DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16955#0086
STOCHOLMIA"
Tocholmia, quamcofnpluresHolmiarn,Rutheni Stecolnam, Germani Stockholm nuncu-
pant, (fic dida quod extruda fit in pcninfula quam Holm vulgo vocant) in fiuu Meller fita eft, qui
cius eft amplitudinis ,vtaliquot infulas complebatur, quarum pixcipux altera Tymolfce altera
Suartefaediciturvtraquecaftro & xdificijs ornata. Eft autem Stockholm totius regni Sueti* ob
celebre Emporium & frequentem mercatum fedemque regiam opidumprsecipuumacloci nat u-
ra munitifiimum.quddin hocfinualioquin profundiflimo ira locata fit, vt excepto exiguo fpatio-
lo,maximisnauibus circumnauigaripoffit. Adhuncfinum fit aditus ex mari orientali,quod Mela
finumCodanum vocat,perquafdam anguftias, fcopulis vndiqueemari extantibus,quosillifche-
ren vocant.In primis huius aditus faucibu s caftrum eft,ab altera parte tignis in fundum feftuca ad-
adis ac fublicis firmatis ita ingreffus ardatur, vtin,vel extra nauigaturi, tormentis ad eam rem difi
pofitis,faci!e cohiberi poflint.Totus autem ille tradus anguftioris finus ad Stockholm vfquej. mi-
liaribus in longum extenditur,poftea finus paulatim ita fe dilatat, vt nonnullis in locis ad xo. miliaria extendatur. Huic Empo-
rio per magnam ad negotiationesexercendasoportunitatemfuppediratdidusSinus,quicum longk latequeveluti per brachia
fe extentat, multofque ex diuerfis regni locis fluuios recipiat,ad quorum littora arces&infiguia aliquot opidafunt fita, perfa-
cile fit, vt nauigijs merces vitro citroque vehi transportaviquepoffint. ad boream iacet metropolis in Vplandia Vpsholmfedes
Archiepiicopi ac primatis Sueti*, pcft hanc paucis miliaribus eft Orofia, vbi fedes eft Epifcopalis. in eodem littoris tradu ad
occidentem iacet Arboga, deinceps Torfylla arx,£ regione Stockholm occafum verfus, eft alia Epifcopalis ciuitas,Strengnis,i
qua non procul iacet arx Gripsholm.Hx funt duitates &arces,qux ad littus didi finus VVeller adiacent,adquaspertacilc,
quicquid mercium ex Germaniaalijstjue regionibus Stockholmiam aduehitur, nauigijs deportari, viciflimqueSueticxmer-
ces inde retro deferri poffint.Merces autem prxcipux quas eo ex duitatibus maritimis deferri folent, hx funt,Pannus Anglicus
&Germanicus,fal,lupulus,vina,cereuifia,triticum,frucftusatborei,lintea nobiliora,purpura,biffus, variaque exauro argento-
que confeda adfplendoremornamenta,itemdiuerfafupelledilia ad vfusdomefticos deftinata.ExStockholmiaviciftimh*
merces ex varijs regni locis,eo conuedis,in Germaniam atque alia loca mittuntur,ferrum,xs,calibs, cUprum,pifces varij gene-
ris, pelles mardelle,fabellinx,aliqq;plures minus nobiles,fquum,butyrum,cafei,equi,&c.Ex hac mercium cdmutationeStock-
holmenfes ciues res fortunasque fuas folerter augere atque ftabilire folent. Eft iuxta opidum arx regia adeo denfis muris mu ni-
ta, vt vel tormentorum ingentium idibus minime fubrui aut vi aliqua capi poffe videatur. Cum Stockholmia ab antiquiflima
memoria (edesregia prxeipua fithabita,fblenthicReges,proveterigentisinftituto,diademateinfigniri.Habuere Suecimul-
tis retro feculis exfuagentc reges vfque ad tempora reginx Margarerhx VValdemari tertijfilix,quxcircaannum /?6o, Danis
Notuegix ac Sueti*, fubado Albertq Rege guetico, trium regnorum compos, pacifici regnauit ad annum Huius reginx
temporibus. Primates & Proceres trium regnorum borealium, HelmftadijCquodHollandix opidum in Suecix finibusfitum "
eft)conuentisvnanimiconfenfuftatuerunt,vttribusregnisboreaIibus vnusrexinpofterum prxficeretur, vt pax atq; vnio inter
ipfos tanto effet firmior atque flabilior. Cum igitur mortux reginx Ericus Pomeranix Dux ftuccefliftet, concordi omnium pro-
