O GRUPIE RZEŹBIARSKIEJ AMOR I PSYCHE Z ERMITAŻU I JEJ PIERWSZYM WŁAŚCICIELU
195
2. Dcwe7i;'co CcrJc/h', Amor i Psyche, 2. ćw. AE//7 w., ócnA Pefees*óucg, Pr/nńcż
Jg Ps*yc/?g, ^Mg /nCU pgfg U UcAgfg Ju Snu/pYgUr CnrJgJi (DMUrUgg JNn JgMUg Jonnng
nc/nmg AfnrcJgtP, mcrt & 24 nns*J gf Jcnt /a JgunYc upprcc/zc Jg prg^ Jgs' cnurnggs* Jg
Cnncun^. Jako argument przemawiający za autorstwem Cardellego Mikocka-Rachubowa
przywołuje opis dzieła tego młodego rzymskiego rzeźbiarza, sporządzony przez archeolo-
ga Giorgia Zoegę w 1797 r.: Pp^'gnrn Amorg g Ps'icJg in grnnJgzzc: nuinm/ug, umJgJng
nnJć Pprune g s'Jrnmic s'ui/n sn/ngnu g s'crriJg ngi s*cnnc, /ngnirg Ps'ic/zg, s'gJnin uccunic
u//n snu tgs*m cen /e innrpnJn nePe mene epem, c/tinu sn Ji /zrz cen i'gviJgnfg JgjiJgrio
Ji beczerg /g /nPPrn Jg/ bg/^enczM//e. óg / AriBin, ng/ YruJurrc z/ grnppc zn zzzerzrze, evgswg
ewzete e zzne cgrte mugrgzzn Jg/ cezpe rPAzzzerc g eveswg JnYc nPc Ygs'Yg zzne zrzeggzerg
ne^z'Pe, ggp nvrgppg s*gnze PnPPic ergete z/ pin JgPc pgi YnnYi grnppi rPAnzerg g Psic/zg
gs*g<yzzńz Je ęee/cAg enne e ^eg^te pnrYg e Pezne^.
Naszym zdaniem identyfikacja grupy z Ermitażu jako dzieła Cardellego wymaga jesz-
cze kilku dodatkowych dowodów. Po pierwsze, świadectwo Gille'a wydaje się stanowić
dość ważki argument na korzyść autorstwa Baruzziego. Po drugie, opis z 1797 r., aczkol-
wiek odpowiadający omawianej grupie, mimo wszystko wydaje się nazbyt ogólnikowy.
Po trzecie wreszcie, zastanawia fakt, że jako autor rzeźby zakupionej przez Stroynowskie-
go raz występuje Cardelli, innym razem zaś Marchetti.
Zacznijmy od zweryfikowania tradycyjnej atrybucji. Można by założyć, że rzeźbę przy-
pisywaną Baruzziemu zakupił Mikołaj I, który Włochy odwiedził pod koniec 1845 r. Jed-
nakże w rosyjskich dokumentach potwierdzenia jej zamówienia lub zakupu nie udało się
^ Cyt. za: ibid., s. 161.
^ Cyt. za: Paolo VENTUROLI, „Cardelli, Domenico", [w: ] Dizionmio Aogrą/ico &g7f t. 19, Roma 1976, s. 768.
195
2. Dcwe7i;'co CcrJc/h', Amor i Psyche, 2. ćw. AE//7 w., ócnA Pefees*óucg, Pr/nńcż
Jg Ps*yc/?g, ^Mg /nCU pgfg U UcAgfg Ju Snu/pYgUr CnrJgJi (DMUrUgg JNn JgMUg Jonnng
nc/nmg AfnrcJgtP, mcrt & 24 nns*J gf Jcnt /a JgunYc upprcc/zc Jg prg^ Jgs' cnurnggs* Jg
Cnncun^. Jako argument przemawiający za autorstwem Cardellego Mikocka-Rachubowa
przywołuje opis dzieła tego młodego rzymskiego rzeźbiarza, sporządzony przez archeolo-
ga Giorgia Zoegę w 1797 r.: Pp^'gnrn Amorg g Ps'icJg in grnnJgzzc: nuinm/ug, umJgJng
nnJć Pprune g s'Jrnmic s'ui/n sn/ngnu g s'crriJg ngi s*cnnc, /ngnirg Ps'ic/zg, s'gJnin uccunic
u//n snu tgs*m cen /e innrpnJn nePe mene epem, c/tinu sn Ji /zrz cen i'gviJgnfg JgjiJgrio
Ji beczerg /g /nPPrn Jg/ bg/^enczM//e. óg / AriBin, ng/ YruJurrc z/ grnppc zn zzzerzrze, evgswg
ewzete e zzne cgrte mugrgzzn Jg/ cezpe rPAzzzerc g eveswg JnYc nPc Ygs'Yg zzne zrzeggzerg
ne^z'Pe, ggp nvrgppg s*gnze PnPPic ergete z/ pin JgPc pgi YnnYi grnppi rPAnzerg g Psic/zg
gs*g<yzzńz Je ęee/cAg enne e ^eg^te pnrYg e Pezne^.
Naszym zdaniem identyfikacja grupy z Ermitażu jako dzieła Cardellego wymaga jesz-
cze kilku dodatkowych dowodów. Po pierwsze, świadectwo Gille'a wydaje się stanowić
dość ważki argument na korzyść autorstwa Baruzziego. Po drugie, opis z 1797 r., aczkol-
wiek odpowiadający omawianej grupie, mimo wszystko wydaje się nazbyt ogólnikowy.
Po trzecie wreszcie, zastanawia fakt, że jako autor rzeźby zakupionej przez Stroynowskie-
go raz występuje Cardelli, innym razem zaś Marchetti.
Zacznijmy od zweryfikowania tradycyjnej atrybucji. Można by założyć, że rzeźbę przy-
pisywaną Baruzziemu zakupił Mikołaj I, który Włochy odwiedził pod koniec 1845 r. Jed-
nakże w rosyjskich dokumentach potwierdzenia jej zamówienia lub zakupu nie udało się
^ Cyt. za: ibid., s. 161.
^ Cyt. za: Paolo VENTUROLI, „Cardelli, Domenico", [w: ] Dizionmio Aogrą/ico &g7f t. 19, Roma 1976, s. 768.