DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Wierzbicka, Anna: Polsko-francuski krytyk Waldemar George i jego poglądy na sztukę
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0167
Polsko-francuski krytyk Waldemar George i jego poglądy na sztukę
161
WALDEMAR GEORGE
LHUMANISME
ET
LTDEE DE PATRIE
PARIS
BIBLIOTHEQUE - CHARPENTIER
FASQUELLE EDITEURS
11, RUE DE GRENELLE, 11
11. Okładka książki Waldemara George 'a
L'Humanisme et 1'idee de patrie, Paris 1936
Twórczość artystów pochodzenia semickiego związanych ze środowiskiem Ecole de
Paris sprowokowała także dyskusję na temat malarstwa żydowskiego. Dyskusja podzieli-
ła krytyków i artystów na dwie grupy. Jedni podkreślali, że malarstwo żydowskie wyróż-
nia nerwowość, ekspresyjność i tendencja do melancholii. Inni twierdzili, że artyści
pochodzenia żydowskiego nie wyrażają w swojej twórczości etnicznego dziedzictwa, lecz
wzorują się na sztuce kraju, w którym mieszkają70. Waldemar George również przyłączył
się do tej dyskusji. Co to znaczy żydowskie malarstwo? - zastanawiał się we wstępie do
katalogu wystawy Mane-Katza, która odbyła się w Warszawskim Żydowskim Towarzystwie
Krzewienia Sztuk Pięknych w 1927 r. George uważał, że artysta jest żydowskim malarzem
nie tylko z tego powodu, iż przedstawia w swoich obrazach semickie tematy, ale również
dlatego, że odtwarza swym kolorem, który raz jest posępny i tragiczny, zaraz zaś znowu
uśmiechnięty, swym rysunkiem, który nie jest pozbawiony pewnej nieprzystępności, tęsknotę
i trwogę w duszy żydowskiej71. George był też, co warto podkreślić, autorem wielu katalo-
gów wystaw i artykułów poświęconych artystom żydowskim. W 1936 r. jednakże ukazała
się kolejna książka krytyka -L'Humanisme et 1'idee de patrie (il. 11), stanowiąca apologię
faszyzmu, w której wiele cierpkich uwag skierował w stronę Żydów, zarzucając im nieumie-
jętność asymilacji, brak solidarności i „wynarodowienie Niemców"72. Można więc stwier-
dzić, że w połowie lat 30. George zajął stanowisko „żydowskiego anty-semity", typowe dla
70 Szerzej na temat tej dyskusji pisze A. WIERZBICKA, op. cit., s. 85-88.
71 W. GEORGE, [Wstęp], [w:] Mane-Katz, [katalog wystawy], Żydowskie Towarzystwo Krzewienia Sztuk Pięknych,
Warszawa 1927, s. nlb 1.
72 Zob. Metamorphoses juives, [w:] L'Humanisme et 1'idee de patrie, Paris 1936, s. 203-220.
161
WALDEMAR GEORGE
LHUMANISME
ET
LTDEE DE PATRIE
PARIS
BIBLIOTHEQUE - CHARPENTIER
FASQUELLE EDITEURS
11, RUE DE GRENELLE, 11
11. Okładka książki Waldemara George 'a
L'Humanisme et 1'idee de patrie, Paris 1936
Twórczość artystów pochodzenia semickiego związanych ze środowiskiem Ecole de
Paris sprowokowała także dyskusję na temat malarstwa żydowskiego. Dyskusja podzieli-
ła krytyków i artystów na dwie grupy. Jedni podkreślali, że malarstwo żydowskie wyróż-
nia nerwowość, ekspresyjność i tendencja do melancholii. Inni twierdzili, że artyści
pochodzenia żydowskiego nie wyrażają w swojej twórczości etnicznego dziedzictwa, lecz
wzorują się na sztuce kraju, w którym mieszkają70. Waldemar George również przyłączył
się do tej dyskusji. Co to znaczy żydowskie malarstwo? - zastanawiał się we wstępie do
katalogu wystawy Mane-Katza, która odbyła się w Warszawskim Żydowskim Towarzystwie
Krzewienia Sztuk Pięknych w 1927 r. George uważał, że artysta jest żydowskim malarzem
nie tylko z tego powodu, iż przedstawia w swoich obrazach semickie tematy, ale również
dlatego, że odtwarza swym kolorem, który raz jest posępny i tragiczny, zaraz zaś znowu
uśmiechnięty, swym rysunkiem, który nie jest pozbawiony pewnej nieprzystępności, tęsknotę
i trwogę w duszy żydowskiej71. George był też, co warto podkreślić, autorem wielu katalo-
gów wystaw i artykułów poświęconych artystom żydowskim. W 1936 r. jednakże ukazała
się kolejna książka krytyka -L'Humanisme et 1'idee de patrie (il. 11), stanowiąca apologię
faszyzmu, w której wiele cierpkich uwag skierował w stronę Żydów, zarzucając im nieumie-
jętność asymilacji, brak solidarności i „wynarodowienie Niemców"72. Można więc stwier-
dzić, że w połowie lat 30. George zajął stanowisko „żydowskiego anty-semity", typowe dla
70 Szerzej na temat tej dyskusji pisze A. WIERZBICKA, op. cit., s. 85-88.
71 W. GEORGE, [Wstęp], [w:] Mane-Katz, [katalog wystawy], Żydowskie Towarzystwo Krzewienia Sztuk Pięknych,
Warszawa 1927, s. nlb 1.
72 Zob. Metamorphoses juives, [w:] L'Humanisme et 1'idee de patrie, Paris 1936, s. 203-220.