cerum confilio atque fuffragio rex trium regnorum eligitur, Annofalutis /4/t.hifce conditionibus infertis, vtRex, Suecos
in regno arcibus prxficeret,&Vt regium cenfum chm prxfens addeffettotum,abfensdimidium acciperet.Po fthuncChrifto-
phorusBauarus, vnanimi procerum voto eledus,trium regnorum gubernacula per annos 5».fufcepitvfquead aiiniim/^^?. cir-
ca qu x tempera Chriftianus primus duda Chriftophoriregis vidua in coniugem, Anno i*6z ab Epifcopo vpfalenfi procerum
vnani mi confenfu, Stockholmix Rex falutatur confecraturque,fed annis 7 elapfis,Carolum Canuti, quem antea elegerant,re-
petiuerunt. Mortuo Chriftiano,aefuccedenti illiloannefilio, cum Suecixproceres ex gente SueticaStenonem regno prxfecifi
feilt, & ob id Ioannes bellum Suecis quafi recedentibus i padisinitis,facerct,Srockholmiam circa annum Chrifti /4$>7pofiris
ab vna parte in monte Bruck caftris, & ab altera parte claffe circumduda ardiffima preffit obfidione,Stenonemq;,vt fe ac opidii
cum arce dederet,coegit,tandeq;Stockholmi}2/.Nouemb.die,Annofalutis/4?7 ^ regni proceribus rex proclamatus,diadema
fufcepit.&,vt quidam hiftorici perhibent. Anno /^p.feria tertia pentecoftes,IoannisRegis filius Chriftiernus 2. 'm publico reg-
ni conuentu Stockholmij Rex nominatur,eique de more gentis,Vexillum regni Suecix traditur. Sed Sueci,non poft multa tem-
pora articulos quofdam in prioribus padisconuentifque nonferuatos allegantes, prorfusfe a Ioannis imperio auerterunt,
Stenonem fecuti gubernatorem,quo mortuo, in locum eiusSuantonemfuffecerunt: vnde poftea grauiflimum eft bellum ex-
ortum, vt tandem Ioannenouosin Dania contrahente exercitus, Anno ijoyChriftiana Ioannis regis vxoracErnefti Ducis Sax-
oniq eledoris filia,in arce Stockholmenfi acerrime obfefft fit,quq cum poft perpeffam duriftimam obftdionem atque famem,fe
atque arcem in Suecorum poteftatem, certis conditionibus tradidilfet, Aluaftrix in coenobium S. Brigittxfacrum delata, ali-
quamdiu captiua detenta, ac tandem intercefiione quorundam, libera,ad regem coniuge perduda eft.Cum igiturioanne rege
Anno Chrifti//;?. in fata concedente, filius eius Chriftiernus ll. regnum bello repetiturus, multis fubadis opidis,ad interiora
regni Suecix progreffus Stockholmiam,fada aliquamdiu obfidione, cerrifque cum hofte tandem padionibus initis,occupafi
fet, miferabilis clades raroqueauditacakmitas in hoc opjdo primatibus ac proceribus regni accidit. Chriftiernus enim iam in
regem Stockholmix fufeeptus, ac voti fui campos fadus, fiue quod vlturus effet, qux non rede in maiores fuos Suecos defig-
naffe arbitrabatur,feu abinfita geni) feuitia,immamqueiracundia prxeepsfacinus,atemporeMarij acSyllxprorfus inauditu,
aggreffus eft. nam multos regni proceres atque nobiles cum prxeipuis opidi ciuibus crudeliter trucidari prxeepit, inter quos
Vincentius Scharenfis, & Matthias Strengenenfis Epifcopi periere, diris nc exagitatus hxc fecerit an quod fadionibus & re-
bellionibus hoc terribili exemplo,quosaur exci tatas aduerfus maiores fuos aut orituras fufpicabatur, finem cfletimpofiturus
in medio relinquit.certe grauitet eum hac exde in Deum pecca ffe,ideoque in poenam incidifle conflat. Nam poftea,non ftoliim
regnum Suecix amifit,verum etiam duobus reliquis regnis Dania &Norucgia prorfus exutus eft.Errauit in hoc plurimum,
quod imperium flabilius effe putauit, quod vi fit, quam quod amicitia adiungirur, nam veriffimum eft didum,facilius iufti-
tia & clementia regna parari folere, difficulter vero fub tyrannide retineri, quo igitur modo confirmanda fibi regna putauit,eo
illis potiffimum excidit Rex Chriftiernus,cui deinceps GuftauusErichfon, Suetus nobilis, popularium fuorunijac Lubeeen-
fiumfubnixus auxilio,in regno fiicceffitjcuiuspofteri illud hodiepoffident.
