DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Korpysz, Ewa: Fundacja biskupa György Szathmáry'ego dla katedry w Pécs
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0088
82
EWA KORPYSZ
Krail miał przenieść sakrarium do zakrystii
i po zmontowaniu na nowym miejscu na-
prawić uszkodzenia powstałe w czasie pa-
nowania tureckiego. Po jego śmierci
zadanie to wykonywali kamieniarz Bernat
Fogler i rzeźbiarz Ferenc Speth. Z kolei w
1783 r. biskup Laszló Esterhazy polecił
umieścić sakrarium w kaplicy Corpus Chri-
sti, w miejscu jej spalonego ołtarza. Przy-
stosowując je do nowej funkcji, rzeźbiarz
Giuseppe Antonio Sartori dodał po bokach
sakrarium figury oraz kolumny, połączone
z oryginalnymi pilastrami półkolistym
gzymsem. Konsekracja dawnego taberna-
kulum, przebudowanego na ołtarz nastąpi-
ła w 1786 r. Barokowe dodatki, widoczne
jeszcze na archiwalnej fotografii Karola
Zelesny'ego z 1880 r., zostały w 1888 r.
usunięte w trakcie „przywracania" katedrze
jej historycznego kształtu^. Wszystkie
zmiany ustawienia i wyglądu tabernakulum
spowodowały, że dziś trudno jest jedno-
znacznie określić, które elementy są w nim
wymienione na inne, uzupełnione lub do-
dane. Prawdopodobnie zmienione są posta-
cie aniołów: ich_głowy zostały zniszczone
przez Turków. Dodatkiem są zapewne tak-
że głowy trzech cherubinów nad ^07Yg/-
a skrzydła cherubinów w zwieńczeniu
mogły zostać przekute. W 1888 r. wymie-
niono akroteriony: oryginał środkowego
znajduje się w muzeum^.
Tabernakulum w Pecs jest dziełem wy-
bitnym. O jego klasie świadczy interesują-
ca, rozbudowana ikonografia, mająca w
tym czasie w Europie Środkowej odpo-
wiednik jedynie w obu tabernakulach
w Peszcie. Wysoka klasa artystyczna rzeź-
by figuralnej i detalu, zachowanych, pomi-
mo pewnych zmian i uzupełnień, stawia to
dzieło w rzędzie najwybitniejszych realiza-
cji z tego czasu nie tylko na Węgrzech. Na-
23. Esz/Ergo 777, Er/E<7/Y/, E/p 02 Y/ Er/Oócza,
<7eko/Y2(r/h r/r*E/<2v w fc/o/z/E o&zrzcwę/,
/A. Ewrz Eo/pgYz, 2063
24. EszzE/go/zz, E//e<2/Y7, EzpOEo /E/OOczo,
WTo/Y/ę/E ozTorĘ w fczńzzzE wę/fcz2wę/,
/o 7. Ewo Eo/ygAz, 2003
FARB ARY, "Gyórgy Szatmary...", s. 225; FEUER-TÓTH, op. cit, s. 219.
^ Peter FARB ARY, „Reneszansz a barokkban, A peesi szekesegyhaz Szatmari - tabemakulumanak oltarra alakltasa",
4/^ E/z/zg/zr/Erz, 1997, z. 1-2, s. 337, fot.8.
^ FARBARY, "Gyórgy Szatmary...", s. 225, 228-230.
EWA KORPYSZ
Krail miał przenieść sakrarium do zakrystii
i po zmontowaniu na nowym miejscu na-
prawić uszkodzenia powstałe w czasie pa-
nowania tureckiego. Po jego śmierci
zadanie to wykonywali kamieniarz Bernat
Fogler i rzeźbiarz Ferenc Speth. Z kolei w
1783 r. biskup Laszló Esterhazy polecił
umieścić sakrarium w kaplicy Corpus Chri-
sti, w miejscu jej spalonego ołtarza. Przy-
stosowując je do nowej funkcji, rzeźbiarz
Giuseppe Antonio Sartori dodał po bokach
sakrarium figury oraz kolumny, połączone
z oryginalnymi pilastrami półkolistym
gzymsem. Konsekracja dawnego taberna-
kulum, przebudowanego na ołtarz nastąpi-
ła w 1786 r. Barokowe dodatki, widoczne
jeszcze na archiwalnej fotografii Karola
Zelesny'ego z 1880 r., zostały w 1888 r.
usunięte w trakcie „przywracania" katedrze
jej historycznego kształtu^. Wszystkie
zmiany ustawienia i wyglądu tabernakulum
spowodowały, że dziś trudno jest jedno-
znacznie określić, które elementy są w nim
wymienione na inne, uzupełnione lub do-
dane. Prawdopodobnie zmienione są posta-
cie aniołów: ich_głowy zostały zniszczone
przez Turków. Dodatkiem są zapewne tak-
że głowy trzech cherubinów nad ^07Yg/-
a skrzydła cherubinów w zwieńczeniu
mogły zostać przekute. W 1888 r. wymie-
niono akroteriony: oryginał środkowego
znajduje się w muzeum^.
Tabernakulum w Pecs jest dziełem wy-
bitnym. O jego klasie świadczy interesują-
ca, rozbudowana ikonografia, mająca w
tym czasie w Europie Środkowej odpo-
wiednik jedynie w obu tabernakulach
w Peszcie. Wysoka klasa artystyczna rzeź-
by figuralnej i detalu, zachowanych, pomi-
mo pewnych zmian i uzupełnień, stawia to
dzieło w rzędzie najwybitniejszych realiza-
cji z tego czasu nie tylko na Węgrzech. Na-
23. Esz/Ergo 777, Er/E<7/Y/, E/p 02 Y/ Er/Oócza,
<7eko/Y2(r/h r/r*E/<2v w fc/o/z/E o&zrzcwę/,
/A. Ewrz Eo/pgYz, 2063
24. EszzE/go/zz, E//e<2/Y7, EzpOEo /E/OOczo,
WTo/Y/ę/E ozTorĘ w fczńzzzE wę/fcz2wę/,
/o 7. Ewo Eo/ygAz, 2003
FARB ARY, "Gyórgy Szatmary...", s. 225; FEUER-TÓTH, op. cit, s. 219.
^ Peter FARB ARY, „Reneszansz a barokkban, A peesi szekesegyhaz Szatmari - tabemakulumanak oltarra alakltasa",
4/^ E/z/zg/zr/Erz, 1997, z. 1-2, s. 337, fot.8.
^ FARBARY, "Gyórgy Szatmary...", s. 225, 228-230.