DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Jurkowlaniec, Tadeusz: Małpa, lew i paralityk: kilka uwag o dekoracji rzeźbiarskiej prezbiterium kościoła Mariackiego w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0019
MAŁPA, LEW I PARALITYK
13
& AAAów; jorezńifenMr?? koAio/a Manucłiggo. Zwornik okno /E/.
Woi. 7oJeMyzJnrkow/oni6C (ZddP)
sytuacje podporządkowania albo wykluczenia^^. Osobnym zagadnieniem jest wyobraże-
nie w cyklach kalendarzowych, gdzie występuje jako reprezentant marcach
W nowszych badaniach odrzuca się łączenie b^ciqgo/'qcogo ciorń z Luxurią^. Gundula
Tauscher podnosi sygnalizowane już przez Jeana Adhemara^ pozytywne treści omawia-
nych przedstawień, odczytując temat Donnou^ziokon jako alegorię świadomego dążenia
człowieka do zbawieniach Natomiast Lise Gotfredsen nieco inaczej rozkłada akcenty.
Dzieła realizujące interesujący nas typ ikonograficzny interpretuje jako wyobrażenia
o wydźwięku negatywnym, symbolizujące wątpiących, którzy dostąpią zbawienia, jeśli
wybiorą właściwą drogę życia i sami uwolnią się od ciernia grzechu^.
Gunter SCHWEIKHART, „Von Priapus zu Coridon. Benennungen des Domausziehers in Mittelalter und Neuzeit"
[w:] Dz'g Krznyi hen Rgnaiyynncg. HMyggwk/ziig yg/zri/ign, hrsg. von Ulrich REHM und Andreas TÓNNESMANN unter
Mitarb. von Nicole BIRNFELD [et al.], Koln [u.a.] 2001, s. 89.
Zob. np.: SCHWEIKHART, op. cit., (jak przyp. 29), s. 90-91.
^ Lise GOTFREDSEN, „Spinario: tomen i foden" / „Spinario: The Thom in the Foot" [w:] RiZ&r i nzuzginoign. Aor-
hiyłrz yfnhigr i nzg&iii&ny łonyi. /nzaggy fizg Morginy. Aorhig &Mhz'gy in Mghigwi Ztri, Ed. by Kersti MARKUS,
Tallinn 2006, s. 250, 251; 262.
Jean ADHEMAR, /n/ingncgy aniząMgy hrzny iGri hu Afoygn XggRgc/zgrc/zgy ynr /gy yonrggy gi igy iizgnzgy
h'inypirafion, London 1939 (Studies of the Warburg Institute) 7, przyp. 2 na s. 191.
Gundula TAUSCHER, „Der Domauszieher: ein paganes Idol im Mittelalter?" [w:] Znr HrcAiigłiMr nnh P/uyizk &y
Miigiaiigry in Azg/zygn-Hn/zaZi, Hrsg. von Wolfgang SCHENKLUHN, Halle a.d. Saale, 2000 (Institut thr Kunstge-
schichte der Martin-Luther-Universitat Halle-Wittenberg. Hallesche Beitrage zur Kunstgeschichte) 2, s. 55-80,
111. XVII-XVIII; zob. też - Veronika WIEGARTZ, „Antike Bildwerke im Urteil mittelalterlicher Zeitgenossen" [w:]
Morbzzrggr &Mhz'gn znr Kzznyi- nnh Kniizzrggyg/zig/zig, hrsg. von Ingo HERKLOTZ und Ulrich SCHUTTE, Bd. 7, Wei-
mar 2004, s. 88.
^ GOTFREDSEN, op. cit., (jak przyp. 29), s. 262.
13
& AAAów; jorezńifenMr?? koAio/a Manucłiggo. Zwornik okno /E/.
Woi. 7oJeMyzJnrkow/oni6C (ZddP)
sytuacje podporządkowania albo wykluczenia^^. Osobnym zagadnieniem jest wyobraże-
nie w cyklach kalendarzowych, gdzie występuje jako reprezentant marcach
W nowszych badaniach odrzuca się łączenie b^ciqgo/'qcogo ciorń z Luxurią^. Gundula
Tauscher podnosi sygnalizowane już przez Jeana Adhemara^ pozytywne treści omawia-
nych przedstawień, odczytując temat Donnou^ziokon jako alegorię świadomego dążenia
człowieka do zbawieniach Natomiast Lise Gotfredsen nieco inaczej rozkłada akcenty.
Dzieła realizujące interesujący nas typ ikonograficzny interpretuje jako wyobrażenia
o wydźwięku negatywnym, symbolizujące wątpiących, którzy dostąpią zbawienia, jeśli
wybiorą właściwą drogę życia i sami uwolnią się od ciernia grzechu^.
Gunter SCHWEIKHART, „Von Priapus zu Coridon. Benennungen des Domausziehers in Mittelalter und Neuzeit"
[w:] Dz'g Krznyi hen Rgnaiyynncg. HMyggwk/ziig yg/zri/ign, hrsg. von Ulrich REHM und Andreas TÓNNESMANN unter
Mitarb. von Nicole BIRNFELD [et al.], Koln [u.a.] 2001, s. 89.
Zob. np.: SCHWEIKHART, op. cit., (jak przyp. 29), s. 90-91.
^ Lise GOTFREDSEN, „Spinario: tomen i foden" / „Spinario: The Thom in the Foot" [w:] RiZ&r i nzuzginoign. Aor-
hiyłrz yfnhigr i nzg&iii&ny łonyi. /nzaggy fizg Morginy. Aorhig &Mhz'gy in Mghigwi Ztri, Ed. by Kersti MARKUS,
Tallinn 2006, s. 250, 251; 262.
Jean ADHEMAR, /n/ingncgy aniząMgy hrzny iGri hu Afoygn XggRgc/zgrc/zgy ynr /gy yonrggy gi igy iizgnzgy
h'inypirafion, London 1939 (Studies of the Warburg Institute) 7, przyp. 2 na s. 191.
Gundula TAUSCHER, „Der Domauszieher: ein paganes Idol im Mittelalter?" [w:] Znr HrcAiigłiMr nnh P/uyizk &y
Miigiaiigry in Azg/zygn-Hn/zaZi, Hrsg. von Wolfgang SCHENKLUHN, Halle a.d. Saale, 2000 (Institut thr Kunstge-
schichte der Martin-Luther-Universitat Halle-Wittenberg. Hallesche Beitrage zur Kunstgeschichte) 2, s. 55-80,
111. XVII-XVIII; zob. też - Veronika WIEGARTZ, „Antike Bildwerke im Urteil mittelalterlicher Zeitgenossen" [w:]
Morbzzrggr &Mhz'gn znr Kzznyi- nnh Kniizzrggyg/zig/zig, hrsg. von Ingo HERKLOTZ und Ulrich SCHUTTE, Bd. 7, Wei-
mar 2004, s. 88.
^ GOTFREDSEN, op. cit., (jak przyp. 29), s. 262.