58
Tocholmia, quamcofnpluresHolmiarn,Rutheni Stecolnam, Germani Stockholm nuncu-
pant, (fic dida quod extruda fit in pcninfula quam Holm vulgo vocant) in fiuu Meller fita eft, qui
cius eft amplitudinis ,vtaliquot infulas complebatur, quarum pixcipux altera Tymolfce altera
Suartefaediciturvtraquecaftro & xdificijs ornata. Eft autem Stockholm totius regni Sueti* ob
celebre Emporium & frequentem mercatum fedemque regiam opidumprsecipuumacloci nat u-
ra munitifiimum.quddin hocfinualioquin profundiflimo ira locata fit, vt excepto exiguo fpatio-
lo,maximisnauibus circumnauigaripoffit. Adhuncfinum fit aditus ex mari orientali,quod Mela
finumCodanum vocat,perquafdam anguftias, fcopulis vndiqueemari extantibus,quosillifche-
ren vocant.In primis huius aditus faucibu s caftrum eft,ab altera parte tignis in fundum feftuca ad-
adis ac fublicis firmatis ita ingreffus ardatur, vtin,vel extra nauigaturi, tormentis ad eam rem difi
pofitis,faci!e cohiberi poflint.Totus autem ille tradus anguftioris finus ad Stockholm vfquej. mi-
liaribus in longum extenditur,poftea finus paulatim ita fe dilatat, vt nonnullis in locis ad xo. miliaria extendatur. Huic Empo-
rio per magnam ad negotiationesexercendasoportunitatemfuppediratdidusSinus,quicum longk latequeveluti per brachia
fe extentat, multofque ex diuerfis regni locis fluuios recipiat,ad quorum littora arces&infiguia aliquot opidafunt fita, perfa-
cile fit, vt nauigijs merces vitro citroque vehi transportaviquepoffint. ad boream iacet metropolis in Vplandia Vpsholmfedes
Archiepiicopi ac primatis Sueti*, pcft hanc paucis miliaribus eft Orofia, vbi fedes eft Epifcopalis. in eodem littoris tradu ad
occidentem iacet Arboga, deinceps Torfylla arx,£ regione Stockholm occafum verfus, eft alia Epifcopalis ciuitas,Strengnis,i
qua non procul iacet arx Gripsholm.Hx funt duitates &arces,qux ad littus didi finus VVeller adiacent,adquaspertacilc,
quicquid mercium ex Germaniaalijstjue regionibus Stockholmiam aduehitur, nauigijs deportari, viciflimqueSueticxmer-
ces inde retro deferri poffint.Merces autem prxcipux quas eo ex duitatibus maritimis deferri folent, hx funt,Pannus Anglicus
&Germanicus,fal,lupulus,vina,cereuifia,triticum,frucftusatborei,lintea nobiliora,purpura,biffus, variaque exauro argento-
que confeda adfplendoremornamenta,itemdiuerfafupelledilia ad vfusdomefticos deftinata.ExStockholmiaviciftimh*
merces ex varijs regni locis,eo conuedis,in Germaniam atque alia loca mittuntur,ferrum,xs,calibs, cUprum,pifces varij gene-
ris, pelles mardelle,fabellinx,aliqq;plures minus nobiles,fquum,butyrum,cafei,equi,&c.Ex hac mercium cdmutationeStock-
holmenfes ciues res fortunasque fuas folerter augere atque ftabilire folent. Eft iuxta opidum arx regia adeo denfis muris mu ni-
ta, vt vel tormentorum ingentium idibus minime fubrui aut vi aliqua capi poffe videatur. Cum Stockholmia ab antiquiflima
memoria (edesregia prxeipua fithabita,fblenthicReges,proveterigentisinftituto,diademateinfigniri.Habuere Suecimul-
tis retro feculis exfuagentc reges vfque ad tempora reginx Margarerhx VValdemari tertijfilix,quxcircaannum /?6o, Danis
Notuegix ac Sueti*, fubado Albertq Rege guetico, trium regnorum compos, pacifici regnauit ad annum Huius reginx
temporibus. Primates & Proceres trium regnorum borealium, HelmftadijCquodHollandix opidum in Suecix finibusfitum "
eft)conuentisvnanimiconfenfuftatuerunt,vttribusregnisboreaIibus vnusrexinpofterum prxficeretur, vt pax atq; vnio inter
ipfos tanto effet firmior atque flabilior. Cum igitur mortux reginx Ericus Pomeranix Dux ftuccefliftet, concordi omnium pro-
cerum confilio atque fuffragio rex trium regnorum eligitur, Annofalutis /4/t.hifce conditionibus infertis, vtRex, Suecos
