Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (72.2010)

479

MAREK MAKSYMCZAK
Ar/ rett/tz/rtowt.
OprzeJstawieniacA „szq/erów"4n<7rzg'a ITróA/ewsAiego*
] ^ ostać szofera w twórczości Andrzeja Wróblewskiego występuje w dwóch obrazach
ł-^ olejnych oraz kilku gwaszach i akwarelach. Oczywiście, najbardziej znanymi
przedstawieniami kierowcy są dwa obrazy olejne: ózo/dr mbóiayłz' pochodzący
z 1948 r. oraz ózo/dr datowany na 1956 r. Ogromna popularność obu realizacji, które obok
cyklu Rozstrzeliwań stanowią najczęściej reprodukowane obrazy artysty, spowodowała,
że w pewnym stopniu zapomniano o gwaszowych i akwarelowych wersjach kierowców*.
W ten sposób dotychczasowe interpretacje przedstawień szoferów artysty w znacznej mie-
rze sprowadzają się do komentarzy na temat obu realizacji olejnych.
Andrzej Kostołowski, komentując pierwszą z wymienionych prac, pisze, że „«Szofer
niebieskie może być «istotąnieba», sterującą «na drugą stronęe'^. Podróż kierowcy zosta-
ła odczytana tutaj jako wędrówka „od życia do śmierci"^. W podobny nieco sposób ko-
mentuje obraz Jan Michalski i Aleksander Wojciechowski, z których ten drugi sugeruje,
że przestrzeń rozpościerająca się przed pojazdem stanowi „martwy pejzaż" symbolizują-
cy „coś" negatywnego"*. Bardzo bliski tej wypowiedzi jest komentarz Joanny Kordjak,

* Niniejszy artykuł opiera się na referacie wygłoszonym dnia 12 października 2009 r. na zebraniu naukowym w Mu-
zeum Narodowym w Poznaniu. Tekst ten stanowi również skróconą i przeredagowaną wersję rozdziału pierwszego pod
tytułem AM rea/izmcwi mojej pracy magisterskiej zatytułowanej AA'ę<Aypiótnem upapierem. O re/agacA zacAo<7zqcycA
mię&y ma/arstwem oignym a gwaszowym i akwareiowym w twórczości 4n<7rzg'a UróA/ewsAiego, napisanej pod kie-
runkiem prof. dr hab. Piotra Juszkiewicza w Instytucie Historii Sztuki UAM w Poznaniu w 2008 r. Rozdział drugi mojej
pracy magisterskiej, poświęcony obrazom podejmującym motyw ryby w twórczości Wróblewskiego został opublikowa-
ny: „Między płótnem a papierem. O dwóch obrazach Andrzeja Wróblewskiego", Znał 2008, nr (11) 642, s. 130-136.
Rozdział czwarty tej samej pracy, poświęcony cyklowi Zawiano, zatytułowany f rawóa potocznego życA O obrazacA
4n<7rzg'a IHCA/ewsAiego został przyjęty do druku w: MateriaTy z Aon/e^ngi AaaAowg zatytaiowang MęsAi, snpermę-
słi czy ni/aAi? Anitarowy obraz mężczyzny. Wspomniana Konferencja została zorganizowana przez Katedrę Historii
Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego dnia 11 grudnia 2009 r. W tym miejscu składam serdeczne podziękowania prof. Piotro-
wi Juszkiewiczowi i Janowi Michalskiemu za inspirujące rozmowy o twórczości Andrzeja Wróblewskiego.
' Dopiero w 1. połowie 2007 r., w ramach wystawy zatytułowanej Hncfrzg ITróAiowsAi 7927-7977.7Vowa interpretaga.
łf 70. rocznicę śmierci artysty, znaczna część gwaszowych i akwarelowych przedstawień szoferów została wyekspono-
wana. Zob. Hncfrzg ITróA/ewsAi 7927-7977. 7Vowa interpretaga. łk 70. rocznicę śmierci artysty, red. Joanna KOR-
DJAK-PIOTROWSKA, Warszawa 2007.
" Andrzej KOSTOŁOWSKI, „Konfrontacje i rozliczenia", HnJrzg RróA/ewsAi, red. Zofia GOŁUB1EW, Warszawa
1998, s. 13-30.
^ łbid., s. 22.
^ Jan MICHALSKI, „Przewoźnik dusz", Hnctrzg RTób/ewsAi 7927-7977.7Vowa interpretaga..., s. 140.; Aleksander WOJ-
CIECHOWSKI, „Ideologia artystyczna Wróblewskiego na tle tendencji sztuki współczesnej", [w:] 4n<7rzg RŁób/ewsAi