DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0064
H AF N I A
Afnia, t)anix Metropolis,Vrbs in Zclahdia maritima, in planitie fita,aborru bruma;
li ad meridiem, vfqufcad occafum brumalem tbique mari alluitur,adiacentcad meri-
diem infula, Amagger,qux pormm incredibili commoditate celebrem prxbet. Ex.
currit enim ad orientem in Balthicu mare ad ftadia quatuor, Vadofis & perpetuis are-
nis i mpetum maris f$pe Vehementiflittium retUndensjquo fit, vt inter didam Infulam
Aniagger, & agrum Hafnienfem orientalem ad quingentos pafliis tuta concedatur
ftatib nauibus. Admirabilis & hic confpicitur Uaturx prouidentia, quae particulares
quafdam ftationes ab initio regiis nauibus, regnique cuftodibus fidiffiftiasdefignauit
ad ipfum littUs, ne longius in mate cxcurtendu tbties effet nautis • EftqUe fpedaculum
hoc plahe infolens, tUrribus & aedificiis contiguas videre naues, Vaftiftimis molibus, maximis cum domibus
decertantes. Rarae fuht tales ftationes, & in omnibus totius Europae pOrtubus facile numerabiles. Longitudo
infulxeftrtiiliarij vnius,&dimidij verfuSmeridiem, latitudo fex, interdum quatuor ftadiorum. Fertiliflima
eft, (vt omnes matis Balthici) perenrte promptuarium Hafnienfibus datum; Ab Hollandis Frequenter excoli-
tur, quos mediocri propofita libertate, cuocaUitChriftiahiis fecundus: Hi ftrenuiiTinie agriculturae Operam
ttauantes, documento fuerunt Danis, maiores vfuras ex lolo ipfOruin peti pOflb, imptobus fi accedat labor.
Diftat, qud ptbximeduitatem tefpicit,quadraginta qUinqUe pafilbus,Irtfuia parUula intercedente, in qua arx
plane regia,& antiqua Vifitur, iungifurqUe infula hxc duitati duobus pontibus ita conftrudis, vt nauibus in.
grefliim egrelfumquc concedere polfint. Vifurttur in hac qUoq5 infula Armamentarium Regium, & Quxftii-
xx domus. Inter has infulas alternanteflUxu, rcfluxuq5 maris,quamUis incerto a terhpcftatibus(prxfertihi ab oc-
cafu bfuniali flantibus)excitatO,cuftoditur pOrtus,& expurgatur infigninatitrxartificio. A feptentrionead oc.
Cafum brumalem, paludibus & ftagnis VndiqUe cingitur, prxtcrqUa quod foftis & vallo latifiimO & altifiimO,
etiam locus natura, Sc hominum induftria vndiqUe videatur mUnitiflimus. Eftque circuitus vrbis ab hac parte
plane circularis* reda linea terminatus a mari, qtti circuitus, quatuor adfummumftadiisdcfcribitur.
Huius autem Vrbis tenuia fude initia, Narn Abfalon Huide , ArchiepifcOpus LUndenfis & Epifcopus
Roefshildenfis, Vir nobilitate generisifapientia,animi m4ghitifdin^ patrix amore, atq; in rcbUs gerendis foe.
iicitate& fucceflu prxftans, munitionem quandam in ea infula, in qua nunc eft Arx, magnis fumptibus ex.
truda, fieti curauit, cui adpdlationem de fuo nomine, Axelhues, indidit, vt eo melius aduerfus pyratas, locus
ille defendi poflet.Iuftit etiam iis in locis, Vbi hoc tempore fpleiidida xdificia funt, cafulas quafdam pifcator u
poiti, Eftque locUS pOfteaKiobnlansHaffert, id eft, pOrtus Mercatorum vocatus. Quod negotiato res,cimi a py.
ratisvrgeretltur, ibi receptum haberent. HiftOrix hxcaccidifteperhibent circi artniim Chrifti M.C. LX V.
Priuilegia vrbiprimaalacobO EpifcopoROefshildenfidata funt,anno G. M. CC. LI V Idib. Marti), Et
poftmodumablnguiro Epifcopo confirmata, Anno M. CC LXXXII. QuxaudaRcgum diploniatcErici,
AnnoM*CCG XIX* Voldemari M* C C C.X L LEt Erici Poiiicrarti, anno M.CCCC.XXII confirma-
ta funt. .... .. .
IuS municipaid, quo plcrxque Regrti Danici Vrbes vtUhtur,a ChriftophorO Bauaro, Anno Chrifti M. CC
CC.XLIII obtinuit. > „ .
Atque eadem hxc priuilegia, quibus alia acccfteruht,diuerfi deinde Reges cOnfirmarunt. Vt Chriftier-
nus,eius nominis primus, Anno M. C CC C. LV. IOanncs, Anno M. CC CC. X C11. Chriftianus tertius, An,
tioM.D.XXXVE Et Fridericus fecundus * Anno fallitis M. D. LIX*
Inter prxeipua regni ornamenta, merito cenfen da eft Academia, ctiius inftifucndx facultatem Rex Eri.
