Braun, Georg [Hrsg.]; Hogenberg, Franz [Hrsg.]: Civitates orbis terrarvm (6): Theatri Praecipvarvm Totivs Mvndi Vrbivm Liber Sextvs: [Coloni[a]e Agrippin[a]e. 20. die Septemb. Anno M.DC.XVII.] ([Coloniae Agrippinae], 1618) [VD17 547:737892E]

4

F A N V M S G ERMA NI,

vulgo m £^*,arx Gallik regia.

IXquidquamnoninGallijsmod6,fedtota fereEuropa ipfefol feceffii hoc vtroque
videtamcenius.Ptior quidem verearx regia,SangermanuenLaye vulgodi&a, fitaeft
non proculaSequanaE ripa,viridantibus&Vmbrofisarboribus veftita. Subftru&iones
hicviiunturadmirandioperis5are3£amplilTim«,palatiamagnificaacVereregia; horti
S topiario opereadmirabiles;Viridaria,pineta,arboribusin quincuncem difpofitis,amce-
i niifima. Quid ego de fontibus dicam'& aquis fafientibus ? "Quid deftatuis artificiofiffi-
mis varijfque automatisHnter quae mejifa eft marmorea, aquam limpidiffimam Vndi-
que profundens,quam phialarum ac poculorum varia genera excipiunt. Nec minus
admirabilis eft Nymphaecumfdam Muficumorganum fuaui concentu pulfantis fta-
tua (^inetiam fidasVidereeftlufcinias, verarumvocem hydraulico artificio quam.
proxime im itantes.Cetera Vix cuiufquam penicillopro dignitate defcribi poffint. Arcis huius prima funda-
menta iecit Carolus VGalliaetex.Sub Carolo deinde VI. in A nglorUm,vti ctiam magna Galliae pars, fuit pote-
ftateVdoftec eam Carolus Vll.a Praefefto quodam Angio magna pecunia redemit. Hodie quoque Galliaere-
gum fecefius eft optatiffimus,&ad reficiendastamanimfquamcorporis viresperbpportunus, omnibufque
rebus abundantiiTinie inftru&us : inquo hodiernus Galliae tex Ludouicus XIIl.magnam pueritiaeiiiae partem
tranfcgit,

FONS BELLAQVEVS

,RX hxc,vu.]gbFontawe ~Be//eau dida,nomenfortitaeftalimpidifilmaeaquae fonte.Sed & praete?
(huncomnibuslocishicmiraeft viuarum aquarum copia. Magnifica admodum Vniuerfaearcis
rftru&ura cft,&palatium vereregale;Vt rion Vnus,fed multireges commodiffime hic excipi, acpro
dignitatetradaripoflint.Locumhunc LudouicusSan&usrexindelicijshabuit, Eremum fuam
i feuSeceifumappellaris.Quum ruinam minaretur Arx,Francifcus LRexGalliae, conquifitis per
Vniuerfam Europam excellentiflimis architedurae magiftris,non arcem mbdd reftaurauit, fed ex
ea quoquecaputomnium in Gallijs arcium fecit,adeo vt fimilis ei Vix vipiamreperiatur.Idem munificus lirte-
rarum ac litteratorum pater,infignem hic Bibliothecam inftruxit.Loci amcenitas tanta eft,quanta vix cogitari
pofiit.Hortos habetomni rariorum frudtuumsflorum ac herbarum genere mirum in modum excultos, ac de-
ambulationi aptiffimos.Auiarium ibi tantaamplitudine, tanta elcgantia, Vt fpe&antes in admirationem ra-
piat. Paffim etiam antiquasInfcriptionesaliaqueVetuftaRomanorummonumentaVidereeft. Ad venatio-
riemfylusvicinaeopportunaefunt.Riuulijftagna&fluminaVberempifcatumpraebent.Aucupij quoque mira
hic cft facilitas&copia.Aerliberacfalubris.Nullus denique locus in totaGallia PrmcipUmrecreationi acde»
licijs commodior eftjmenfibuspraecipue aeftiuis. Huic frequentes vicince funt arces & oppida,in quibus ex->
cipi commodiffimepoflimtij,qui Curiam regiam fequuntur.Henricus certe I V.fuperior Rcx
locum hunc prae ceteris amauitabique multorum Regum ac Principum Legatos
excepit,eo praefertim tempore,quo & regem hunc& filias fuas
facro Baptifmo hic tingi,& Chrifto atque Ecelefiae
inferivoluit,

6