DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Wyżyńska, Edyta: Temat Ukrzyżowania w twórczości Francisa Bacona
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48740#0308
EDYTA WYŻYŃSKA
malowania zaczął opracowywać łącznie wszystkie
trzy tablice26. Na jaskrawo cynobrowym tle przed-
stawione są trzy kształty wpół-ludzkie, wpół-
zwierzęce, które pierwotnie zamierzał wykorzys-
tać jako postaci u stóp krzyża. Miały one być
umieszczone na stelażu wokół krzyża, otaczając
namalowany na nim wizerunek. Sam krzyż byłby
również podwyższony i miał zajmować środkową
część płótna27. Kształty owych ptakopodobnych
istot o wydłużonych szyjach są silnie zdeformo-
wane, oczy zasłonięte, widać za to przerażające
drapieżne usta z rzędami zębów, wykrzywione
w szyderczym grymasie, lub agresywnie rozwarte.
Zdaniem niektórych badaczy płótna te powstały
z inspiracji obrazami Picassa z późnych lat 20-tych
i wczesnych 30-tych28. Obok Picassa wymieniony
jest GrunewaM, którego Bacon bardzo ceni. Jest
II. 4. Fragment Ukrzyżowania 1950. Olej i wata, płótno. Eind-
hoven, Stedelijk Fan Abbemuseum.
II. 5. Trzy studia do Ukrzyżowania, 1962. Tryptyk, olej, płótno.
Nowy Jork, Solomon R. Guggenheim Museum.
prawdopodobne, że przepaska na oczach centralnej
postaci została powtórzona za Naigrawanieni z Mo-
nachium Grunewalda29.
Na interesujące paralele ikonograficzne dla
przedstawienia środkowej postaci zwrócił uwagę
J. Zimmermann30, wskazując na jej zdecydo-
wane podobieństwo do zwierzęcego kształtu, wy-
siadającego z samochodu na obrazie z lat 1939/40
(il. 9). Obydwie postaci mają biały, jajowaty tu-
łów, zasłonięte oczy i usta wykrzywione w szy-
derczym uśmiechu. Podobny grymas pojawił się
ponownie na twarzy mężczyzny z Obrazu 1946
(il. 7).
Sam Bacon pytany o genezę Trzech studiów...
oświadczył, że przedstawione na tryptyku postaci
to Eumenidy, mitologiczne boginie zemsty i na-
rzędzie sprawiedliwości bogów greckich, które na-
290
malowania zaczął opracowywać łącznie wszystkie
trzy tablice26. Na jaskrawo cynobrowym tle przed-
stawione są trzy kształty wpół-ludzkie, wpół-
zwierzęce, które pierwotnie zamierzał wykorzys-
tać jako postaci u stóp krzyża. Miały one być
umieszczone na stelażu wokół krzyża, otaczając
namalowany na nim wizerunek. Sam krzyż byłby
również podwyższony i miał zajmować środkową
część płótna27. Kształty owych ptakopodobnych
istot o wydłużonych szyjach są silnie zdeformo-
wane, oczy zasłonięte, widać za to przerażające
drapieżne usta z rzędami zębów, wykrzywione
w szyderczym grymasie, lub agresywnie rozwarte.
Zdaniem niektórych badaczy płótna te powstały
z inspiracji obrazami Picassa z późnych lat 20-tych
i wczesnych 30-tych28. Obok Picassa wymieniony
jest GrunewaM, którego Bacon bardzo ceni. Jest
II. 4. Fragment Ukrzyżowania 1950. Olej i wata, płótno. Eind-
hoven, Stedelijk Fan Abbemuseum.
II. 5. Trzy studia do Ukrzyżowania, 1962. Tryptyk, olej, płótno.
Nowy Jork, Solomon R. Guggenheim Museum.
prawdopodobne, że przepaska na oczach centralnej
postaci została powtórzona za Naigrawanieni z Mo-
nachium Grunewalda29.
Na interesujące paralele ikonograficzne dla
przedstawienia środkowej postaci zwrócił uwagę
J. Zimmermann30, wskazując na jej zdecydo-
wane podobieństwo do zwierzęcego kształtu, wy-
siadającego z samochodu na obrazie z lat 1939/40
(il. 9). Obydwie postaci mają biały, jajowaty tu-
łów, zasłonięte oczy i usta wykrzywione w szy-
derczym uśmiechu. Podobny grymas pojawił się
ponownie na twarzy mężczyzny z Obrazu 1946
(il. 7).
Sam Bacon pytany o genezę Trzech studiów...
oświadczył, że przedstawione na tryptyku postaci
to Eumenidy, mitologiczne boginie zemsty i na-
rzędzie sprawiedliwości bogów greckich, które na-
290