Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 69.2007

DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:
Konstantynów, Dariusz: Dekoracje Dworca Głównego w Warszawie: o sztuce monumentalnej końca lat trzydziestych XX wieku =
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.35031#0095

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
90

DARIUSZ KONSTANTYNÓW


79. ATaWr? /' 79/z/ńp.s' A/ w 77o c A o w/u. Pro/eA/
ć7eAorzi(y7' Aa/ir, 7 97 9. Po/. A/T/Aiwinr!
A"o/ogro//czo<? AS' 7MA7

jącego scenę wojenną (marsz, atak, opłaki-
wanie poległych), godła państwowego
i medalionów z herbami miast oraz herbu
Warszawy. Po obu stronach reliefu biegła
inskrypcja, będąca cytatem z Józefa Piłsud-
skiego: „Są ludzie i prace ludzkie tak silne
i tak potężne, że śmierć przezwyciężają, że
żyją i obcują między nami" (il. 4)^. Projekt
drugi przewidywał umieszczenie w centrum
plakiety o nieregularnym kształcie z wyobra-
żeniem kobiety trzymającej wyciągnięty po-
ziomo miecz, stojącej na symbolizującym
kolejnictwo uskrzydlonym kole. Tło oży-
wiały zarysowane konturem sylwetki stat-
ków, samolotów, balonów i dźwigów por-
towych (il. 5)^. Pietkiewicz i Zamoyski
przedstawili temat sugerowany w regula-
minie: „Polska - matka swoim dzieciom".
Polsce nadali postać kobiety wspartej na
tarczy z godłem państwa, siedzącej w oto-
czeniu grup alegorycznych, oznaczających
gospodarkę narodową, wojsko oraz dziel-
nice Polski, a wśród nich przyłączone

hali odjazdów jest wsparta na filarach, jako
główny element dekoracji zaproponowali
nie wiszącą płaskorzeźbę, ale posąg Polo-
nii, ulokowany nad filarem środkowym,
przekształconym w postument (il. 3)^".
Trzy równorzędne nagrody trzecie sąd
przyznał Mieczysławowi Kotarbińskiemu
(współpracującemu z Piotrem Chołodnym i
Stanisławem Stalą), Franciszkowi Masiako-
wi, Jerzemu Skowierzakowi i Stefanowi
Gałkowskiemu, oraz Kazimierzowi Pietkie-
wiczowi i Janowi Zamoyskiemu. Dekoracja
proponowana przez Kotarbińskiego składa-
ła się z prostokątnego reliefu, przedstawia-

^ Stanisław WOŹNICKd, „Dekoracje monumentałne pa-
wilonu polskiego na wystawie w Nowym Jorku i Dworca
Głównego w Warszawie", WAe ł939, Ił, z. 2, s. 167.
łbid., s. 166. Słowa Piłsudskiego pochodziły z mowy
wygłoszonej przy sprowadzeniu prochów J. Słowackiego
na Wawel. Ten sam cytat był wyryty na ścianie rotundy
honorowej w polskim pawilonie na wystawie paryskiej
w 1937 r.
^ Ibid., s. 167.


29. M/cczysArw KoAu*7wMAA ATo/uA/ <AeAo/T7c/7
ń<37*M, 7939. TW/oA (T/ANc/ /'/rąg/rm/ró ATp/:
wg/ .MrcńńeA/M/T? /' Tń/obnwc/wo " 7939, /7r 3
 
Annotationen