DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17577#0154
L V B L I N V M>
Htir celeberfimasPoloniriregniciuitates a prima proximum ferc Iocum L VB LINVM fibi
vindicat,dignitatis prferogatiua '& magnitudine quide nonnulIis,atfitus amoenitate, fubftnictionum
(upefbia^vt&munitiortumfirmkatenuli cedcns.Pofita eft verfus ortum ajftiuum, fub gradu latku-
tidinisXLV. lOngitudinis LI.& paulloamplius. Primumeiuscondkorcmferunt Vladislaum Du*
cemtquiloci{cqUUtusopportunitatem,Scytharnm fiueTatarorum incuruonibusfaoc propugnacu-
lum obiecit: quod deinde Cafimirus cognomento Magnus partim refccit,partim nouis mceaibus at#
queoperibuscinxft teoqueferociumsic^bafbarafum gentiuminfultusnon a Polonia ranmm.fed Si-
lefijetiamacMorauiaau«rtit.fDiftatsCracouia!trigintaTe«, Varfoutaviginri quatuor, Sandomiria
quituordecim, Vilna"Lithuania; raetrOpoli feptuaginta milliaribus. Muri prxalti ac foffa profunda
tutam eam non contra tutnukuariam modoinuafionem, fed ftatariam quoque oppugnationem red-
dunt; raultum locj nr.utationemadiuuanteipfa natura.ingcntibus circ«mfufisftagnis,vario pifcium genere abundantibus,&
quum adirrigationem, rumaH nauiculariasrccreationes fcruiencibus.Eorum vnumadorcum fpe&ans, tanta«ft magnkudine;
vtinfulamhabeat la:ta &graminis &arborumviridirateconfpicuam Jpfiftagno pafltmappofitsfunt villatfuburbanac;quarum
amcenitasxftiuoinprimis temporcieiuibusfrequentarur. Sed Arxprajcipue&locinatura&opcribustnunkiffima, in collc
emincntiori adftagnum fita.&vfbi ponteiun&a.incredibilc ornamehtum tam vrbi quam vniuerfohuictrafituiaffert. Efte*
nim&magnificisa;dificijs, '&prascelfis turrtbus confpicua: qua: & commodiffima vel Regtbusadhabkandumpalacia & con-
dauia & firmiffima ad quamcumque vim excipicndam propugnacula praebent.
lam vrbs ipfamagnificisquum publictstum priuatisjquumfacristumprdfanisftrufturis mirum in-modum «xornatur.
AcprimoTempIurahabet feu ©ratorium B Mariae Virgini (acrum, cum Monafterio Deo dicatarum Virginum, quodvuIgoS
Brigita; deTriumpho appellatur: cuius quidem Ordtnis fiue Congeegattonis Monafreria tribustanturo, quara latc Chrifliana
patct religio, pcr vniucrfum 0rbcm'locis,& cjuidem in fola fcliciffimiSigifmundi Rcgisditioae, inueniuatur. Primum ncmpc
in rcgno Suecias, Sccuadum hic Lublini, tn rcgno Polonias.Et tertium<5edanifeuT>antifciiin PruffiasDucatu. Eft& aliud ibi t!«
pluro Patrum Bernardinorum,nuncupatianc Conuerfionis S,PauIi,cum clauftrali Regularium ConucntU: in quo complurcs fa
cram reltgionem profeffi, fingularideuotione ac pi6tate facris opcraatur, & ciuibusad virtutem prxluccnt. Eftinfupcr aliud e
lapide exftruclum tcmplum, S. Sptritustitulo,tum Pra;pofitura,vt vocant, & rerum diuinarum admiaiftratione celebrc. Scd
vt eximijstam tn Ecclefiam quam Rempubltcam meritis Socictaslefu cxccllk, kaciufdemTcmploac Gollegioviacqutdquatn cft
fplcndidius.Illud S loanni Baptiftajfacrum.forisquidem vcnufta admodum ftru&uraoculos mireaffick,intus verorarofacras
fupelleflilis, & iroagioumnkoreatqueelegantia, tumquotidiaais Patrumfacrificijs,frequcntantium mcntcsadcleuotionem in-
credibiliquodarnmodoexckat atqueacccndit: Hoc verovtfpatioampliffi num,ka vfucomrnodiffimum ,tum flrmftura mag#
nificumjaffiduisdoaiffimorum virorum prxlc&ionibus,acfrequentibus numerdfeluucntutis cxcrcitijsita floret, vt Religio»
nisac bonarurn literarum officina,& tam Ecclcfi* quamReipublicasfemtaarium merito dicipoffit.Felices faoctaato thefauro
