DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.17577#0114
PETRINA^
RX haec eft Croatiasfeu Liburniae,non quidem magni nominis,commodimmotameft
loco ad Colapis (euCulpx&Petrinseconfluentesfitajabhocetiamnomen fortira. I-»
dem quodpacis Anno M.D.xcii.aTurcisruptae,ei feruitutisfuit initium:quotempo~
re AmurathesPerficibeIlimetulibcratus,noftris nihiltalemetuentibusAflanemBaf»
fam cum valido exercitu ad Croatiam oppugnandam mifit,loci dudtus opportunitatCj,
qu6dindcnoninGermaniamtantum,fed Italiam quoque commodiffimusfibi futu-.
rus aditus videretur.Is igitur primum Caftrouitium proditione, Vihitium deinde vi ce-
pit,edit;s vtrobique magna: crudelitatis exemplis.Impofitispraefidijs, Petrinam Caftcl-
lum,paruumillud quidem,fedrebusfuisvaldeOpportunum,ibiloci,vbiadhucVifitur>
excitauit,& quantum potuit muniuit:tum ponte Colapi flumini impofito, ac tradufto exercitu, quidquid a»
gri fluuiunvhunc & Sauiim interiacet,diripuit ac vaftauit.Adfamam hoftis tam vicini Stiriorum ad duo circi-
termilliacoierant:feddum incautiusagunt,quamintantapaucitatepar crat, advnum omnescaefi perierunt»
Magnum haec clades Chriftianis earum regionumincuflit terrorem.Quocirca ad prohibendas hoftium popu-
lationeSjThomas Erdodus Slauoniae Banus, cum feptem armatorum millibus inter Vihitium & Carolfta»
dium caftra locat.ex aduerfo pontis.quem ColapiaTurcis impofitum diximus:fed ab Aflane Bafla circumuen.
tus&tormentisomnibusamiflisprofligatus,omnemDuropoliam hofti diripiendam reliquit. Hoc fuccefiit
elatiTurcoe,Sifleccium permunitiim oppidum iufto exercituoppugnantjfedgraui accepta clade, omncm fer&
fuperioris vidorisfrudumcorruperunt.Verum enimuero quam varia belli fit fortuna,quam incerti cuentuSj,
ea quaecirca hanc arcempaucis menfibusgeftafunt,fatis docuerunt. Dumenim Caefarca MaieftasGermanias
PrincipcsacCiuitatesdeauxilijsperiitteras&nunciosinterpcllat feptem armatorum millia ad reprimendos
Turcarum conatus,ThomaHertelio,Georgio Gleicipachero & Dionyfio Denckio dudor;bus,mittuntur. Sed
quum ad Colapim fluuium non procul a Petrinacaftra metati,paull6 negligentiusagercnt,qu6dabexplora*
toribusTurcasretroccfliirerelatumeffetjfubitohoftiumaducntu opprefli, xgre arma expediunt. Inftrutta
tandem vtrimque acie.primumhoftium impetum leuibus vehtationibus acriter excipiunt; fedpugna inualef»
cente&fuperantehoftiummultitudine,omnes eodemin vcftigio,quodpugnantesceperant,ceciderUnt;cx 0»
mni numero vix o&oginta elapfis,praetcr militum praefe&os, qui fatali quadam ignauia plcrique omnesfuga
mature fibi profpexerunt;fed capti poftea & capite plexi,iu ftas poenas dederunt.Non tamen incruenta haec Tur-
cisfuit vicl:oria,quorummultopluresquam Chnftianorum defidcratieo in praeliodicuntur. Muita iam hye-
me,TurcsPetrinaegrefli,maximiscumlaborib'as&peticulisNobiliscuiuldamarcemj omnis generis prxda,a
rufticaniseotamquamintutioremlocumcongefta.refertam diripuerunt.Idem hon multo pofttentarunta-
lij,iednonparifucceflu.Glacieehimfra&a,in aquaomnesperierut^&quiprasdjeinhiarantiNeptuni pecori ipft '
praedxfuere.Primo verefequentisanni idem AflanBafla Siflecciumiterumobfedit; fedmultoinfelicioriqua
antca euentu,vt qui non exercitum tantum,vcrum etiam ipfam vitam , cum plerifque,qui partem aliquam
muniorum bellicorum adminiftrauerant,&ipfius Amurathis ex forore ncpotcm amiferit.Hac occafione Cas»
fareum ad profequendam Vi&oriam exercitum Petrinaeoppugnandae admouent.Sed quia continux erantplu»
uiae,obfidioaliquotdiebusfuitdilata,qu6dmaChinxbellicae & commeatus,vijs coeno profundis, difHcillim^
aduehi poil ent,Tande;ii comportatis omnibus.obfidij fitinitium : mcenia quinque continuos dies verbcran»
tur.Nec vef 6 fegnius hoftes ex arce & caftris tela fpargebant, mifcentur quotidie velitationes leuiorelque ali-
quotpugnae;adi ummam rei tamen nihilproficitur.Tandcm obfidentes tradu&is per nouum pontem, quem
fupcrColapim exftruxerant,copijs,Turcasfuisincaftrisadoriridccreuerant3verum quumGraciae Praefesadfe-
rendam obfeflis opem cum exercitu aduentareniinciaretuf,ne quid detrimenti acciperent,militem iu loca ma-
gis tuta deduxere.Et ita tum quidem fruftra tentata fuit Petrina.
