Biuletyn Historii Sztuki
R. LI, 1989, Nr 3—4
PL ISSN 0006-3967
JUSTYNA GUZE
Warszawa, Muzeum Narodowe
PIETRO LONGHI — OBRAZY I RYSUNKI
MUZEUM NARODOWE W WARSZAWIE, CZERWIEC-LIPIEC 1989
W dniach od 19 czerwca do 16 lipca 1989 r.
w Muzeum Narodowym w Warszawie otwarta była
wystawa obrazów i rysunków Pietra Longhiego
(1702—1785), rodzajowego malarza weneckiego.
Na pokaz złożyło się 14 obrazów należących do
Banku Katolickiego Regionu Veneto z siedzibą
w Yieenzy, z których 7 jest autorstwa samego Lon-
ghiego, inne powstały w kręgu jego oddziaływania;
ponadto 25 rysunków artysty ze zbiorów Muzeum
Correr w Wenecji. Wystawa ta stanowi kolejny
rezultat kilkuletniej już współpracy z Włoskim
Instytutem Kultury w Warszawie, a za jego pośred-
nictwem także z instytucjami włoskimi.
Wystawa Longhiego w Warszawie odbiegała
w istotny sposób od poprzedzających ją pokazów
dawnej kolekcji Salom, zakupionej w 1981 r. przez
Bank Katolicki Regionu Yeneto1, w latach osiem-
dziesiątych zaprezentowanej w wielu miastach euro-
pejskich, a nawet w Australii. W swej pierwotnej
formie, wynikającej z charakteru kolekcji Salom,
ukazywała twórczość Longhiego dość skromnie,
by nie powiedzieć wręcz jednostronnie. Z tego właś-
nie względu organizatorzy warszawskiej wersji
tego pokazu postanowili go rozszerzyć, czyniąc sta-
rania o pozyskanie dla wystawy także rysunków
Longhiego, co pozwoliłoby na bardziej wszechstron-
ne poznanie twórczości malarza weneckiego. W tym
celu zwrócili się z prośbą o ich wypożyczenie do
Muzeum Correr w Wenecji, posiadającego najwięk-
szy zbiór jego prac.
Obrazy Pietra Longhiego, stanowiące własność
Banku Katolickiego Regionu Yeneto, ikonogra-
ficznie i stylistycznie typowe dla twórczości tego
malarza, nie należą niestety do najcelniejszych jego
dzieł; stąd dość jednostronne wrażenia widza nie
znającego innych jego prac. Ale kopie i naśladow-
nictwa z epoki, pokazane obok oryginałów, jeśli
nie znaczą wiele pod względem artystycznym,
to przecież dają niewątpliwą okazję do zapoznania
się z tematyką i ikonografią Longhiego, wielokrot-
nie powtarzaną w replikach i seriach z kolejnych
okresów jego twórczości.
Longhi został pokazany jako malarz rodzajowy;
pominięcie wczesnego okresu jego działalności jako
malarza historycznego nie jest wielką stratą, bo
dzieła tego rodzaju nie mają zbyt wielkiego zna-
czenia dla jego oeuvre. Wystawa reprezentuje za-
tem sceny z życia domowego, Grę w pignattę, Om-
dlenie, Rodzinę w salonie, Poranek damy, Oświad-
czyny i Lekcję muzyki obok scen rodzajowych we
wnętrzach, tak charakterystycznych dla życia
Wenecji w XVIII wieku, jak kawiarnia i ridotto,
na koniec wreszcie sceny uliczne: pokazy egzo-
tycznych zwierząt, słonia i nosorożca, lalkowy teatr
uliczny, występy szarlatana2. W obrazach tych
Longhi jawi się jako doskonały obserwator; kom-
pozycje jego mają jednak w sobie pewną statycz-
ność, która chwilami ogranicza jakby bezpośred-
niość widzenia i świeżość relacji. Nie brak ich za to
rysunkom Longhiego. Nieco monotonne pod wzglę-
313
R. LI, 1989, Nr 3—4
PL ISSN 0006-3967
JUSTYNA GUZE
Warszawa, Muzeum Narodowe
PIETRO LONGHI — OBRAZY I RYSUNKI
MUZEUM NARODOWE W WARSZAWIE, CZERWIEC-LIPIEC 1989
W dniach od 19 czerwca do 16 lipca 1989 r.
w Muzeum Narodowym w Warszawie otwarta była
wystawa obrazów i rysunków Pietra Longhiego
(1702—1785), rodzajowego malarza weneckiego.
