DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Recenzje i Polemiki
DOI Artikel:Krawczyk, Janusz: [Rezension von: Marian Arszyński, Idea - pamięć - troska]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0368
360
JANUSZ KRAWCZYK
7brM?7, MAWą/a Xope7*77Aa
Marian Arszyński,
w yrzas^rzcm syc^cczj?c/ z yńrj^y ć/z^u/u/2/u rzecz Ań
Zć7c/?cwć7rfć/ oJ ^^roży^o^cf ńo y)oAwy AAwAł^,
Maibork, Muzeum Zamkowe w Malborku 2007, ss. 263, il. 181
mawiana książka jest syntetycznym opraco-
ł łwaniem poświęconym dziejom jednego
z najważniejszych nurtów konserwatorstwa
europejskiego. Ze względu na sposób ujęcia tematu
oraz przyjęte ramy czasowe pozycja ta nie ma odpo-
wiedników w polskiej literaturze przedmiotu. Jest
owocem długoletniej pracy autora świadomego
ogromnej złożoności podjętej problematyki. Nawią-
zując do okoliczności, w jakich opracowanie to po-
wstawało Marian Arszyński wyjaśnia, że nie leżało
w jego zamiarach napisanie szczegółowej monogra-
fii, i uprzedza, że był zmuszony zrezygnować
z wyczerpującego omówienia wszystkich wątków
tematycznych. Wyjawia, że zamierzonym celem
opracowania było przede wszystkim, zaiysowanie
„porównawczego kontekstu dla realiów składają-
cych się na dzieje polskiego konserwatorstwa"
(s. 10). Lektura kolejnych stron książki, z tak ujmują-
cą skromnością przedstawionej przez Autora przeko-
nuje jednak, że jej wartość wynika także z ukazania
społeczno-kulturowych uwarunkowań postaw kon-
serwatorskich i szerokiego kontekstu działań podej-
mowanych na rzecz zachowania reliktów przeszłości.
W odróżnieniu od poglądów wielu historyków
konserwacji, którzy wiążą kwestię narodzin tej spe-
cyficznej dziedziny ludzkiej aktywności z przemia-
nami cywilizacyjnymi zachodzącymi w Europie
w wieku XIX, Arszyński rozpoczyna swój wywód
od czasów starożytnych, ukazując rolę materialnych
znaków pamięci w kulturach Bliskiego Wschodu.
Uzasadniając tak radykalne poszerzenie obszaru za-
interesowań badawczych nawiązuje do poglądów
jednego z prekursorów refleksji nad społeczną funk-
cją pamięci Johanna G. Droysena. Zdaniem tego nie-
mieckiego historyka „żadna ludzka wspólnota nie
zaistnieje, jeśli jednostki uczestniczące w procesie
jej tworzenia, czy trwania, nie zachowały pamięci
o swej przeszłości"'. W tej właśnie perspektywie
' Johann G. DROYSEN, „Grundriss der Historik" [w:]
7/ó7orA, (wyd.) Peter LEYH, Stuttgart-Bad Camstatt
1977, s. 399.
JANUSZ KRAWCZYK
7brM?7, MAWą/a Xope7*77Aa
Marian Arszyński,
w yrzas^rzcm syc^cczj?c/ z yńrj^y ć/z^u/u/2/u rzecz Ań
Zć7c/?cwć7rfć/ oJ ^^roży^o^cf ńo y)oAwy AAwAł^,
Maibork, Muzeum Zamkowe w Malborku 2007, ss. 263, il. 181
mawiana książka jest syntetycznym opraco-
ł łwaniem poświęconym dziejom jednego
z najważniejszych nurtów konserwatorstwa
europejskiego. Ze względu na sposób ujęcia tematu
oraz przyjęte ramy czasowe pozycja ta nie ma odpo-
wiedników w polskiej literaturze przedmiotu. Jest
owocem długoletniej pracy autora świadomego
ogromnej złożoności podjętej problematyki. Nawią-
zując do okoliczności, w jakich opracowanie to po-
wstawało Marian Arszyński wyjaśnia, że nie leżało
w jego zamiarach napisanie szczegółowej monogra-
fii, i uprzedza, że był zmuszony zrezygnować
z wyczerpującego omówienia wszystkich wątków
tematycznych. Wyjawia, że zamierzonym celem
opracowania było przede wszystkim, zaiysowanie
„porównawczego kontekstu dla realiów składają-
cych się na dzieje polskiego konserwatorstwa"
(s. 10). Lektura kolejnych stron książki, z tak ujmują-
cą skromnością przedstawionej przez Autora przeko-
nuje jednak, że jej wartość wynika także z ukazania
społeczno-kulturowych uwarunkowań postaw kon-
serwatorskich i szerokiego kontekstu działań podej-
mowanych na rzecz zachowania reliktów przeszłości.
W odróżnieniu od poglądów wielu historyków
konserwacji, którzy wiążą kwestię narodzin tej spe-
cyficznej dziedziny ludzkiej aktywności z przemia-
nami cywilizacyjnymi zachodzącymi w Europie
w wieku XIX, Arszyński rozpoczyna swój wywód
od czasów starożytnych, ukazując rolę materialnych
znaków pamięci w kulturach Bliskiego Wschodu.
Uzasadniając tak radykalne poszerzenie obszaru za-
interesowań badawczych nawiązuje do poglądów
jednego z prekursorów refleksji nad społeczną funk-
cją pamięci Johanna G. Droysena. Zdaniem tego nie-
mieckiego historyka „żadna ludzka wspólnota nie
zaistnieje, jeśli jednostki uczestniczące w procesie
jej tworzenia, czy trwania, nie zachowały pamięci
o swej przeszłości"'. W tej właśnie perspektywie
' Johann G. DROYSEN, „Grundriss der Historik" [w:]
7/ó7orA, (wyd.) Peter LEYH, Stuttgart-Bad Camstatt
1977, s. 399.