^Lublinenfes,qui re&a & acCuratiffima libcrorum fuorum inftuuttone non modo fccuri funr, vcrum ctiam hac cadcm rationc
dc*ricinis& exteris bene mercntur. Ingens hoc bcncficiumLublinenfcs, poft Dcum i«nmortalcm, Andreaj "Comicis Tenzintj,
PaktiniCracouienfis,libcralitati debent, qui nonfolumSocietatis recipicnda; audoriTutt, fedetiam ampliffimam eipcmdomfi
affignauk,earnquc omnibus modis promouit &ornauk.TempIumCollcgto PrxdidacSocietatis vicinura, vetuftiffimum cft,
altiffima-turriconfptcum, aLcfconc NigrO PolOniaRegecond'tura;qui quum ingentcm bafbaTarum Nationum«xercitum
paucis PoIonorumcopijsfudiiTet, nobile hoc vi&orii; fuasmonumcntumcrexit, ac B. Micfaaeli Archangelo, qucm in fomnis
viftoriamfibi polfccntem viderat, confccrauit: quod vetuftatealiqua ex parte cbllapfum, laudabili pietate magiftratus Lu*
blinenfis, adconferuanclam perpetuam tanta; vitloria; mertioriam, refici ac rcftauraricurauit.Non procul indc Templum vtfi*
tur, S. Stanislao Cracoutenfiquondam Epifcopo. martyrij palmatnclyto.dicatum.-cuiaanexum eft Monaftcrium,in quomultj
vtri Reltgiofi, fan£titatc &eruditionefulgetues, fubReguIa & inftitutoS, DominiciDcoferutunt, &tam fibiquamciuibusvtt#
lemoperam pra:ftant.PauIlo vlteriusin declruivrbisloco S. Albcrti Ecclefia confpicitur, & Xedonochiumvcumdida Ecclefia
aonkamulcos anteannosasdificacum, IndecmincntioritalocoS. Nicolai vifiturEcdcfia.Tumalia lignea, pcranttqua, in qua
RuthenorumfcuGra;corummorefacra fiuat, CEerlicvvvulgoBuncupata.Inde prastoriumfcu Curiaiamedio Ctukatts foro,
elegantifficnaturriornara corifpicitur in quatotius regni Conucntusnabcntur, & quinqucfcre c^ftiuismenfibusiudiciariaPar-
lamcntacclebranrur; quo tcmpore tantusex omnibus Regni Ordinibasco fit homiaumconcurfus, Vt locuscis capicndisvixfa.
tis fir. Hic Dux Pruffie. homagtum feu iuramentumfidelitatis atque 6bedten«?RcgiacRegao Poloaiat prasftitk, & adhucpre;-
^ftarcfolct.hicdiffidia & conterffitonesMagnatum accrbffima; compoauntur,ijquciatcr fead concordiam & pacem redigfitur.
Erquodmaximum eft.hoc codem inloco fclictffima duarumpotenttffimarum gentium.Poloaorum & Lithuanorum, antcdiu
tentata Vnio finem habuitoptatiffimurn. Necminus vrbcm hancNuudioarumcommendar celcbritas, <juas ter quotannis i-
bicclcbrantur,acfingula; menfcm circitcr duranr.ad quasexremotiffimtsMundi partibusvarixgentes, Germani, Gratci, Ar-
nieni, Arabes, Mofcouitas, Scytfaae, Gallt «tiam, Italt atque Angliconfluercfolcnt.Ibidem quoqac Iudaeoramnimisquammag«
nusTeperiturnumerus,in fuburbqsferehabttantinm: qui etiam pratcipuam totius Polooia; hic fyaagogam habent. Nonparuum
ijuoque decus Lubltnenfi vrbiaddk infigne Palatium Uluftriffiaii Doraini Marci Sobtcsqui Palatini Lubltnentis, inloco cmi«
ncattorijtniratnduftria &fumtibusnon exiguis conftrudutn.Necprocul indeabeft Ptochotropheum, aroplis cjdificifs & 16-
goambitu venuftum,Ktcraum ChriftiantcLublinenfium ciuiumCfaarkatis monumentum. De priuatis edificijs quid dicemus J
quorum nonnulla, ea prafcnim, qu« in edkiori vrbispartcfunt pofita,infigncm«legantiam atque magnificcntia oftentanr,
Iam vt hocquoque addara,ager circa Lublinum fertiliffimus,omnis gencris Frugesnonmagnamodo copia,fed & fingulari
onkatcproductt;fic vt Gedant & tranfmarinis in lociscius folifrumenta prse cxtcris iaudentur atquc expctantur, Vnd«
minus inirum eft , vrbem hanc pra; casreris florere ; nihilque hic deeftequod rel ad vitaj
vfum ac neceffitatcs, vcl ctiam ad voluptaccsacmagnificcn-
tiam vllo rnodo fpeclet.
