DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17577#0063
MARI AE B ERG1>
"Eci ns haec eft ciuitas fupcriorifaeculo circiter anhumChrifti MDXIX. ab Hcnrico'Sa-
xoniae Duce condi ccepta.Sitaeft ih montanis Mifnia2,loco peramceno & omnium re-
rum adVitae fuftentationem neceflariarum, vino excepto,perquam fertili.Plani, atque
etiam molliculi colles aruis & hortis funt confiti; in montibus h umerofi domeftico-
rii animalium;ouium inprimisgreges paicuntiir. Copiofam feraru vcnationem pro-
pinqiiaBohemica leu Hercynialyluafuppeditat.Plateae vrbis nitidxomnes, vt&ipfae
domus,&adnormam velut&amummdirecl:3e.Templum"valde fplendidum -, vti Sc
Curia feuSenatoria domus.Ciiies opuleti,nec minus humani. Dites circa oppidu funt
, argentifodinae; ,qua?initiumquoqueei& fplendorem dederunt, vti & propinquis
Mifniae ciuitatibus,inter quas Friberga(qua: hiiic ad Septemtriones)fiue amplitudinem.
Vrbisacciuium multitudinem,fiueaedificiorum elegantiam/fiueopes fpe&es, nulli fere totius regiohiscon-
cedit.Ceteriim quum tam h^c Vtraque quam multae alix Mifniae ciuitates & cunabula &incrementa iiia metal-
lorum,argenti inprimis debeant fodinis,non absre forte erit primam earum,in hacquidem regione; inuentio-
nempancisindicarc. Aiuntver6.aurigani quendam,dum ciirrum faleonuftum inBohemiam Veheret, inor-
bitafruftulum plumbaginisfeugalenaereperifle: quod cum ille Goflariae oftendiflet/rerumque metallicarum
periti multo plus illud quam vllUm aliud argenti habere deprehehdiflenr, ccrtatim ad haec loca magna foflb-
rummultitudofecontulit.vbiFriberga.Manaeberga, aliaeque ciuitatesex miroargenri& aensproucntu par-
tim de nouo a-diftcataeiparrim maiorem in modum amplificatae fuht. Inter alias argentif odinas vna eft A ber-
thananomine,raro fortunxcafuinuenta Habitabatinfyluaillafbflbrpauperculus, armentaheri fuipafcehs.
ls dum fcrobem eftbdit,in qua vafa aliquotlacFeplena reponeret,metallica vena forte apcrta , puras aliquot
argentimicasinuenit:quarelaetus,pr§fe£rum adit,&iiisfodinaeaferepertae,vti legeshabent,darilibipetit. Etfi
vero fpes ingentis inde prouentus minime vana Fuitjprimus tamen annus tantas impenfas abfumpfit,Vt toto ed
vertcnte,niilliiis fere partis pofleflio apud priftinos dominos permanfcrit,& mifellus ille, qui initio Herculem
tam propitium habuerat,& fpem futuri prouehtus,& ipfum quoque argcntumbmn e,quod e fcenicis illis,vt ita
dicam, opibusredemerat,(nihil enimprater afpe&um habuit)decoxerit.Hodie quidem Saxoniae Duces e Mif-
nicis his montibus magnam argenti vim coguht,hon tamen tantam quantam olim, quum Albcrtus Dux in
fodinamS.Georgij,quae eft in Niualimonte,cum familiaribusfuis defcendens, pro meniaargenteaminufitai
taeiTnagnitudinislaminamibieftbflam^nfternifibi curauit,atque interepulandum,Amici,inquit,nonquidern
nego,FridericumImperatorempotehtiflimumefled6minumacMonarch-am; verum illudaffirmare aufim
hodieillum quidem tali menfa non vti.Quae propteirea anne&ere vifum, vt intelligatur qua occafione
Mifnici illi montestanto ftudio excoli cceperint,& ex eorum intimis vifceribus
tam praeclarae atque opulentaeciuitates,inter quas &
Maria^berga noftra eft,veluti
pullularint.
