DOI Heft:
Nr. 3-4
DOI Artikel:Komunikaty
DOI Artikel:Górska, Anna: Inskrypcja na posągu Stefana Batorego w Pałacu na Wodzie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35031#0332
ANNA GÓRSKA
artykuł AAó/ dngMW /' <7yyy<7g77C7 w 777-
IK77XZ77iyy. Axer proponuje
w nim następującą rekonstrukcję inskrypcji:
MILITIPĘKOSŁAWSKI
STEPHANUS REXINSIGNEM DEDIT REDI-
TUM, DICENS:
ADVERSATUS QUIDEM EST MIHI iSTE IN
COMITIIS, AST IN PRAELIIS
MI[LITAVIT] STRENUE.
Tekstowi inskrypcji towarzyszy w artykułe ob-
jaśnienie: AGpA 7C77 .SŻ7Y.SZCZ77 g77/777 /777Y7<ą 77/TgA'Ś
ć777<?gć/o/ę O W76/AoćE/,SZ770,ŚC7 Ać7A77ZgO WZg/ę7/g/77
bo/7Z7t67Y7 WO/7Y7 /77ZZć'7wko TUo-
77/g bć77*JzO 777gy/0777ggó /777.S'/77 77 77 ó'g/777. ZT7-
777 7 77.S7 /77AĆ'77' .S'7*ę Z77 77/)7Y7Zę, (7oÓ7y UU/ 7^77^ 77777 77W
,, 777.S'7g77 7.S' 7YY/E77.S'' j 7/. Ó777Y/zg ÓDgT77g .SVg7Y7.S'7ttY7
.SY7777/77/777'g7YT77Y^
Zauważmy jednak, że uzupełniając tekst uszko-
dzonej kamiennej tablicy, trzymanej przez posąg
Batorego, nie jesteśmy skazani wyłącznie na do-
mysły. Wystarczy zajrzeć do listu Stanisława Au-
gusta do Marcella Bacciarellego z 12 kwietnia
1795 r., żeby się przekonać, jaka, zgodnie z życze-
niem króla, była treść napisu (ił. 2):
MILITI PĘKOSŁAWSKI STEPHANUS REX INSIGNEM DEDIT REDITUM DI-
CENS: ADVERSATUS QUIDEM EST MIHI ISTE IN COMITIIS, AST PROELIIS, ME
TESTE, STRENUE SE GESSITŻ
Co oznacza:
Żołnierza Pękosławskiego król Stefan obdarzył znacznymi dochodami, mówiąc: -
Sprzeciwił mi się wprawdzie podczas sejmu, jednak w bitwach, w mojej obecności, dziel-
nie się sprawił.
Należy się tu kilka słów wyjaśnienia. PoAU NCnwk R/ggYYT/zczTTy podaje biogramy
dwóch Pękosławskich działających za czasów Stefana Batorego*. Są to stryjeczni bracia
Prokop i Stanisław. Prokop wprawdzie służył w wojsku i prawdopodobnie brał udział w
wojnach inflanckich w latach 1579-81, a także angażował się energicznie w działalność
opozycyjną wobec króla protestując najpierw przeciwko ścięciu Samuela Zborowskiego,
a potem przeciwko skazaniu Krzysztofa Zborowskiego na banicję, ale brak przesłanek
jakoby otrzymał jakieś nadania za męstwo wojenne. O wiele więcej wiadomo o działalno-
ści Stanisława w służbie Stefana Batorego. W 1577 r. brał udział w wojnie z Gdańskiem,
po której otrzymał od króla roczną pensję w wysokości 300 złotych rocznie z dochodów
starostwa stężyckiego, jak podaje PÓ7?. W latach 1579-81 walczył w Inflantach będąc
^ Jerzy AXER, „Król Stanisław August i dysydenci w inskrypcjach łacińskich Warszawy", Mgrł/ir/er, 1966, s. 511-512.
^ AGAD, Koresyon&HC/rz SfanTyLwa 77P2-97, sygnatura 5a. Do tego listu odsyła Barbara MILEWSKA -
WAŹBłŃSKA w artykule poświęconym napisowi na fryzie Rotundy łazienkowskiej pt. „Inskrypcja w Rotundzie Pałacu
na wodzie w Łazienkach - dzieje i funkcja" [w:] Zaćmayałos. 247, przyp. 7.
^ Wojciech BILłŃSKł i Maciej LIPKO, „Prokop Pękosławski" i Henryk KOTARSKł, Halina KOWALSKA, „Stani-
sław Pękosławski", [w:] Ro/W 5/owm'łR;'og7y/icz/7y, t. XXV, Wrocław-Warszawa-Kraków 1980, s. 740 i 742.
