Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (73.2011)

372

MARIUSZ KARPOWICZ


7. TWocP, .S'oóó/'.si-u Zu/ń, /c/.su&/. PŻP. 7^/rPr Zu/n.sT/
Przeglądając architekturę Wielkiego Księstwa musimy dojść do wniosku, że dziełem
prawdziwie przełomowym jest dopiero bazyliańska katedra św. Zofii w Połocku. To tutaj
następuje pełna inauguracja tego olśniewającego zjawiska, jakim jest wileńska odmiana.
To tutaj pojawiają się owe ażurowe wieże, nisze w murze, a formy wykrojowe użyto na
niespotykaną skalę, bo w łukach międzynawowych. Zarówno, co do daty powstania sobo-
ru św. Zofii, jak i autorstwa trwa uporczywe nieporozumienie, którego sprawcą jest prof.
Lorentz. Zobaczmy zatem, co o tym obiekcie wiadomo. Marian Morelowski opublikował
kontrakt na odbudowę soboru między metropolitą unickim Florianem Hrebnickim a mi-
strzem murarskim Błażejem Kosińskim, zawarty w Warszawie w 1738 r.^ Budowę prowa-
arc/atełtara .yaAra/aa..., s. 37-5!.
^ Marian MORELOWSKI, „O katedrze unickiej w Połocku", Praca Xcw?ą/7 PLton';' SztaL II, 1922, zesz. 2,
s. LXXXIX-XC.