DOI article:
Boberski, Wojciech: Jan Maraśkiewicz, Leśna Podlaska. Architektura kościoła. Biała Podlaska 1983.: (Podlaskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne), 64 s., 17 fot., 5 rys.
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48740#0105
RECENZJE — KSIĄŻKI
majster „Kackowski")9. Pod ten sam adres szły
listy Moszyńskiego z 1729 roku w których prosil
o wsparcie przy budowie klasztoru10.
8. Do liczby wymienionych przez Maraśkiewieza
obiektów, w których upatruje dalszych podo-
bieństw, dodać można kościół w Kobyłce (ok.
1740 r.), ze względu na sposób powiązania wież
z korpusem oraz rzadko spotykane zamknięcie
prezbiterium: wewnątrz półkoliste, zewnątrz trój-
boczne. Obok wskazywanych budowli rzymskich,
realizacją, która mogła inspirować twórcę późno-
barokowych fasad kolumnowych w Polsce, jest,
również dwuwieżowa, monumentalna elewacja ka-
tedry we Frascati, wzniesiona przez Girolamo Fon-
tanę, bratanka Carla, około roku 1700".
9. W pracy znalazło się kilka błędów redaktor-
skich: s. 12 — wojewoda kijowski, popierający
starania Moszyńskiego o Leśną, to Józef, nie Jan
Potocki; s. 32 — Tylman, a nie Teman van Ga-
meren; s. 34 — kontrakt z Rachettim datowano
7 listopada (Novembra) 1730 r., a nie 7 lutego,
umowę tą odnalazł Kazimierz Kaczmarczyk, a nie
A. Kaczmarczyk.
Poszukując przyczyn stylistycznej niespójności
świątyni w Leśnej, należy wziąć pod rozwagę na-
łożenie się różnych ograniczeń i dyspozycji, wy-
nikających z zastanych fundamentów, zaleceń
prowincjonalnych oraz upodobań o. Moszyńskiego.
Pomimo przedstawionych wątpliwości, monogra-
fia jest pracą cenną i inspirującą zarówno szczegóło-
we zainteresowanie Leśną, jak i studia nad nadal
słabo rozpoznanym środowiskiem warszawskich
architektów 1 poł. XVIII wieku.
II. 2. Przerys „malowanki" o. Bartłomieja Pokorskiego.
Według: J. Maraśkiewicz, Leśna Podlaska ..., s. 17.
Przypisy
1 K. SZAFRANIEC, Decus Podlachiae — ozdoba Podlasia.
Sanktuarium Matki Boskiej Leśniańskiej w trzechsetlecie
istnienia (1683—1983), Warszawa 1982 Akademia Teologii
Katolickiej, 40 s., il.
2 T.S. JAROSZEWSKI i J. KOWALCZYK, Kilka uwag
o grupie późnobarokowych kolumnowych fasad kościelnych
w Polsce, „Biuletyn Historii Sztuki" XXII: 1959 nr 3/4 s.
384—390.
3 Ibidem.
4 Wypisy w Tekach Łopacińskiego (w Ośrodku Dokumen-
tacji Zabytków w Warszawie), Archiwum Radziwiłłów II,
s. 218, według: AGAD, Archiwum Radziwiłłów, dz. XXIII/
teka V, plik 1-Miscelanea gospodarcze).
5 Zob. A. KUŃCZYŃSKA-IRACKA, Ilustracje kroniki
ojca Pokorskiego, „Polska Sztuka Ludowa" XXII: 1968 nr
1/2 s. 61—66. J.H. ZBUDNIEWEK ZP, Człowiek wielkiej
wiary i pracowitości O. Innocenty Pokorski (1656—1734).
„Studia Claromontana" 2: 1981 s. 138—145.
6 Zob. H. SAMSONOWICZ, Kościół pijarów w Łowiczu.
Fazy budowy i architekci, „Kwart. Arch. i Urb." XXXIII:
1988 z. 3 s. 253, według: R. ZDZIARSKA, Kościół i klasztor
Augustianów w Warszawie. Dzieje architektury od XIV do
XVII wieku ze szczególnym uwzględnieniem okresu baroku.
Praca doktorska 1966—1969, maszynopis w Bibliotece
Muzeum Historycznego w Warszawie, s. 309.
7 Zob. J.H., ZBUDNIEWEK ZP, Katalog domów i re-
zydencji polskiej prowincji paulinów, „Nasza Przeszłość"
XXXI; 1969 s. 215; A. JAŚKIEWICZ, Z dziejów mecenatu
artystycznego O. Konstantego Moszyńskiego, „Studia Claro-
montana" 4: 1983 s. 391.
8 P. BOHDZIEWICZ, Korespondencja artystyczna Eżbiety
Sieniawskiej z lat 1700—1729, Lublin 1964 s. 310—311.
