DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Konstantynów, Dariusz: Dekoracje Dworca Głównego w Warszawie: o sztuce monumentalnej końca lat trzydziestych XX wieku =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35031#0102
DEKORACJE DWORCA GŁÓWNEGO W WARSZAWIE
97
29. &<377Łs2(2W /W/JC/W. E/YJ/ePł /^ZCŹÓ 77Ć7 c/cWGĆ'/'ę MASY'/? O 7/7/g,
7929. Fo/. .7. F/'.s(7?c/';
v4rcA7W77777 72j7og/A//ić'z/7c 72 7M7V
W projektach dekoracji baru dominowały motywy zaczerpnięte z polskiej flory i fauny (il.
19), chociaż nie zabrakło także scen fantastycznych (il. 20).
Sąd Konkursowy, w którym pod przewodnictwem Jastrzębowskiego zasiadali artyści -
Mieczysław Kotarbiński i Michał Boruciński, oraz architekci - Aleksander Kodelski, Sta-
nisław Brukalski i Romuald Miller, najwyżej ocenił przeznaczone do poczekalni sgraffito
Edwarda Manteuffela - MńMT? poFTie, będące ujęciem tematu „Szlak Wisły" (il. 22).
„Jasnobłękitny, lekki, delikatnymi falami znaczony brzeg Wisły - opisywał Jan Kleczyń-
ski - oplata strzeliste, wyniosłe i monumentalne i również lekkie rnury i wieże Krakowa,
Sandomierza, Warszawy, Torunia i Gdańska, trzymane w miłym kolorze. Cały urok pole-
ga tu na wysmukłości i potędze linii tych miast, które wyrastają dumne, okryte sławą,
spokojne w swym majestacie"^.
Do dekoracji baru wybrano sgraffitową kompozycję Adama Kossowskiego, przedsta-
wiającą idylliczną wizję polskiego lasu, pełnego zwierząt (il. 23)^. Drugimi nagrodami
musieli zadowolić się Michał Bylina i Eugeniusz Arct, którzy poczekalnię zamierzali
ozdobić realistycznym malowidłem ukazującym dzieje komunikacji (il. 24), oraz Stefan
Gałkowski, proponujący do baru fantazyjną kompozycję, porównywaną do „akwarium
dla syren i człekopodobnych stworów" (il. 25)^.
Tym razem projekty zyskały uznanie krytyki. Tadeusz Pruszkowski, którego głos liczył
się bardzo, podkreślał z dumą, że w konkursie tłumnie wzięli udział artyści z warszawskiej
J. K. [Jan KLECZYŃSKI], „Dekoracje Dworca Głównego", 2767-<3cE'To/W Zó/y/Tię/ ł939, nr 19, s. 1.
„Rozstrzygnięcie konkursu na kompozycje malarskie we wnętrzach Dworca Głównego w Warszawie. Dziś otwarcie
wystawy prac konkursowych", Gazgla PoMa 1939, nr 108 (20IV), s. 6. Zob. też F. B. [Franciszek BARTOSZEK], „Po
konkursie malarskim na dekoracje wnętrz Dworca Głównego w Warszawie", Z/ToTy 1939, nr 5, s. 230; Jan BAJKOW-
SK1, „Malarstwo ścienne", ATcwF? PoMi i Awatn 1939, nr 18, s. 7. Ponadto zakupiono trzy projekty do poczekalni
(Edwarda Kokoszki i Józefa Sławińskiego, Bohdana Urbanowicza i Maksymilliana Potrawiaka oraz Jerzego Skowie-
rzaka), a także trzy do baru (Mieczysława Kotarbińskiego, Marii i Władysława Kochów oraz Władysława Winczego).
Wystawa projektów trwała od 20 IV do 3 V 1939 r. w hali odjazdów.
Tadeusz PRUSZKOWSKI, „Rozważania plastyczne. Wystawa plansz konkursu na kompozycje malarskie we wnę-
trzach Dworca Głównego w Warszawie", Gazeta Pońła 1939, nr 118 (30 IV), s. 5.