CusPomerafius aMartino V.Pontificeprimusintpctrauit. Qjiod cum ilieob diuturna bella, quibus magno
Re°-ni incommodo, implicabatur, perficere non pOffet, ChriftiernUs OldenbiirgicUs, qui primus in nobilifli.
mani familiam fiiam,Regium axiomainuexit,tandem Anno Chrifti M.CCCC. LXXVIII, permifiu. Sixti
Romani Pontificis,Impetratisque ab eo AcademixBononienfisptiUilegiis,ad Optatum finem deduxit;
Atque hinc quidem Iacobi Middendorpij error adparet, qui fecundo de Academiis Orbis Chriftiani li-
hrO, Haffhienfem hanc Academiam, primo per Fridericum tertiuth Danix Regem, circa annum DoniiUi M.
D.XXXIX eredam, & a Chriftiarto Rege liiftauratam feribit. Cimi Fridericus aliquis tertius Danix Rex
tlunqUam irt rerum natuta fuerit * & Fridericus prinius artte anUuiii Chrifti M.D. XXXIXin fata concelferit.
Ptirnanlaufem Academixerediortcnl, fundatoris filius Idaiines Rex COnfirmauit,&Scolam,noua fUn,
datione ftabiliuit' Anno M. CC C C. X C V111. Chriftianus vero tertius Anno M.D. XXXIX eam,Profeflb.
rum&lediOrtuninunlerO adaUxit, additis quoque redditibus certis, quibus viginti ftudiofi alerentur . Tan„
dem aUtem Fridericus fecUndus, Arirtd Chrifti M. D.LXIX*IuiijXXIi. maximo tum feruente bello, cum vi.
cinOSucci* Rege, &PrOfeiToruni falaria liiunificcritifliiiieauxit,&fuperioribus redditibus,quibus viginti
illi ftudiofi aliti funt, annuas obuerttiones, Anrto M.D.LXI X addidit, vnde oduagihta alij liberaliter fuftenta.
ri queant. Ita, Vt centum ftudiofi illic Regia munificentia fiurieviuant.
Primarium Vrbis templum D. Marix lacrufit eft,In eo facrantur & coronantur Danix Reges,Canonicorfi
Collegium olim fuit. Aliud eft fpiritus fartdi,TettiumD.Nicolai mari vicinius, Q_uartum in Arce,Quintum,
D.Petri, quod hoc annO M.D. LXXXVI magdisimpenfamm fumptibus A Fridcrico fccuiidoreftauratur, vt
in co Gernunicje nationis homines facros conucnfus haberent.
Afnia, t)anix Metropolis,Vrbs in Zclahdia maritima, in planitie fita,aborru bruma;
li ad meridiem, vfqufcad occafum brumalem tbique mari alluitur,adiacentcad meri-
diem infula, Amagger,qux pormm incredibili commoditate celebrem prxbet. Ex.
currit enim ad orientem in Balthicu mare ad ftadia quatuor, Vadofis & perpetuis are-
nis i mpetum maris f$pe Vehementiflittium retUndensjquo fit, vt inter didam Infulam
Aniagger, & agrum Hafnienfem orientalem ad quingentos pafliis tuta concedatur
ftatib nauibus. Admirabilis & hic confpicitur Uaturx prouidentia, quae particulares
quafdam ftationes ab initio regiis nauibus, regnique cuftodibus fidiffiftiasdefignauit
ad ipfum littUs, ne longius in mate cxcurtendu tbties effet nautis • EftqUe fpedaculum
hoc plahe infolens, tUrribus & aedificiis contiguas videre naues, Vaftiftimis molibus, maximis cum domibus
decertantes. Rarae fuht tales ftationes, & in omnibus totius Europae pOrtubus facile numerabiles. Longitudo
infulxeftrtiiliarij vnius,&dimidij verfuSmeridiem, latitudo fex, interdum quatuor ftadiorum. Fertiliflima
eft, (vt omnes matis Balthici) perenrte promptuarium Hafnienfibus datum; Ab Hollandis Frequenter excoli-
tur, quos mediocri propofita libertate, cuocaUitChriftiahiis fecundus: Hi ftrenuiiTinie agriculturae Operam
ttauantes, documento fuerunt Danis, maiores vfuras ex lolo ipfOruin peti pOflb, imptobus fi accedat labor.
Diftat, qud ptbximeduitatem tefpicit,quadraginta qUinqUe pafilbus,Irtfuia parUula intercedente, in qua arx
plane regia,& antiqua Vifitur, iungifurqUe infula hxc duitati duobus pontibus ita conftrudis, vt nauibus in.
grefliim egrelfumquc concedere polfint. Vifurttur in hac qUoq5 infula Armamentarium Regium, & Quxftii-
xx domus. Inter has infulas alternanteflUxu, rcfluxuq5 maris,quamUis incerto a terhpcftatibus(prxfertihi ab oc-
cafu bfuniali flantibus)excitatO,cuftoditur pOrtus,& expurgatur infigninatitrxartificio. A feptentrionead oc.
