DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:[Inhaltsverzeichnis]
DOI Kapitel:Artykuły
DOI Artikel:Lasek, Piotr; Szczepański, Seweryn [Mitarb.]: Z dziejów pewnego zastawu, czyli "zamek" Deutsch-Eylau alias "dwór" Gross-Werder
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.71008#0456
446
Piotr Lasek, Seweryn Szczepański
13. Zabudowania
folwarczne oraz most na
Wielką Żuławę. Fragment
planu nr inw. IS PAN
RP10127
typu brony czy mostu zwodzonego, a nawet skrzydeł bramnych. Omawiana elewacja no-
siła jednak wyraźne cechy obronności. Pozbawiona była całkowicie okien, jedynie tuż
pod połacią dachową widniał rząd niewielkich otworów - niechybnie strzelnic, dostęp-
nych z kondygnacji strychowej. Na południe od budowli rozciągało się zaplecze gospo-
darcze: trzy budynki gospodarcze oraz jeden mieszkalny, wszystkie wykonane
w konstrukcji ryglowej (il. 13). Najpewniej do nich odnosić można kilkakroć pojawiające
się w źródłach pisanych wzmianki o folwarku64 (m.in. w 1507 i 1508 r. Iława została
wymieniona wśród dworów i folwarków przynależnych do komornictwa przezmarskie-
go65). Nie da się wszakże jednoznacznie rozstrzygnąć, czy rzeczone wzmianki dotyczą
folwarku, czy też dworu na Wielkiej Żuławie, a może obu tworzących jeden kompleks?
Podobnie na planie Władysława i Samuela Suchodolców zabudowania na wyspie zazna-
czono sygnaturą oznaczającą „dwór lub folwark"66, natomiast na mapie Schroettera
64 Por. przyp. 52-54.
65 GAB, s. 146, 148.
66 XXIX Vergrbsserte Sectiones der General-Carte von dem Kbnigreich Preussen wie dasselbe in 4. Folgende Districte
abgetheilet als: Samland, Natangen, Oberland und Littauen worbay die Grenzen der Haubt-Aemter jeden Districts
angedeutet un specifet wie bey der nauen Errichtung die Camer Aembter jedes Haubt Aembtes reguliert in der Her-
rsch. Taurogen des Elbingsche Territorii, Woywodsch: Marienburg des Dantziger Werders und Nehrung nebst einem
Theil der angrentzenden Woywodsch: vormahls Fdrstenth: Samaiten Gr. Fdrstenth: Littauen, Woywodsch: Podlachien,
Piotr Lasek, Seweryn Szczepański
13. Zabudowania
folwarczne oraz most na
Wielką Żuławę. Fragment
planu nr inw. IS PAN
RP10127
typu brony czy mostu zwodzonego, a nawet skrzydeł bramnych. Omawiana elewacja no-
siła jednak wyraźne cechy obronności. Pozbawiona była całkowicie okien, jedynie tuż
pod połacią dachową widniał rząd niewielkich otworów - niechybnie strzelnic, dostęp-
nych z kondygnacji strychowej. Na południe od budowli rozciągało się zaplecze gospo-
darcze: trzy budynki gospodarcze oraz jeden mieszkalny, wszystkie wykonane
w konstrukcji ryglowej (il. 13). Najpewniej do nich odnosić można kilkakroć pojawiające
się w źródłach pisanych wzmianki o folwarku64 (m.in. w 1507 i 1508 r. Iława została
wymieniona wśród dworów i folwarków przynależnych do komornictwa przezmarskie-
go65). Nie da się wszakże jednoznacznie rozstrzygnąć, czy rzeczone wzmianki dotyczą
folwarku, czy też dworu na Wielkiej Żuławie, a może obu tworzących jeden kompleks?
Podobnie na planie Władysława i Samuela Suchodolców zabudowania na wyspie zazna-
czono sygnaturą oznaczającą „dwór lub folwark"66, natomiast na mapie Schroettera
64 Por. przyp. 52-54.
65 GAB, s. 146, 148.
66 XXIX Vergrbsserte Sectiones der General-Carte von dem Kbnigreich Preussen wie dasselbe in 4. Folgende Districte
abgetheilet als: Samland, Natangen, Oberland und Littauen worbay die Grenzen der Haubt-Aemter jeden Districts
angedeutet un specifet wie bey der nauen Errichtung die Camer Aembter jedes Haubt Aembtes reguliert in der Her-
rsch. Taurogen des Elbingsche Territorii, Woywodsch: Marienburg des Dantziger Werders und Nehrung nebst einem
Theil der angrentzenden Woywodsch: vormahls Fdrstenth: Samaiten Gr. Fdrstenth: Littauen, Woywodsch: Podlachien,