Nonmult6p6ftver6,nimirum Anno M.D.xciV.dumTurcaelauarinum feu Rabam omnibus copijs op-
pugnant,Serenillimus ArchiduxMaximilianus,Stiriorum &TeutoniciOrdinis,cuiusMagiftor eft, auxilijsad-
iutus,Petrinam,itemque Caftrouitium,&illam quidem vltimaQuintilisinluamredegit poteftatem, Turcis
plerifque.quibus nodurns fugas confilium nonfucceflerat,interemptis.Magna hicbellici apparatus vis reper-
ta,& inter alia machinae grandiores triginta.
Poftea Anno M.D.xcvi.Turcarum lmperatorMahumetes,tot cladibus &infeiicibusfuorumproelijs,inpri-
mis Strigonienlis vrbis amiflione irritatus,cum ducentis armatorum millibus Belgradum,indc Budam perue-
nit,bellumipfeadminiftraturus.Primumeiusde Agriaobfidendafuitconfilium:qua & non multopoft cepir»
Vt veroChriftianos vndiq; diftineret,AflanemBaflam Bofniae Praefide exitinerecum vigintiarmatommillib.
adPetrinam obfidendam mifit.Stirijigitur &finitimi populi,collectis omnibus viribus,ad opem luis ferendam
itidem magnis itincribus Pctrinam contendunt:fed quum in tanta celeritate exigiram apparatum bcllicum fe-
cuin
RX haec eft Croatiasfeu Liburniae,non quidem magni nominis,commodimmotameft
loco ad Colapis (euCulpx&Petrinseconfluentesfitajabhocetiamnomen fortira. I-»
dem quodpacis Anno M.D.xcii.aTurcisruptae,ei feruitutisfuit initium:quotempo~
re AmurathesPerficibeIlimetulibcratus,noftris nihiltalemetuentibusAflanemBaf»
fam cum valido exercitu ad Croatiam oppugnandam mifit,loci dudtus opportunitatCj,
qu6dindcnoninGermaniamtantum,fed Italiam quoque commodiffimusfibi futu-.
rus aditus videretur.Is igitur primum Caftrouitium proditione, Vihitium deinde vi ce-
pit,edit;s vtrobique magna: crudelitatis exemplis.Impofitispraefidijs, Petrinam Caftcl-
lum,paruumillud quidem,fedrebusfuisvaldeOpportunum,ibiloci,vbiadhucVifitur>
excitauit,& quantum potuit muniuit:tum ponte Colapi flumini impofito, ac tradufto exercitu, quidquid a»
gri fluuiunvhunc & Sauiim interiacet,diripuit ac vaftauit.Adfamam hoftis tam vicini Stiriorum ad duo circi-
termilliacoierant:feddum incautiusagunt,quamintantapaucitatepar crat, advnum omnescaefi perierunt»
Magnum haec clades Chriftianis earum regionumincuflit terrorem.Quocirca ad prohibendas hoftium popu-
lationeSjThomas Erdodus Slauoniae Banus, cum feptem armatorum millibus inter Vihitium & Carolfta»
dium caftra locat.ex aduerfo pontis.quem ColapiaTurcis impofitum diximus:fed ab Aflane Bafla circumuen.
