Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (32.1970)

OBRAZ WIECZERZY PAŃSKIEJ Z GROMNIKA


II. 22. Ostatnia Wieczerza z Gromnika, fragment.

(Fot. M. Kornecki)


U. 23. Modlitwa w Ogrojcu, kwatera z tryptyku
z Wójtowej. (Fot. M. Kornecki)

umiejscowienia warsztatu może być spostrzeżenie, iż
prawie wszystkie kościoły dla których te prace były
wykonane, wchodziły w skład dekanatu bieckiego, co
pozwala sądzić, iż warsztat ten był powiązany z ży-
wym środowiskiem sztuki i rzemiosła, jakim był
w XVI w. Biecz 49.
Podsumowując rozważania nad podjętym tematem
stwierdzić należy, iż odkrycie i analiza obrazu Ostat-
niej Wieczerzy z Gromnika rzucają pewne dodatkowe
światło na zagadnienie warsztatu tzw. „Mistrza z Wój-
towej”. Wzbogacają zespół przypisywanych mu dzieł
o nie znane dotychczas w skali całego niemal malar-
stwa polskiego przedstawienie Ostatniej Wieczerzy,
zawierające kultowy moment ustanowienia sakramen-
tu eucharystii. Rozszerzają i pogłębiają także naszą
wiedzę o tym interesującym warsztacie, przez wyka-
zanie innych jeszcze dalszych wzorów ikonograficz-
nych, opartych na grafice kręgu norymberskiego,
a wreszcie przedłużają czas jego działania o lat kil-
kanaście w stosunku do znanych już i datowanych
dzieł.
* *

Pierwsza wzmianka o kościele w Gromniku po-
chodzi z r. 1346 50. W w. XV wieś należała do klasz-
toru tynieckiego51. Patronat nad kościołem w po-

czątku XVII w. należał do świeckich dziedziców wsi
i opata tynieckiego52. Obecny kościół drewniany zo-
stał poświęcony w r. 1750 przez biskupa Kunickiego;
na krótko przed tą datą nie tyle wzniesiono nowy
kościół, jak to przyjęto w literaturze53, lecz raczej
podjęto gruntowną restaurację i przebudowę kościo-
ła wcześniejszego z, 1. połowy XVI w., z którego, jak

49 T. SŁAWSKI, Studia nad ludnością Biecza w w. XIV—
XVII, „Małopolskie Studia Historyczne” I, Kraków 1959,
s. 3—4; — tenże, Z problematyki społeczno-ekonomicznej
Biecza i miast zachodniej części Ziemi Bieckiej w XVI
i XVII stuleciu, „Nad rzeką Ropą” III, Kraków 1968, s. 184.
50 Monumentu Poloniae Vaticana II, s. 213.
51 J. DŁUGOSZ, Liber benefitiorum, ed. PRZEZDZIEC-
KIEGO, II, s. 269.
52 Archiwum Kapituły Krakowskiej, Akta wizytacyjne,
wizytacja bpa Tylickiego 1608, sygn. 26, s. 426; — S. KUR-
CZAB, Historia parafii i kościoła w Gromniku, rkps 1950
(archiwum par. Gromnik).
53 KOPERA, LEPSZY, Kościoły..., jw., s. 77; - J. E.
DUTKIEWICZ, Katalog zabytków sztuki w Polsce I, woj.
krakowskie z. 13, powiat tarnowski, Warszawa 1953, s. 3.

65