Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (69.2007)

338

ANNA WiERZBtCKA

według rysunku Nicolasa Pineau, znanego dekora-
tora z okresu Rokoka.
Na początku 1981 r. rada nadzorcza wyznaczyła
Harotda M. Williamsa na dyrektora i głównego wy-
konawcę J. Pau! Getty Trust. Zdecydowano wów-
czas powierzone pieniądze wykorzystać także na
zakup książek z dziedziny historii sztuki do biblioteki
(obecnie bibiioteka ticzy ponad 800 tys. książek,
kataiogów aukcyjnych i czasopism, jej odrębny dział
stanowią zbiory specjaine, gdzie przechowywane są
archiwałia), sprzętu komputerowego, konserwację
dzieł sztuki, działainość oświatową i stypendia dia
naukowców. Podjęto też decyzję o utworzeniu
nowego ośrodka, łączącego saie wystawowe, saie
wykładowe, bibłiotekę, dział oświatowy, naukowy i
inne. Zaprojektowanie nowego centrum powierzono
Richardowi Meierowi (ur. 1934), laureatowi nagro-
dy Pritzkera w 1984 r., architektowi amerykańskie-
mu, znanemu ze stosowania neo-corbusierowskich,
geometrycznych form. Wyróżnikiem architektury
Meiera są emaliowane na biało płyty podzielone ra-
strem cienkich, otwartych spoin. Geometryczną
strukturę jego budowli przecinają metalowe linie
ramp i poręczy. W tym stylu utrzymane jest nowe,
położone na szczycie wzgórza, wykonane z białego
marmuru i trawertynu Getty Center, które otwarto
w grudniu 1997 r. (il. 2). Białe budynki znakomicie
kontrastują z ciemno-zielonym kolorytem otaczają-
cych gór. Głównym motywem architektury jest tu
integrująca poszczególne części budowli ściana oraz
przenikanie się form geometrycznych kwadrato-
wych lub prostokątnych z formami półokrągłymi.
Dzieła sztuki ulokowano w czterech pawilonach -
północnym, południowym, zachodnim i wschodnim
- przeszklonych, połączonych tarasami, z których
roztacza się zapierający dech widok na Los Ange-
les, a przy dobrej pogodzie także na Ocean Spokoj-
ny. Prócz wymienionych wcześniej prac możemy
tu obejrzeć takie arcydzieła, jak m.in.: Ewangełiarz
z Helmarshausen z ok. H20-1140 r., flamandzkie
godzinki z ok. 1450-1455, XoroM<3c/ę
Muru Pufmy Gentile'a da Fabriano z ok. 1420, X<7o-
rac/ę 7rzecA ATó// Andrea Mantegni z ok. 1495-
1505, Zń?źem*e groóa Petera Paula Rubensa z ok.
1612, Pe/zaź Nicolasa Poussina z ok. 1650-1651,
-Spacer o zaaerzcńa Caspara Davida Friedricha z ok.
1830-1835, Przecńa<7zkę Pierre'a-Auguste'a Renoira
z ok. 1870, łT/*az<7 CAry^ta^a &< FraAye// Jamesa
Ensora z 1888 oraz IL/a.szkę przy .sta/e Paula


2. Cg?(y
wmfok o<7 .stropy

Cezanne'a z ok. 1895-1900 r. Bogaty dział sztuki
dekoracyjnej obejmuje przede wszystkim okres pa-
nowania Ludwika XIV (1643-17 i 5) i Ludwika XVI
(1774—1792). Do muzeum dołączona dwa odrębne
działy stworzone już po śmierci Getty'ego: dział
rysunku, w którym eksponowane są dzieła m.in.
Leonarda da Vinci, Rafaela, Rembrandta, Verone-
se'a i Cezanne'a (kolejnym polonikum jest znajdu-
jący się w tym dziale rysunek Pietera Jansz.
Saenredema przedstawiający chór i północne ambu-
latorium kościoła Świętego Bawona w Haarlemie z
1643, stanowiący studium przygotowawcze do ob-
razu przechowywanego w warszawskim Muzeum
Narodowym) oraz dział fotografii, w którym zgro-
madzone zostały prace m.in. działających w XIX w.;
Williama Henry'ego, Foxa Talbota, Roberta Adam-
sona i Hippolyte'a Bayarda oraz ważniejszych foto-
grafów pierwszej połowy XX w. - Nadara
(właściwie Gaspard-Felix Toumachon), Julii Marga-
ret Cameron, Alfreda Stieglitza, Andre Kertesza.
Edwarda Westona. Starożytną rzeźbę grecką, etru-
ską i rzymską pozostawiono w starym muzeum w
Malibu, które po przeszło 9-letnim okresie renowa-
cji otwarto dopiero niedawno - 28 października
2006 r. Na terenie muzeum, potocznie zwanym
„Getty Villa", znajduje się także teatr na 450 osób
zbudowany na wzór starożytnych teatrów oraz bi-
blioteka i pokoje dla naukowców zajmujących się
sztuką starożytną.