324
7. /77.S'k7iy7ć'/77 7777 /77YS'ągg ÓYę/7777 77
Z?T7707Yg0 W /UUgg 7777 HAr/z/g
wŁ77Z7C77k777?/7. 7?gpTt wg Łacina jako...
artykuł AAó/ dngMW /' <7yyy<7g77C7 w 777-
IK77XZ77iyy. Axer proponuje
w nim następującą rekonstrukcję inskrypcji:
MILITIPĘKOSŁAWSKI
STEPHANUS REXINSIGNEM DEDIT REDI-
TUM, DICENS:
ADVERSATUS QUIDEM EST MIHI iSTE IN
COMITIIS, AST IN PRAELIIS
MI[LITAVIT] STRENUE.
Tekstowi inskrypcji towarzyszy w artykułe ob-
jaśnienie: AGpA 7C77 .SŻ7Y.SZCZ77 g77/777 /777Y7<ą 77/TgA'Ś
ć777<?gć/o/ę O W76/AoćE/,SZ770,ŚC7 Ać7A77ZgO WZg/ę7/g/77
bo/7Z7t67Y7 WO/7Y7 /77ZZć'7wko TUo-
77/g bć77*JzO 777gy/0777ggó /777.S'/77 77 77 ó'g/777. ZT7-
777 7 77.S7 /77AĆ'77' .S'7*ę Z77 77/)7Y7Zę, (7oÓ7y UU/ 7^77^ 77777 77W
,, 777.S'7g77 7.S' 7YY/E77.S'' j 7/. Ó777Y/zg ÓDgT77g .SVg7Y7.S'7ttY7
.SY7777/77/777'g7YT77Y^
Zauważmy jednak, że uzupełniając tekst uszko-
dzonej kamiennej tablicy, trzymanej przez posąg
Batorego, nie jesteśmy skazani wyłącznie na do-
mysły. Wystarczy zajrzeć do listu Stanisława Au-
gusta do Marcella Bacciarellego z 12 kwietnia
1795 r., żeby się przekonać, jaka, zgodnie z życze-
niem króla, była treść napisu (ił. 2):
MILITI PĘKOSŁAWSKI STEPHANUS REX INSIGNEM DEDIT REDITUM DI-
CENS: ADVERSATUS QUIDEM EST MIHI ISTE IN COMITIIS, AST PROELIIS, ME
TESTE, STRENUE SE GESSITŻ
Co oznacza:
Żołnierza Pękosławskiego król Stefan obdarzył znacznymi dochodami, mówiąc: -
Sprzeciwił mi się wprawdzie podczas sejmu, jednak w bitwach, w mojej obecności, dziel-
nie się sprawił.
Należy się tu kilka słów wyjaśnienia. PoAU NCnwk R/ggYYT/zczTTy podaje biogramy
dwóch Pękosławskich działających za czasów Stefana Batorego*. Są to stryjeczni bracia
Prokop i Stanisław. Prokop wprawdzie służył w wojsku i prawdopodobnie brał udział w
wojnach inflanckich w latach 1579-81, a także angażował się energicznie w działalność
opozycyjną wobec króla protestując najpierw przeciwko ścięciu Samuela Zborowskiego,
a potem przeciwko skazaniu Krzysztofa Zborowskiego na banicję, ale brak przesłanek
jakoby otrzymał jakieś nadania za męstwo wojenne. O wiele więcej wiadomo o działalno-
ści Stanisława w służbie Stefana Batorego. W 1577 r. brał udział w wojnie z Gdańskiem,
po której otrzymał od króla roczną pensję w wysokości 300 złotych rocznie z dochodów
starostwa stężyckiego, jak podaje PÓ7?. W latach 1579-81 walczył w Inflantach będąc
^ Jerzy AXER, „Król Stanisław August i dysydenci w inskrypcjach łacińskich Warszawy", Mgrł/ir/er, 1966, s. 511-512.
^ AGAD, Koresyon&HC/rz SfanTyLwa 77P2-97, sygnatura 5a. Do tego listu odsyła Barbara MILEWSKA -
WAŹBłŃSKA w artykule poświęconym napisowi na fryzie Rotundy łazienkowskiej pt. „Inskrypcja w Rotundzie Pałacu
na wodzie w Łazienkach - dzieje i funkcja" [w:] Zaćmayałos. 247, przyp. 7.
^ Wojciech BILłŃSKł i Maciej LIPKO, „Prokop Pękosławski" i Henryk KOTARSKł, Halina KOWALSKA, „Stani-
sław Pękosławski", [w:] Ro/W 5/owm'łR;'og7y/icz/7y, t. XXV, Wrocław-Warszawa-Kraków 1980, s. 740 i 742.
324
7. /77.S'k7iy7ć'/77 7777 /77YS'ągg ÓYę/7777 77
Z?T7707Yg0 W /UUgg 7777 HAr/z/g
wŁ77Z7C77k777?/7. 7?gpTt wg Łacina jako...