in regno arcibus prxficeret,&Vt regium cenfum chm prxfens addeffettotum,abfensdimidium acciperet.Po fthuncChrifto-
phorusBauarus, vnanimi procerum voto eledus,trium regnorum gubernacula per annos 5».fufcepitvfquead aiiniim/^^?. cir-
ca qu x tempera Chriftianus primus duda Chriftophoriregis vidua in coniugem, Anno i*6z ab Epifcopo vpfalenfi procerum
vnani mi confenfu, Stockholmix Rex falutatur confecraturque,fed annis 7 elapfis,Carolum Canuti, quem antea elegerant,re-
petiuerunt. Mortuo Chriftiano,aefuccedenti illiloannefilio, cum Suecixproceres ex gente SueticaStenonem regno prxfecifi
feilt, & ob id Ioannes bellum Suecis quafi recedentibus i padisinitis,facerct,Srockholmiam circa annum Chrifti /4$>7pofiris
ab vna parte in monte Bruck caftris, & ab altera parte claffe circumduda ardiffima preffit obfidione,Stenonemq;,vt fe ac opidii
cum arce dederet,coegit,tandeq;Stockholmi}2/.Nouemb.die,Annofalutis/4?7 ^ regni proceribus rex proclamatus,diadema
fufcepit.&,vt quidam hiftorici perhibent. Anno /^p.feria tertia pentecoftes,IoannisRegis filius Chriftiernus 2. 'm publico reg-
ni conuentu Stockholmij Rex nominatur,eique de more gentis,Vexillum regni Suecix traditur. Sed Sueci,non poft multa tem-
pora articulos quofdam in prioribus padisconuentifque nonferuatos allegantes, prorfusfe a Ioannis imperio auerterunt,
Stenonem fecuti gubernatorem,quo mortuo, in locum eiusSuantonemfuffecerunt: vnde poftea grauiflimum eft bellum ex-
ortum, vt tandem Ioannenouosin Dania contrahente exercitus, Anno ijoyChriftiana Ioannis regis vxoracErnefti Ducis Sax-
oniq eledoris filia,in arce Stockholmenfi acerrime obfefft fit,quq cum poft perpeffam duriftimam obftdionem atque famem,fe
atque arcem in Suecorum poteftatem, certis conditionibus tradidilfet, Aluaftrix in coenobium S. Brigittxfacrum delata, ali-
quamdiu captiua detenta, ac tandem intercefiione quorundam, libera,ad regem coniuge perduda eft.Cum igiturioanne rege
Anno Chrifti//;?. in fata concedente, filius eius Chriftiernus ll. regnum bello repetiturus, multis fubadis opidis,ad interiora
regni Suecix progreffus Stockholmiam,fada aliquamdiu obfidione, cerrifque cum hofte tandem padionibus initis,occupafi
fet, miferabilis clades raroqueauditacakmitas in hoc opjdo primatibus ac proceribus regni accidit. Chriftiernus enim iam in
regem Stockholmix fufeeptus, ac voti fui campos fadus, fiue quod vlturus effet, qux non rede in maiores fuos Suecos defig-
naffe arbitrabatur,feu abinfita geni) feuitia,immamqueiracundia prxeepsfacinus,atemporeMarij acSyllxprorfus inauditu,
aggreffus eft. nam multos regni proceres atque nobiles cum prxeipuis opidi ciuibus crudeliter trucidari prxeepit, inter quos
Vincentius Scharenfis, & Matthias Strengenenfis Epifcopi periere, diris nc exagitatus hxc fecerit an quod fadionibus & re-
bellionibus hoc terribili exemplo,quosaur exci tatas aduerfus maiores fuos aut orituras fufpicabatur, finem cfletimpofiturus
in medio relinquit.certe grauitet eum hac exde in Deum pecca ffe,ideoque in poenam incidifle conflat. Nam poftea,non ftoliim
regnum Suecix amifit,verum etiam duobus reliquis regnis Dania &Norucgia prorfus exutus eft.Errauit in hoc plurimum,
quod imperium flabilius effe putauit, quod vi fit, quam quod amicitia adiungirur, nam veriffimum eft didum,facilius iufti-
tia & clementia regna parari folere, difficulter vero fub tyrannide retineri, quo igitur modo confirmanda fibi regna putauit,eo
illis potiffimum excidit Rex Chriftiernus,cui deinceps GuftauusErichfon, Suetus nobilis, popularium fuorunijac Lubeeen-
fiumfubnixus auxilio,in regno fiicceffitjcuiuspofteri illud hodiepoffident.
58