Na pokaz złożyło się 14 obrazów należących do
Banku Katolickiego Regionu Veneto z siedzibą
w Yieenzy, z których 7 jest autorstwa samego Lon-
ghiego, inne powstały w kręgu jego oddziaływania;
ponadto 25 rysunków artysty ze zbiorów Muzeum
Correr w Wenecji. Wystawa ta stanowi kolejny
rezultat kilkuletniej już współpracy z Włoskim
Instytutem Kultury w Warszawie, a za jego pośred-
nictwem także z instytucjami włoskimi.
Wystawa Longhiego w Warszawie odbiegała
w istotny sposób od poprzedzających ją pokazów
dawnej kolekcji Salom, zakupionej w 1981 r. przez
Bank Katolicki Regionu Yeneto1, w latach osiem-
dziesiątych zaprezentowanej w wielu miastach euro-
pejskich, a nawet w Australii. W swej pierwotnej
formie, wynikającej z charakteru kolekcji Salom,
ukazywała twórczość Longhiego dość skromnie,
by nie powiedzieć wręcz jednostronnie. Z tego właś-
nie względu organizatorzy warszawskiej wersji
tego pokazu postanowili go rozszerzyć, czyniąc sta-
rania o pozyskanie dla wystawy także rysunków
Longhiego, co pozwoliłoby na bardziej wszechstron-
ne poznanie twórczości malarza weneckiego. W tym
celu zwrócili się z prośbą o ich wypożyczenie do
Muzeum Correr w Wenecji, posiadającego najwięk-
szy zbiór jego prac.
Obrazy Pietra Longhiego, stanowiące własność
Banku Katolickiego Regionu Yeneto, ikonogra-
ficznie i stylistycznie typowe dla twórczości tego
malarza, nie należą niestety do najcelniejszych jego
dzieł; stąd dość jednostronne wrażenia widza nie
znającego innych jego prac. Ale kopie i naśladow-
nictwa z epoki, pokazane obok oryginałów, jeśli
nie znaczą wiele pod względem artystycznym,
to przecież dają niewątpliwą okazję do zapoznania
się z tematyką i ikonografią Longhiego, wielokrot-
nie powtarzaną w replikach i seriach z kolejnych
okresów jego twórczości.
Longhi został pokazany jako malarz rodzajowy;
pominięcie wczesnego okresu jego działalności jako
malarza historycznego nie jest wielką stratą, bo
dzieła tego rodzaju nie mają zbyt wielkiego zna-
czenia dla jego oeuvre. Wystawa reprezentuje za-
tem sceny z życia domowego, Grę w pignattę, Om-
dlenie, Rodzinę w salonie, Poranek damy, Oświad-
czyny i Lekcję muzyki obok scen rodzajowych we
wnętrzach, tak charakterystycznych dla życia
Wenecji w XVIII wieku, jak kawiarnia i ridotto,
na koniec wreszcie sceny uliczne: pokazy egzo-
tycznych zwierząt, słonia i nosorożca, lalkowy teatr
uliczny, występy szarlatana2. W obrazach tych
Longhi jawi się jako doskonały obserwator; kom-
pozycje jego mają jednak w sobie pewną statycz-
ność, która chwilami ogranicza jakby bezpośred-
niość widzenia i świeżość relacji. Nie brak ich za to
rysunkom Longhiego. Nieco monotonne pod wzglę-
313