DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Wołowicz, Agnieszka: Pierwowzory graficzne płaskorzeźb skrzydeł bocznych pałacu wilanowskiego
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34475#0131
PIERWOWZORY GRAFICZNE PŁASKORZEŹB SKRZYDEŁ BOCZNYCH PAŁACU WILANOWSKIEGO
125
3. Jowisz i Antiope, pdćMłorzeźba vArzy<Wu yrńucM w łEYćumwze, Goń óz. ^eńnurz
Płaskorzeźby w archiwoltach skrzydeł bocznych powstały w łatach 1725-1730"*. Jak
już wcześniej wspomniałam, ich twórcą był najprawdopodobniej Francesco Fumo, który
wykonał piętnaście płaskorzeźb w stiuku, inspirowanych scenami z „Metamorfoz'" Owi-
diusza.
Siedem scen umieszczonych na elewacji skrzydła północnego, podążając od zachodu
ku stronie wschodniej, kolejno ukazuje: „Pigmaliona", „Jowisza i Antiope", „Neptuna
i Teofane", „Porwanie Europy", „Erigone", „Apolla i Sybillę" oraz „Cyparissusa". Na
skrzydle południowym, podążając od korpusu głównego ku zachodowi, widnieje kolej-
nych siedem przedstawień: „Arkas i Kallisto", „Apollo", „Neptun i Cerera", „Narodziny
Pegaza", „Apollo i Issa", „Andromeda", „Apollo i Dafne". Ostatnia, piętnasta płaskorzeź-
ba, w formie prostokąta, została umieszczona na krótszym boku skrzydła południowego
i przedstawia „Porwanie Ganimedesa". Kolejność tych scen została zmieniona w stosun-
ku do poematu „Metamorfozy".
Fumo przy tworzeniu kompozycji wszystkich piętnastu przedstawień, inspirował się
gotowymi wzorcami graficznymi. Ryciny, które posłużyły artyście za wzór, po raz pierw-
szy pojawiły się w książce autorstwa Isaaca de Benserade „Metamorphoses d^Ovide en
rondeaux imprimez et enrichis de figures par ordre de Sa Majeste et dediez a Monseigneur
le Dauphin. Paris 1676", Wydanie paryskie, zadedykowane Jego Królewskiej Mości Lud-
wikowi XIV, zawiera 223 ryciny, wykonane przez wybitnych francuskich sztycharzy:
Zeszyty Archeologiczne i Humanistyczne Warszawskie, z. 1, Warszawa 2008, s. 89-123, szczeg.
s. 112) od kilku lat podnosił kwestię istnienia konkretnych wzorów graficznych dla wilanowskich przedstawień i postu-
lował przebadanie tego tematu. W wydanym niedawno artykule Rafała NESTOROWA („Between Art and Politics:
Wilanów in the Time of Elżbieta Sieniawska nee Lubomirska (1720-1729)", [w:] 7V?g HW.., s. 155- 166),
w przypisie 26 na s. 162 pojawiła się informacja, iż odnalazł on wzory graficzne przedstawień na skrzydłach pałacu, ale
dodaje też, że „some scenes have not been identified". Nawet w przypadku zreprodukowanej w artykule sceny „Porwa-
nia Europy" (il. 9 do tekstu na s. 163) nie odnajdujemy przywołania jakiegokolwiek wzoru graficznego.
MALINOWSKA, op. cit., s. 259.
125
3. Jowisz i Antiope, pdćMłorzeźba vArzy<Wu yrńucM w łEYćumwze, Goń óz. ^eńnurz
Płaskorzeźby w archiwoltach skrzydeł bocznych powstały w łatach 1725-1730"*. Jak
już wcześniej wspomniałam, ich twórcą był najprawdopodobniej Francesco Fumo, który
wykonał piętnaście płaskorzeźb w stiuku, inspirowanych scenami z „Metamorfoz'" Owi-
diusza.
Siedem scen umieszczonych na elewacji skrzydła północnego, podążając od zachodu
ku stronie wschodniej, kolejno ukazuje: „Pigmaliona", „Jowisza i Antiope", „Neptuna
i Teofane", „Porwanie Europy", „Erigone", „Apolla i Sybillę" oraz „Cyparissusa". Na
skrzydle południowym, podążając od korpusu głównego ku zachodowi, widnieje kolej-
nych siedem przedstawień: „Arkas i Kallisto", „Apollo", „Neptun i Cerera", „Narodziny
Pegaza", „Apollo i Issa", „Andromeda", „Apollo i Dafne". Ostatnia, piętnasta płaskorzeź-
ba, w formie prostokąta, została umieszczona na krótszym boku skrzydła południowego
i przedstawia „Porwanie Ganimedesa". Kolejność tych scen została zmieniona w stosun-
ku do poematu „Metamorfozy".
Fumo przy tworzeniu kompozycji wszystkich piętnastu przedstawień, inspirował się
gotowymi wzorcami graficznymi. Ryciny, które posłużyły artyście za wzór, po raz pierw-
szy pojawiły się w książce autorstwa Isaaca de Benserade „Metamorphoses d^Ovide en
rondeaux imprimez et enrichis de figures par ordre de Sa Majeste et dediez a Monseigneur
le Dauphin. Paris 1676", Wydanie paryskie, zadedykowane Jego Królewskiej Mości Lud-
wikowi XIV, zawiera 223 ryciny, wykonane przez wybitnych francuskich sztycharzy:
Zeszyty Archeologiczne i Humanistyczne Warszawskie, z. 1, Warszawa 2008, s. 89-123, szczeg.
s. 112) od kilku lat podnosił kwestię istnienia konkretnych wzorów graficznych dla wilanowskich przedstawień i postu-
lował przebadanie tego tematu. W wydanym niedawno artykule Rafała NESTOROWA („Between Art and Politics:
Wilanów in the Time of Elżbieta Sieniawska nee Lubomirska (1720-1729)", [w:] 7V?g HW.., s. 155- 166),
w przypisie 26 na s. 162 pojawiła się informacja, iż odnalazł on wzory graficzne przedstawień na skrzydłach pałacu, ale
dodaje też, że „some scenes have not been identified". Nawet w przypadku zreprodukowanej w artykule sceny „Porwa-
nia Europy" (il. 9 do tekstu na s. 163) nie odnajdujemy przywołania jakiegokolwiek wzoru graficznego.
MALINOWSKA, op. cit., s. 259.