, obok zegara z dwoma malowanymi
i złoconymi planszami, ozdobiono „tablica-
mi malowanymi" (w tym wizerunkiem orła)
oraz „osobami malowanymi"*^. Jak skonsta-
towali agenci gdańscy, triumfalnapor/o była
wprawdzie bardzo szeroka i wysoka, ale
większość jej dekoracji tworzyło jedynie
pokryte farbą płótno, iluzjonistyczne drzwi,
inskrypcje oraz wieńcząca konstrukcję figu-
ra czarnego orłach Inne źródła mówią o rzeź-
bach i portretach królów i królowych
Polski*^. Warszawski luk triumfalny wznie-
siono w formie trójkondygnacjowej, trój-
przejazdowej bramy (z centralną arkadą
wyższą), z drewnianym szkieletem pokry-
tym malowaną tkaniną (szkicowa rekon-
strukcja: il. 13 F). Na pierwszym piętrze
70. P/cm UhrYzcnyy, y/rngment, przeń 7073,
tąwtmek, /HNZ, ko/orowapy, papier żeberkowy,
7P,J x 30 cm, /rogmert, /w-'7 k TToppe,
Ordentliche Beschreibung auch historische
Erzahlung aller furnehmsten Geschichten so
sich In dehme vieijahrigen Kriese.. .de Anno
1626-1636, yfPGń, Rękopisy elbląskie,
yygm 4P2/A54, & 673 (P. 32P),
/o/. PraeowmP /ApiYJgro/icz/M /1P47P
znajdowała się wyposażona w balustradę trybuna dla muzyków, wykonujących utwory in-
strumentalne, na drugim /rębacze we^o/y okrzyk czynt/t. [...] TTsurykte cbot^ągnu/e Arcum
6' Wg J. Lileyki prawdopodobną wydaje się teza, iż w 1646 r. wykorzystano istniejącą już bramę („zasadniczą strukturę
architektoniczną"), używanąw 1633, 1634 lub 1637 roku, L1LEYKO, Pro/ebty c/eborac/'/..., s. 425.
^ AGAD, Warszawa Ekonomiczne, rkps 249, s. 57-63.
67 APGd rkps 300,53/72, s. 81.
Bibl. XX. Czart., rkps 1970, s. 89; Gazette c/e Prance, 1646, nr 42: kaA3agn///cy'<<j entree & /aPe/ne e/ePo/ogne c/an^
Ktr^owe. Avec /ep^t/n tu Poya/ et /e^ antre^ ceremonies' e/e ses noyces, s. 278, 281-282.
/ngres tr/ariy/ia/ny c/o IKrszawy... knc/owibi Mariey Gonzagi... bro/cwey yo/skey w 7^obn 7444 e/n/a 74 marca,
Warszawa 1646, k. Alv, A3v.
63
wał przed klasztorem bernardyńskim.
Rzeźbione „sztuki" (dotyczy to także „rze-
zania" przez snycerza „statui") przenoszo-
no do klasztoru bernardynów, gdzie
znajdowała się także pracownia malarska
(„sztuki malowane" transportowali „drąż-
nicy"). Gotowe konstrukcje podniesiono
dzięki pomocy hajduków i chłopów, a na-
stępnie wzmocniono nawiezioną wokół
ziemią^. Pracami stolarskimi (rachunki
wyliczająm.in. <2rzewo <7nnp/Xkte, kleje sto-
larskie, 12 obijanych płótnem Atmtów, 16
sztuk żelaza <7o wń^Powonto) kierowali imć
Krzysztof i Marcin, wspierani przez stola-
rza Balcera. Warsztatowi malarskiemu
przewodził rzemieślnik o imieniu Jan. Na
Bramie Krakowskiej zamontowano deko-
rację, na którą składało się m.in. wyobraże-
nie orła (zapewne czarnego, na co wskazuje
rodzaj zakupionej farby). BramęNowomiej-
ską, obok zegara z dwoma malowanymi
i złoconymi planszami, ozdobiono „tablica-
mi malowanymi" (w tym wizerunkiem orła)
oraz „osobami malowanymi"*^. Jak skonsta-
towali agenci gdańscy, triumfalnapor/o była
wprawdzie bardzo szeroka i wysoka, ale
większość jej dekoracji tworzyło jedynie
pokryte farbą płótno, iluzjonistyczne drzwi,
inskrypcje oraz wieńcząca konstrukcję figu-
ra czarnego orłach Inne źródła mówią o rzeź-
bach i portretach królów i królowych
Polski*^. Warszawski luk triumfalny wznie-
siono w formie trójkondygnacjowej, trój-
przejazdowej bramy (z centralną arkadą
wyższą), z drewnianym szkieletem pokry-
tym malowaną tkaniną (szkicowa rekon-
strukcja: il. 13 F). Na pierwszym piętrze
70. P/cm UhrYzcnyy, y/rngment, przeń 7073,
tąwtmek, /HNZ, ko/orowapy, papier żeberkowy,
7P,J x 30 cm, /rogmert, /w-'7 k TToppe,
Ordentliche Beschreibung auch historische
Erzahlung aller furnehmsten Geschichten so
sich In dehme vieijahrigen Kriese.. .de Anno
1626-1636, yfPGń, Rękopisy elbląskie,
yygm 4P2/A54, & 673 (P. 32P),
/o/. PraeowmP /ApiYJgro/icz/M /1P47P
znajdowała się wyposażona w balustradę trybuna dla muzyków, wykonujących utwory in-
strumentalne, na drugim /rębacze we^o/y okrzyk czynt/t. [...] TTsurykte cbot^ągnu/e Arcum
6' Wg J. Lileyki prawdopodobną wydaje się teza, iż w 1646 r. wykorzystano istniejącą już bramę („zasadniczą strukturę
architektoniczną"), używanąw 1633, 1634 lub 1637 roku, L1LEYKO, Pro/ebty c/eborac/'/..., s. 425.
^ AGAD, Warszawa Ekonomiczne, rkps 249, s. 57-63.
67 APGd rkps 300,53/72, s. 81.
Bibl. XX. Czart., rkps 1970, s. 89; Gazette c/e Prance, 1646, nr 42: kaA3agn///cy'<<j entree & /aPe/ne e/ePo/ogne c/an^
Ktr^owe. Avec /ep^t/n tu Poya/ et /e^ antre^ ceremonies' e/e ses noyces, s. 278, 281-282.
/ngres tr/ariy/ia/ny c/o IKrszawy... knc/owibi Mariey Gonzagi... bro/cwey yo/skey w 7^obn 7444 e/n/a 74 marca,
Warszawa 1646, k. Alv, A3v.