tus&tormentisomnibusamiflisprofligatus,omnemDuropoliam hofti diripiendam reliquit. Hoc fuccefiit
elatiTurcoe,Sifleccium permunitiim oppidum iufto exercituoppugnantjfedgraui accepta clade, omncm fer&
fuperioris vidorisfrudumcorruperunt.Verum enimuero quam varia belli fit fortuna,quam incerti cuentuSj,
ea quaecirca hanc arcempaucis menfibusgeftafunt,fatis docuerunt. Dumenim Caefarca MaieftasGermanias
PrincipcsacCiuitatesdeauxilijsperiitteras&nunciosinterpcllat feptem armatorum millia ad reprimendos
Turcarum conatus,ThomaHertelio,Georgio Gleicipachero & Dionyfio Denckio dudor;bus,mittuntur. Sed
quum ad Colapim fluuium non procul a Petrinacaftra metati,paull6 negligentiusagercnt,qu6dabexplora*
toribusTurcasretroccfliirerelatumeffetjfubitohoftiumaducntu opprefli, xgre arma expediunt. Inftrutta
tandem vtrimque acie.primumhoftium impetum leuibus vehtationibus acriter excipiunt; fedpugna inualef»
cente&fuperantehoftiummultitudine,omnes eodemin vcftigio,quodpugnantesceperant,ceciderUnt;cx 0»
mni numero vix o&oginta elapfis,praetcr militum praefe&os, qui fatali quadam ignauia plcrique omnesfuga
mature fibi profpexerunt;fed capti poftea & capite plexi,iu ftas poenas dederunt.Non tamen incruenta haec Tur-
cisfuit vicl:oria,quorummultopluresquam Chnftianorum defidcratieo in praeliodicuntur. Muita iam hye-
me,TurcsPetrinaegrefli,maximiscumlaborib'as&peticulisNobiliscuiuldamarcemj omnis generis prxda,a
rufticaniseotamquamintutioremlocumcongefta.refertam diripuerunt.Idem hon multo pofttentarunta-
lij,iednonparifucceflu.Glacieehimfra&a,in aquaomnesperierut^&quiprasdjeinhiarantiNeptuni pecori ipft '
praedxfuere.Primo verefequentisanni idem AflanBafla Siflecciumiterumobfedit; fedmultoinfelicioriqua
antca euentu,vt qui non exercitum tantum,vcrum etiam ipfam vitam , cum plerifque,qui partem aliquam
muniorum bellicorum adminiftrauerant,&ipfius Amurathis ex forore ncpotcm amiferit.Hac occafione Cas»
fareum ad profequendam Vi&oriam exercitum Petrinaeoppugnandae admouent.Sed quia continux erantplu»
uiae,obfidioaliquotdiebusfuitdilata,qu6dmaChinxbellicae & commeatus,vijs coeno profundis, difHcillim^
aduehi poil ent,Tande;ii comportatis omnibus.obfidij fitinitium : mcenia quinque continuos dies verbcran»
tur.Nec vef 6 fegnius hoftes ex arce & caftris tela fpargebant, mifcentur quotidie velitationes leuiorelque ali-
quotpugnae;adi ummam rei tamen nihilproficitur.Tandcm obfidentes tradu&is per nouum pontem, quem
fupcrColapim exftruxerant,copijs,Turcasfuisincaftrisadoriridccreuerant3verum quumGraciae Praefesadfe-
rendam obfeflis opem cum exercitu aduentareniinciaretuf,ne quid detrimenti acciperent,militem iu loca ma-
gis tuta deduxere.Et ita tum quidem fruftra tentata fuit Petrina.
Nonmult6p6ftver6,nimirum Anno M.D.xciV.dumTurcaelauarinum feu Rabam omnibus copijs op-
pugnant,Serenillimus ArchiduxMaximilianus,Stiriorum &TeutoniciOrdinis,cuiusMagiftor eft, auxilijsad-
iutus,Petrinam,itemque Caftrouitium,&illam quidem vltimaQuintilisinluamredegit poteftatem, Turcis
plerifque.quibus nodurns fugas confilium nonfucceflerat,interemptis.Magna hicbellici apparatus vis reper-
ta,& inter alia machinae grandiores triginta.
Poftea Anno M.D.xcvi.Turcarum lmperatorMahumetes,tot cladibus &infeiicibusfuorumproelijs,inpri-
mis Strigonienlis vrbis amiflione irritatus,cum ducentis armatorum millibus Belgradum,indc Budam perue-
nit,bellumipfeadminiftraturus.Primumeiusde Agriaobfidendafuitconfilium:qua & non multopoft cepir»
Vt veroChriftianos vndiq; diftineret,AflanemBaflam Bofniae Praefide exitinerecum vigintiarmatommillib.
adPetrinam obfidendam mifit.Stirijigitur &finitimi populi,collectis omnibus viribus,ad opem luis ferendam
itidem magnis itincribus Pctrinam contendunt:fed quum in tanta celeritate exigiram apparatum bcllicum fe-
cuin