DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Zadrożny, Tadeusz: Starotestamentowa geneza relacji między twórcami kaplicy Zygmuntowskiej - królem i Berreccim
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49519#0017
STAROTESTAMENTOWA GENEZA RELACJI MIĘDZY TWÓRCAMI KaPLICY ZYGMUNTOWSKIEJ
11
1. Kaplica Zygmuntowska, podniebie latarni.
Fot. T. Zadrożny, 2004
W ocenie badaczy hipoteza, że Berrecci zyskał nieograniczoną swobodę działania i mógł
dokonać tak zuchwałego czynu bez aprobaty króla czy nawet wbrew jego woli, musiała
wydawać się mało wiarygodna. Daleki od jej akceptacji był Stanisław Wiliński. W 1970 r.,
podkreślając znaczenie wpływu Erazma z Rotterdamu i jego humanizmu biblijnego na naj-
bliższych współpracowników króla i samego monarchę, czerpiąc argumenty z listów wiel-
kiego teologa do jego polskich korespondentów, dążył do uzasadnienia tezy, że omawiany
napis był zgodny z intencją królewskiego fundatora, światłego partnera w intelektualnym
dialogu z Berreccim. Tkwiący w inskrypcji akt afirmacji czynu twórczego wobec podziwia-
nej wspaniałości tej kaplicy, wzniesionej przecież staraniem i nakładem Zygmunta I, miał
opromienić blaskiem sławy nie tyle artystę, co króla, nowego Salomona6. Na konieczność
6 Stanisław Wiliński starał się przede wszystkim dowieść, że ok. 1529 pod wpływem listów i pism Erazma z Rotterdamu
zakreślono nowy program wystroju rzeźbiarskiego kaplicy, któremu podporządkował się Berrecci; w konsekwencji,
o ile początkowo, w pierwszym etapie, program ideowy kaplicy można było rozpatrywać z perspektywy koncepcji
neoplatońskich, o tyle w etapie drugim należało go rozważać z perspektywy erazmiańskiego humanizmu biblijnego;
Wiliński, uznając partnerstwo króla w kształtowaniu programu dzieła, przeciwstawił się opiniom Lecha Kalinowskiego
i Stefana Komornickiego, wedle których „w cieniu pozostał ten, któremu Polska zawdzięcza 'perłę Odrodzenia': król
11
1. Kaplica Zygmuntowska, podniebie latarni.
Fot. T. Zadrożny, 2004
W ocenie badaczy hipoteza, że Berrecci zyskał nieograniczoną swobodę działania i mógł
dokonać tak zuchwałego czynu bez aprobaty króla czy nawet wbrew jego woli, musiała
wydawać się mało wiarygodna. Daleki od jej akceptacji był Stanisław Wiliński. W 1970 r.,
podkreślając znaczenie wpływu Erazma z Rotterdamu i jego humanizmu biblijnego na naj-
bliższych współpracowników króla i samego monarchę, czerpiąc argumenty z listów wiel-
kiego teologa do jego polskich korespondentów, dążył do uzasadnienia tezy, że omawiany
napis był zgodny z intencją królewskiego fundatora, światłego partnera w intelektualnym
dialogu z Berreccim. Tkwiący w inskrypcji akt afirmacji czynu twórczego wobec podziwia-
nej wspaniałości tej kaplicy, wzniesionej przecież staraniem i nakładem Zygmunta I, miał
opromienić blaskiem sławy nie tyle artystę, co króla, nowego Salomona6. Na konieczność
6 Stanisław Wiliński starał się przede wszystkim dowieść, że ok. 1529 pod wpływem listów i pism Erazma z Rotterdamu
zakreślono nowy program wystroju rzeźbiarskiego kaplicy, któremu podporządkował się Berrecci; w konsekwencji,
o ile początkowo, w pierwszym etapie, program ideowy kaplicy można było rozpatrywać z perspektywy koncepcji
neoplatońskich, o tyle w etapie drugim należało go rozważać z perspektywy erazmiańskiego humanizmu biblijnego;
Wiliński, uznając partnerstwo króla w kształtowaniu programu dzieła, przeciwstawił się opiniom Lecha Kalinowskiego
i Stefana Komornickiego, wedle których „w cieniu pozostał ten, któremu Polska zawdzięcza 'perłę Odrodzenia': król