4S
Htir celeberfimasPoloniriregniciuitates a prima proximum ferc Iocum L VB LINVM fibi
vindicat,dignitatis prferogatiua '& magnitudine quide nonnulIis,atfitus amoenitate, fubftnictionum
(upefbia^vt&munitiortumfirmkatenuli cedcns.Pofita eft verfus ortum ajftiuum, fub gradu latku-
tidinisXLV. lOngitudinis LI.& paulloamplius. Primumeiuscondkorcmferunt Vladislaum Du*
cemtquiloci{cqUUtusopportunitatem,Scytharnm fiueTatarorum incuruonibusfaoc propugnacu-
lum obiecit: quod deinde Cafimirus cognomento Magnus partim refccit,partim nouis mceaibus at#
queoperibuscinxft teoqueferociumsic^bafbarafum gentiuminfultusnon a Polonia ranmm.fed Si-
lefijetiamacMorauiaau«rtit.fDiftatsCracouia!trigintaTe«, Varfoutaviginri quatuor, Sandomiria
quituordecim, Vilna"Lithuania; raetrOpoli feptuaginta milliaribus. Muri prxalti ac foffa profunda
tutam eam non contra tutnukuariam modoinuafionem, fed ftatariam quoque oppugnationem red-
dunt; raultum locj nr.utationemadiuuanteipfa natura.ingcntibus circ«mfufisftagnis,vario pifcium genere abundantibus,&
quum adirrigationem, rumaH nauiculariasrccreationes fcruiencibus.Eorum vnumadorcum fpe&ans, tanta«ft magnkudine;
vtinfulamhabeat la:ta &graminis &arborumviridirateconfpicuam Jpfiftagno pafltmappofitsfunt villatfuburbanac;quarum
amcenitasxftiuoinprimis temporcieiuibusfrequentarur. Sed Arxprajcipue&locinatura&opcribustnunkiffima, in collc
emincntiori adftagnum fita.&vfbi ponteiun&a.incredibilc ornamehtum tam vrbi quam vniuerfohuictrafituiaffert. Efte*
nim&magnificisa;dificijs, '&prascelfis turrtbus confpicua: qua: & commodiffima vel Regtbusadhabkandumpalacia & con-
dauia & firmiffima ad quamcumque vim excipicndam propugnacula praebent.
lam vrbs ipfamagnificisquum publictstum priuatisjquumfacristumprdfanisftrufturis mirum in-modum «xornatur.
AcprimoTempIurahabet feu ©ratorium B Mariae Virgini (acrum, cum Monafterio Deo dicatarum Virginum, quodvuIgoS
Brigita; deTriumpho appellatur: cuius quidem Ordtnis fiue Congeegattonis Monafreria tribustanturo, quara latc Chrifliana
patct religio, pcr vniucrfum 0rbcm'locis,& cjuidem in fola fcliciffimiSigifmundi Rcgisditioae, inueniuatur. Primum ncmpc
in rcgno Suecias, Sccuadum hic Lublini, tn rcgno Polonias.Et tertium<5edanifeuT>antifciiin PruffiasDucatu. Eft& aliud ibi t!«
pluro Patrum Bernardinorum,nuncupatianc Conuerfionis S,PauIi,cum clauftrali Regularium ConucntU: in quo complurcs fa
cram reltgionem profeffi, fingularideuotione ac pi6tate facris opcraatur, & ciuibusad virtutem prxluccnt. Eftinfupcr aliud e
lapide exftruclum tcmplum, S. Sptritustitulo,tum Pra;pofitura,vt vocant, & rerum diuinarum admiaiftratione celebrc. Scd
vt eximijstam tn Ecclefiam quam Rempubltcam meritis Socictaslefu cxccllk, kaciufdemTcmploac Gollegioviacqutdquatn cft
fplcndidius.Illud S loanni Baptiftajfacrum.forisquidem vcnufta admodum ftru&uraoculos mireaffick,intus verorarofacras
fupelleflilis, & iroagioumnkoreatqueelegantia, tumquotidiaais Patrumfacrificijs,frequcntantium mcntcsadcleuotionem in-
credibiliquodarnmodoexckat atqueacccndit: Hoc verovtfpatioampliffi num,ka vfucomrnodiffimum ,tum flrmftura mag#
nificumjaffiduisdoaiffimorum virorum prxlc&ionibus,acfrequentibus numerdfeluucntutis cxcrcitijsita floret, vt Religio»
nisac bonarurn literarum officina,& tam Ecclcfi* quamReipublicasfemtaarium merito dicipoffit.Felices faoctaato thefauro
^Lublinenfes,qui re&a & acCuratiffima libcrorum fuorum inftuuttone non modo fccuri funr, vcrum ctiam hac cadcm rationc