9 AGAD, Archiwum Radziwiłłów, dz. V sygn. 12700.
10 Tamże, sygn. 10089.
11 Zob. C. RICCI, Baukunst und dekorative Skulptur der
Barockzeit in Italien von ..., Stuttgart 1912, il. 25.
majster „Kackowski")9. Pod ten sam adres szły
listy Moszyńskiego z 1729 roku w których prosil
o wsparcie przy budowie klasztoru10.
8. Do liczby wymienionych przez Maraśkiewieza
obiektów, w których upatruje dalszych podo-
bieństw, dodać można kościół w Kobyłce (ok.
1740 r.), ze względu na sposób powiązania wież
z korpusem oraz rzadko spotykane zamknięcie
prezbiterium: wewnątrz półkoliste, zewnątrz trój-
boczne. Obok wskazywanych budowli rzymskich,
realizacją, która mogła inspirować twórcę późno-
barokowych fasad kolumnowych w Polsce, jest,
również dwuwieżowa, monumentalna elewacja ka-
tedry we Frascati, wzniesiona przez Girolamo Fon-
tanę, bratanka Carla, około roku 1700".
9. W pracy znalazło się kilka błędów redaktor-
skich: s. 12 — wojewoda kijowski, popierający
starania Moszyńskiego o Leśną, to Józef, nie Jan
Potocki; s. 32 — Tylman, a nie Teman van Ga-
meren; s. 34 — kontrakt z Rachettim datowano
7 listopada (Novembra) 1730 r., a nie 7 lutego,
umowę tą odnalazł Kazimierz Kaczmarczyk, a nie
A. Kaczmarczyk.
Poszukując przyczyn stylistycznej niespójności
świątyni w Leśnej, należy wziąć pod rozwagę na-
łożenie się różnych ograniczeń i dyspozycji, wy-
nikających z zastanych fundamentów, zaleceń
prowincjonalnych oraz upodobań o. Moszyńskiego.
Pomimo przedstawionych wątpliwości, monogra-
fia jest pracą cenną i inspirującą zarówno szczegóło-
we zainteresowanie Leśną, jak i studia nad nadal
słabo rozpoznanym środowiskiem warszawskich
architektów 1 poł. XVIII wieku.
II. 2. Przerys „malowanki" o. Bartłomieja Pokorskiego.
Według: J. Maraśkiewicz, Leśna Podlaska ..., s. 17.
Przypisy
1 K. SZAFRANIEC, Decus Podlachiae — ozdoba Podlasia.
Sanktuarium Matki Boskiej Leśniańskiej w trzechsetlecie
istnienia (1683—1983), Warszawa 1982 Akademia Teologii
Katolickiej, 40 s., il.
2 T.S. JAROSZEWSKI i J. KOWALCZYK, Kilka uwag
o grupie późnobarokowych kolumnowych fasad kościelnych
w Polsce, „Biuletyn Historii Sztuki" XXII: 1959 nr 3/4 s.
384—390.
3 Ibidem.
4 Wypisy w Tekach Łopacińskiego (w Ośrodku Dokumen-
tacji Zabytków w Warszawie), Archiwum Radziwiłłów II,
s. 218, według: AGAD, Archiwum Radziwiłłów, dz. XXIII/
teka V, plik 1-Miscelanea gospodarcze).
5 Zob. A. KUŃCZYŃSKA-IRACKA, Ilustracje kroniki
ojca Pokorskiego, „Polska Sztuka Ludowa" XXII: 1968 nr
1/2 s. 61—66. J.H. ZBUDNIEWEK ZP, Człowiek wielkiej
wiary i pracowitości O. Innocenty Pokorski (1656—1734).
„Studia Claromontana" 2: 1981 s. 138—145.
6 Zob. H. SAMSONOWICZ, Kościół pijarów w Łowiczu.
Fazy budowy i architekci, „Kwart. Arch. i Urb." XXXIII:
1988 z. 3 s. 253, według: R. ZDZIARSKA, Kościół i klasztor
Augustianów w Warszawie. Dzieje architektury od XIV do
XVII wieku ze szczególnym uwzględnieniem okresu baroku.
Praca doktorska 1966—1969, maszynopis w Bibliotece
Muzeum Historycznego w Warszawie, s. 309.
7 Zob. J.H., ZBUDNIEWEK ZP, Katalog domów i re-
zydencji polskiej prowincji paulinów, „Nasza Przeszłość"
XXXI; 1969 s. 215; A. JAŚKIEWICZ, Z dziejów mecenatu
artystycznego O. Konstantego Moszyńskiego, „Studia Claro-
montana" 4: 1983 s. 391.
8 P. BOHDZIEWICZ, Korespondencja artystyczna Eżbiety
Sieniawskiej z lat 1700—1729, Lublin 1964 s. 310—311.
9 AGAD, Archiwum Radziwiłłów, dz. V sygn. 12700.
10 Tamże, sygn. 10089.
11 Zob. C. RICCI, Baukunst und dekorative Skulptur der
Barockzeit in Italien von ..., Stuttgart 1912, il. 25.