97
29. &<377Łs2(2W /W/JC/W. E/YJ/ePł /^ZCŹÓ 77Ć7 c/cWGĆ'/'ę MASY'/? O 7/7/g,
7929. Fo/. .7. F/'.s(7?c/';
v4rcA7W77777 72j7og/A//ić'z/7c 72 7M7V
W projektach dekoracji baru dominowały motywy zaczerpnięte z polskiej flory i fauny (il.
19), chociaż nie zabrakło także scen fantastycznych (il. 20).
Sąd Konkursowy, w którym pod przewodnictwem Jastrzębowskiego zasiadali artyści -
Mieczysław Kotarbiński i Michał Boruciński, oraz architekci - Aleksander Kodelski, Sta-
nisław Brukalski i Romuald Miller, najwyżej ocenił przeznaczone do poczekalni sgraffito
Edwarda Manteuffela - MńMT? poFTie, będące ujęciem tematu „Szlak Wisły" (il. 22).
„Jasnobłękitny, lekki, delikatnymi falami znaczony brzeg Wisły - opisywał Jan Kleczyń-
ski - oplata strzeliste, wyniosłe i monumentalne i również lekkie rnury i wieże Krakowa,
Sandomierza, Warszawy, Torunia i Gdańska, trzymane w miłym kolorze. Cały urok pole-
ga tu na wysmukłości i potędze linii tych miast, które wyrastają dumne, okryte sławą,
spokojne w swym majestacie"^.
Do dekoracji baru wybrano sgraffitową kompozycję Adama Kossowskiego, przedsta-
wiającą idylliczną wizję polskiego lasu, pełnego zwierząt (il. 23)^. Drugimi nagrodami
musieli zadowolić się Michał Bylina i Eugeniusz Arct, którzy poczekalnię zamierzali
ozdobić realistycznym malowidłem ukazującym dzieje komunikacji (il. 24), oraz Stefan
Gałkowski, proponujący do baru fantazyjną kompozycję, porównywaną do „akwarium
dla syren i człekopodobnych stworów" (il. 25)^.
Tym razem projekty zyskały uznanie krytyki. Tadeusz Pruszkowski, którego głos liczył
się bardzo, podkreślał z dumą, że w konkursie tłumnie wzięli udział artyści z warszawskiej
J. K. [Jan KLECZYŃSKI], „Dekoracje Dworca Głównego", 2767-<3cE'To/W Zó/y/Tię/ ł939, nr 19, s. 1.
„Rozstrzygnięcie konkursu na kompozycje malarskie we wnętrzach Dworca Głównego w Warszawie. Dziś otwarcie
wystawy prac konkursowych", Gazgla PoMa 1939, nr 108 (20IV), s. 6. Zob. też F. B. [Franciszek BARTOSZEK], „Po
konkursie malarskim na dekoracje wnętrz Dworca Głównego w Warszawie", Z/ToTy 1939, nr 5, s. 230; Jan BAJKOW-
SK1, „Malarstwo ścienne", ATcwF? PoMi i Awatn 1939, nr 18, s. 7. Ponadto zakupiono trzy projekty do poczekalni
(Edwarda Kokoszki i Józefa Sławińskiego, Bohdana Urbanowicza i Maksymilliana Potrawiaka oraz Jerzego Skowie-
rzaka), a także trzy do baru (Mieczysława Kotarbińskiego, Marii i Władysława Kochów oraz Władysława Winczego).
Wystawa projektów trwała od 20 IV do 3 V 1939 r. w hali odjazdów.
Tadeusz PRUSZKOWSKI, „Rozważania plastyczne. Wystawa plansz konkursu na kompozycje malarskie we wnę-
trzach Dworca Głównego w Warszawie", Gazeta Pońła 1939, nr 118 (30 IV), s. 5.