dc*ricinis& exteris bene mercntur. Ingens hoc bcncficiumLublinenfcs, poft Dcum i«nmortalcm, Andreaj "Comicis Tenzintj,
PaktiniCracouienfis,libcralitati debent, qui nonfolumSocietatis recipicnda; audoriTutt, fedetiam ampliffimam eipcmdomfi
affignauk,earnquc omnibus modis promouit &ornauk.TempIumCollcgto PrxdidacSocietatis vicinura, vetuftiffimum cft,
altiffima-turriconfptcum, aLcfconc NigrO PolOniaRegecond'tura;qui quum ingentcm bafbaTarum Nationum«xercitum
paucis PoIonorumcopijsfudiiTet, nobile hoc vi&orii; fuasmonumcntumcrexit, ac B. Micfaaeli Archangelo, qucm in fomnis
viftoriamfibi polfccntem viderat, confccrauit: quod vetuftatealiqua ex parte cbllapfum, laudabili pietate magiftratus Lu*
blinenfis, adconferuanclam perpetuam tanta; vitloria; mertioriam, refici ac rcftauraricurauit.Non procul indc Templum vtfi*
tur, S. Stanislao Cracoutenfiquondam Epifcopo. martyrij palmatnclyto.dicatum.-cuiaanexum eft Monaftcrium,in quomultj
vtri Reltgiofi, fan£titatc &eruditionefulgetues, fubReguIa & inftitutoS, DominiciDcoferutunt, &tam fibiquamciuibusvtt#
lemoperam pra:ftant.PauIlo vlteriusin declruivrbisloco S. Albcrti Ecclefia confpicitur, & Xedonochiumvcumdida Ecclefia
aonkamulcos anteannosasdificacum, IndecmincntioritalocoS. Nicolai vifiturEcdcfia.Tumalia lignea, pcranttqua, in qua
RuthenorumfcuGra;corummorefacra fiuat, CEerlicvvvulgoBuncupata.Inde prastoriumfcu Curiaiamedio Ctukatts foro,
elegantifficnaturriornara corifpicitur in quatotius regni Conucntusnabcntur, & quinqucfcre c^ftiuismenfibusiudiciariaPar-
lamcntacclebranrur; quo tcmpore tantusex omnibus Regni Ordinibasco fit homiaumconcurfus, Vt locuscis capicndisvixfa.
tis fir. Hic Dux Pruffie. homagtum feu iuramentumfidelitatis atque 6bedten«?RcgiacRegao Poloaiat prasftitk, & adhucpre;-
^ftarcfolct.hicdiffidia & conterffitonesMagnatum accrbffima; compoauntur,ijquciatcr fead concordiam & pacem redigfitur.
Erquodmaximum eft.hoc codem inloco fclictffima duarumpotenttffimarum gentium.Poloaorum & Lithuanorum, antcdiu
tentata Vnio finem habuitoptatiffimurn. Necminus vrbcm hancNuudioarumcommendar celcbritas, <juas ter quotannis i-
bicclcbrantur,acfingula; menfcm circitcr duranr.ad quasexremotiffimtsMundi partibusvarixgentes, Germani, Gratci, Ar-
nieni, Arabes, Mofcouitas, Scytfaae, Gallt «tiam, Italt atque Angliconfluercfolcnt.Ibidem quoqac Iudaeoramnimisquammag«
nusTeperiturnumerus,in fuburbqsferehabttantinm: qui etiam pratcipuam totius Polooia; hic fyaagogam habent. Nonparuum
ijuoque decus Lubltnenfi vrbiaddk infigne Palatium Uluftriffiaii Doraini Marci Sobtcsqui Palatini Lubltnentis, inloco cmi«
ncattorijtniratnduftria &fumtibusnon exiguis conftrudutn.Necprocul indeabeft Ptochotropheum, aroplis cjdificifs & 16-
goambitu venuftum,Ktcraum ChriftiantcLublinenfium ciuiumCfaarkatis monumentum. De priuatis edificijs quid dicemus J
quorum nonnulla, ea prafcnim, qu« in edkiori vrbispartcfunt pofita,infigncm«legantiam atque magnificcntia oftentanr,
Iam vt hocquoque addara,ager circa Lublinum fertiliffimus,omnis gencris Frugesnonmagnamodo copia,fed & fingulari
onkatcproductt;fic vt Gedant & tranfmarinis in lociscius folifrumenta prse cxtcris iaudentur atquc expctantur, Vnd«
minus inirum eft , vrbem hanc pra; casreris florere ; nihilque hic deeftequod rel ad vitaj
vfum ac neceffitatcs, vcl ctiam ad voluptaccsacmagnificcn-
tiam vllo rnodo fpeclet.
4S