DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Dec, Małgorzata: Irena Pokrzywnicka - życie i twórczość: =
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.35031#0298
290
MAŁGORZATA DEC
& /rg7?<3 PoAryywTncWu, Okładka „Pani":
Na wyścigach, modełe pracowni Gustawa
Żmigrydera, 7P22, /y.siz/rek /^A7r//nzz/ący
regzi A. 7/7P22, nrd-7
P. 7cc7?r/ 7AA/-zyw7?z'cku,
Zielony karnawał, 7P2d, 7yAM77ek,
rgpzi wg„Pu77z", A. 2.*7P2d,
777^ <7-3, ^.37
powierzchni barwnych^^, rytmizując je przez odpowiednią ałtemację plam jasnych i ciem-
nych, co wielu pracom zapewniało równomiernie falującą harmonię barwną. U Pokrzyw-
nickiej tak, jak u Eugeniusza Żaka i Wacława Borowskiego można zaobserwować pewną
pozostałość po impresjonizmie, polegającą na silnych, nagłych i niewielkich rozjaśnie-
niach plam barwnych, nie podporządkowanych formie, aleją akcentujących^. Daje się
zauważyć jakby podwójnąlinię melodyczną polegającą na współdziałaniu łagodnego pul-
sowania linii i form oraz silnych i nagłych rozjaśnień barwnych^.
Tematyka tych pierwszych, klasycyzujących obrazów, sygnowanych najczęściej: IR.
POKRZYWNICKA lub inicjałem ł. P., to przede wszystkim sceny cyrkowe o żartobli-
wym i groteskowym charakterze, przedstawiające wędrownych kuglarzy i żonglerów, ar-
lekinów, kolombiny i pierrotów^. „Są oni - jak pisała Katarzyna Nowakowska-Sito -
krewnymi odzianych w kostiumy z komedii delkarte postaci, które zaludniły po I wojnie
światowej płótna Picassa, Severinego, Deraine'a. Zjawisko to wiązało się z pragnieniem
przekształcenia bohaterów obrazów i portretowanych postaci w ponadczasowe typy, mo-
gące poszczycić się długim rodowodem w historii sztuki"*^. Innym tematem prac artystki,
choć rzadszym, były pełne gracji, wdzięku i melancholii tancerki.
Pomimo pewnych ogólnych analogii ze stylem Eugeniusza Żaka i Wacława Borow-
skiego, charakter ówczesnych prac Ireny Pokrzywnickiej był na wskroś indywidualny.
Artystka unikała nastroju melancholii i zadumy tak typowych dla prac Żaka i Borowskiego,
^ Anna SIERADZKA, d/T Dćco w TNwpzg z w PoAgg, Warszawa 1996, s. 94.
^ Zob. WOŹNICKI, op. cit., s. 9; ZAHORSKA, op. cit., s. 12, 13; W. TERLECKI, „Wacław Borowski", Sztrzk/Pz^Ezg,
R. 8 : 1932, s. 116.
44 Zob. NOWAKOWSKA-SITO, op. cit., s. 83.
4- Temat cyrku obecny jest także nr. in.: w pracach Wacława Borowskiego, Tymona Niesiołowskigo, Eugeniusza Żaka,
Wacława Wąsowicza; zob. ibid., s. 286.
46 Ibid., s. 62.
MAŁGORZATA DEC
& /rg7?<3 PoAryywTncWu, Okładka „Pani":
Na wyścigach, modełe pracowni Gustawa
Żmigrydera, 7P22, /y.siz/rek /^A7r//nzz/ący
regzi A. 7/7P22, nrd-7
P. 7cc7?r/ 7AA/-zyw7?z'cku,
Zielony karnawał, 7P2d, 7yAM77ek,
rgpzi wg„Pu77z", A. 2.*7P2d,
777^ <7-3, ^.37
powierzchni barwnych^^, rytmizując je przez odpowiednią ałtemację plam jasnych i ciem-
nych, co wielu pracom zapewniało równomiernie falującą harmonię barwną. U Pokrzyw-
nickiej tak, jak u Eugeniusza Żaka i Wacława Borowskiego można zaobserwować pewną
pozostałość po impresjonizmie, polegającą na silnych, nagłych i niewielkich rozjaśnie-
niach plam barwnych, nie podporządkowanych formie, aleją akcentujących^. Daje się
zauważyć jakby podwójnąlinię melodyczną polegającą na współdziałaniu łagodnego pul-
sowania linii i form oraz silnych i nagłych rozjaśnień barwnych^.
Tematyka tych pierwszych, klasycyzujących obrazów, sygnowanych najczęściej: IR.
POKRZYWNICKA lub inicjałem ł. P., to przede wszystkim sceny cyrkowe o żartobli-
wym i groteskowym charakterze, przedstawiające wędrownych kuglarzy i żonglerów, ar-
lekinów, kolombiny i pierrotów^. „Są oni - jak pisała Katarzyna Nowakowska-Sito -
krewnymi odzianych w kostiumy z komedii delkarte postaci, które zaludniły po I wojnie
światowej płótna Picassa, Severinego, Deraine'a. Zjawisko to wiązało się z pragnieniem
przekształcenia bohaterów obrazów i portretowanych postaci w ponadczasowe typy, mo-
gące poszczycić się długim rodowodem w historii sztuki"*^. Innym tematem prac artystki,
choć rzadszym, były pełne gracji, wdzięku i melancholii tancerki.
Pomimo pewnych ogólnych analogii ze stylem Eugeniusza Żaka i Wacława Borow-
skiego, charakter ówczesnych prac Ireny Pokrzywnickiej był na wskroś indywidualny.
Artystka unikała nastroju melancholii i zadumy tak typowych dla prac Żaka i Borowskiego,
^ Anna SIERADZKA, d/T Dćco w TNwpzg z w PoAgg, Warszawa 1996, s. 94.
^ Zob. WOŹNICKI, op. cit., s. 9; ZAHORSKA, op. cit., s. 12, 13; W. TERLECKI, „Wacław Borowski", Sztrzk/Pz^Ezg,
R. 8 : 1932, s. 116.
44 Zob. NOWAKOWSKA-SITO, op. cit., s. 83.
4- Temat cyrku obecny jest także nr. in.: w pracach Wacława Borowskiego, Tymona Niesiołowskigo, Eugeniusza Żaka,
Wacława Wąsowicza; zob. ibid., s. 286.
46 Ibid., s. 62.