19
<
"Eci ns haec eft ciuitas fupcriorifaeculo circiter anhumChrifti MDXIX. ab Hcnrico'Sa-
xoniae Duce condi ccepta.Sitaeft ih montanis Mifnia2,loco peramceno & omnium re-
rum adVitae fuftentationem neceflariarum, vino excepto,perquam fertili.Plani, atque
etiam molliculi colles aruis & hortis funt confiti; in montibus h umerofi domeftico-
rii animalium;ouium inprimisgreges paicuntiir. Copiofam feraru vcnationem pro-
pinqiiaBohemica leu Hercynialyluafuppeditat.Plateae vrbis nitidxomnes, vt&ipfae
domus,&adnormam velut&amummdirecl:3e.Templum"valde fplendidum -, vti Sc
Curia feuSenatoria domus.Ciiies opuleti,nec minus humani. Dites circa oppidu funt
, argentifodinae; ,qua?initiumquoqueei& fplendorem dederunt, vti & propinquis
Mifniae ciuitatibus,inter quas Friberga(qua: hiiic ad Septemtriones)fiue amplitudinem.
Vrbisacciuium multitudinem,fiueaedificiorum elegantiam/fiueopes fpe&es, nulli fere totius regiohiscon-
cedit.Ceteriim quum tam h^c Vtraque quam multae alix Mifniae ciuitates & cunabula &incrementa iiia metal-
lorum,argenti inprimis debeant fodinis,non absre forte erit primam earum,in hacquidem regione; inuentio-
nempancisindicarc. Aiuntver6.aurigani quendam,dum ciirrum faleonuftum inBohemiam Veheret, inor-
bitafruftulum plumbaginisfeugalenaereperifle: quod cum ille Goflariae oftendiflet/rerumque metallicarum
periti multo plus illud quam vllUm aliud argenti habere deprehehdiflenr, ccrtatim ad haec loca magna foflb-
rummultitudofecontulit.vbiFriberga.Manaeberga, aliaeque ciuitatesex miroargenri& aensproucntu par-
tim de nouo a-diftcataeiparrim maiorem in modum amplificatae fuht. Inter alias argentif odinas vna eft A ber-
thananomine,raro fortunxcafuinuenta Habitabatinfyluaillafbflbrpauperculus, armentaheri fuipafcehs.
ls dum fcrobem eftbdit,in qua vafa aliquotlacFeplena reponeret,metallica vena forte apcrta , puras aliquot
argentimicasinuenit:quarelaetus,pr§fe£rum adit,&iiisfodinaeaferepertae,vti legeshabent,darilibipetit. Etfi
vero fpes ingentis inde prouentus minime vana Fuitjprimus tamen annus tantas impenfas abfumpfit,Vt toto ed
vertcnte,niilliiis fere partis pofleflio apud priftinos dominos permanfcrit,& mifellus ille, qui initio Herculem
tam propitium habuerat,& fpem futuri prouehtus,& ipfum quoque argcntumbmn e,quod e fcenicis illis,vt ita
dicam, opibusredemerat,(nihil enimprater afpe&um habuit)decoxerit.Hodie quidem Saxoniae Duces e Mif-
nicis his montibus magnam argenti vim coguht,hon tamen tantam quantam olim, quum Albcrtus Dux in
fodinamS.Georgij,quae eft in Niualimonte,cum familiaribusfuis defcendens, pro meniaargenteaminufitai
taeiTnagnitudinislaminamibieftbflam^nfternifibi curauit,atque interepulandum,Amici,inquit,nonquidern
nego,FridericumImperatorempotehtiflimumefled6minumacMonarch-am; verum illudaffirmare aufim
hodieillum quidem tali menfa non vti.Quae propteirea anne&ere vifum, vt intelligatur qua occafione
Mifnici illi montestanto ftudio excoli cceperint,& ex eorum intimis vifceribus
tam praeclarae atque opulentaeciuitates,inter quas &
Maria^berga noftra eft,veluti
pullularint.
19
<