Cafum brumalem, paludibus & ftagnis VndiqUe cingitur, prxtcrqUa quod foftis & vallo latifiimO & altifiimO,
etiam locus natura, Sc hominum induftria vndiqUe videatur mUnitiflimus. Eftque circuitus vrbis ab hac parte
plane circularis* reda linea terminatus a mari, qtti circuitus, quatuor adfummumftadiisdcfcribitur.
Huius autem Vrbis tenuia fude initia, Narn Abfalon Huide , ArchiepifcOpus LUndenfis & Epifcopus
Roefshildenfis, Vir nobilitate generisifapientia,animi m4ghitifdin^ patrix amore, atq; in rcbUs gerendis foe.
iicitate& fucceflu prxftans, munitionem quandam in ea infula, in qua nunc eft Arx, magnis fumptibus ex.
truda, fieti curauit, cui adpdlationem de fuo nomine, Axelhues, indidit, vt eo melius aduerfus pyratas, locus
ille defendi poflet.Iuftit etiam iis in locis, Vbi hoc tempore fpleiidida xdificia funt, cafulas quafdam pifcator u
poiti, Eftque locUS pOfteaKiobnlansHaffert, id eft, pOrtus Mercatorum vocatus. Quod negotiato res,cimi a py.
ratisvrgeretltur, ibi receptum haberent. HiftOrix hxcaccidifteperhibent circi artniim Chrifti M.C. LX V.
Priuilegia vrbiprimaalacobO EpifcopoROefshildenfidata funt,anno G. M. CC. LI V Idib. Marti), Et
poftmodumablnguiro Epifcopo confirmata, Anno M. CC LXXXII. QuxaudaRcgum diploniatcErici,
AnnoM*CCG XIX* Voldemari M* C C C.X L LEt Erici Poiiicrarti, anno M.CCCC.XXII confirma-
ta funt. .... .. .
IuS municipaid, quo plcrxque Regrti Danici Vrbes vtUhtur,a ChriftophorO Bauaro, Anno Chrifti M. CC
CC.XLIII obtinuit. > „ .
Atque eadem hxc priuilegia, quibus alia acccfteruht,diuerfi deinde Reges cOnfirmarunt. Vt Chriftier-
nus,eius nominis primus, Anno M. C CC C. LV. IOanncs, Anno M. CC CC. X C11. Chriftianus tertius, An,
tioM.D.XXXVE Et Fridericus fecundus * Anno fallitis M. D. LIX*
Inter prxeipua regni ornamenta, merito cenfen da eft Academia, ctiius inftifucndx facultatem Rex Eri.
CusPomerafius aMartino V.Pontificeprimusintpctrauit. Qjiod cum ilieob diuturna bella, quibus magno
Re°-ni incommodo, implicabatur, perficere non pOffet, ChriftiernUs OldenbiirgicUs, qui primus in nobilifli.
mani familiam fiiam,Regium axiomainuexit,tandem Anno Chrifti M.CCCC. LXXVIII, permifiu. Sixti
Romani Pontificis,Impetratisque ab eo AcademixBononienfisptiUilegiis,ad Optatum finem deduxit;
Atque hinc quidem Iacobi Middendorpij error adparet, qui fecundo de Academiis Orbis Chriftiani li-
hrO, Haffhienfem hanc Academiam, primo per Fridericum tertiuth Danix Regem, circa annum DoniiUi M.
D.XXXIX eredam, & a Chriftiarto Rege liiftauratam feribit. Cimi Fridericus aliquis tertius Danix Rex
tlunqUam irt rerum natuta fuerit * & Fridericus prinius artte anUuiii Chrifti M.D. XXXIXin fata concelferit.
Ptirnanlaufem Academixerediortcnl, fundatoris filius Idaiines Rex COnfirmauit,&Scolam,noua fUn,
datione ftabiliuit' Anno M. CC C C. X C V111. Chriftianus vero tertius Anno M.D. XXXIX eam,Profeflb.
rum&lediOrtuninunlerO adaUxit, additis quoque redditibus certis, quibus viginti ftudiofi alerentur . Tan„
dem aUtem Fridericus fecUndus, Arirtd Chrifti M. D.LXIX*IuiijXXIi. maximo tum feruente bello, cum vi.
cinOSucci* Rege, &PrOfeiToruni falaria liiunificcritifliiiieauxit,&fuperioribus redditibus,quibus viginti
illi ftudiofi aliti funt, annuas obuerttiones, Anrto M.D.LXI X addidit, vnde oduagihta alij liberaliter fuftenta.
ri queant. Ita, Vt centum ftudiofi illic Regia munificentia fiurieviuant.
Primarium Vrbis templum D. Marix lacrufit eft,In eo facrantur & coronantur Danix Reges,Canonicorfi
Collegium olim fuit. Aliud eft fpiritus fartdi,TettiumD.Nicolai mari vicinius, Q_uartum in Arce,Quintum,
D.Petri, quod hoc annO M.D. LXXXVI magdisimpenfamm fumptibus A Fridcrico fccuiidoreftauratur, vt
in co Gernunicje nationis homines facros conucnfus haberent.