„UKRZYŻOWANIA" FRANCISA BACONA



cza podtytuł Golgota, jest prawdopodobnie echem
zamówienia Sadlera, który pod wpływem pier-
wszego, zakupionego przez siebie obrazu, przysłał
Baconowi rentgenogram swojej głowy, z prośbą
o wykonanie portretu. Bacon, jak pisze H. M. Da-
vies, „najwidoczniej nie podzielał jego entuzjazmu,
gdyż dodał po prostu czaszkę do istniejącej pracy"23.
Pojawienie się czaszki w „scenie" Ukrzyżowania
ma uzasadnienie w tradycyjnej ikonografii chrześ-
cijańskiej. Umieszczona u podstawy krzyża czaszka
Adama wskazywała na teologiczną interpretację
Chrystusa jako nowego Adama oraz łączność Sta-
rego i Nowego Testamentu. Jest raczej mało praw-
dopodobne aby Bacon znał powyższe teologiczne
aspekty sceny Ukrzyżowania (aczkolwiek mógł
o nich wiedzieć od de Maistre'a), możliwe jest na-
tomiast powtórzenie motywu czaszki za którymś
ze średniowiecznych przedstawień. W ten sposób
rentgenogram głowy Sadlera zostałby wykorzysta-
ny do rozbudowania ikonografii obrazu.

Lata 1933—37 to okres niepowodzeń i nieprzy-
chylnych reakcji krytyki. Najprawdopodobniej pod
ich wpływem Bacon przerwał pracę, nie malując
prawie nic od 1936 do 1944 roku. Wtedy również
zniszczył większość wykonanych do tego czasu ob-
razów, z których przetrwało jedynie około 10 płó-
cien. Niezdolny do służby wojskowej z powodu
astmy, wojnę spędził w Londynie w obronie cy-
wilnej. W tym czasie powrócił do malarstwa
i w 1945 roku Trzy studia postaci u podstawy Ukrzy-
żowania (il. 3a, b, c) zostały wystawione w Lefevre
Gallery razem z pracami Francisa Hodgkinsa,
Henry Moorea'a, Matthew Smitha i Grahama Su-
therland. Na tle wystawionych prac, w których do-
minował ogólny ton otuchy i nadziei po minionych
tragicznych doświadczeniach, obraz Bacona wy-
różniał się szyderczym okrucieństwem24.
Tryptyk ten, chociaż datowany jest na rok 1944,
malowany był przez kilka lat25. Bacon pracował
nad każdym płótnem osobno i dopiero pod koniec

289