Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 72.2010

DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:
Wojtyła, Arkadiusz: "Od wschodu słońca aż po zachód jego niech Imię Pańskie będzie pochwalone": uwagi o programie ideowym wrocławskiego Il Gesù
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0126

DWork-Logo
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
120

ARKADIUSZ WOJTYŁA


3. IKTJcFw, Tćofció/ AA /'wgr.si-AuA z, /uagw c/7 / /ru,sAn u z/ .sA/u/j/u/un 77awy; Święci
(w. 177. św. Ignacy Loyola i św. Franciszek Ksawery), J. M. 7771'ęJzy 77ÓJ-770T
Fot. M AVdń/ 777DFAFĆA)
otrzymał formę ażurową, przypominającą glorietę, bogato dekorowaną girlandami i wa-
zami. Architekturę drugiego budują formy monumentalne. Naroża nawy zostały spięte
czterema balkonikami, ujętymi parą kolumn jońskich i przyczyniającymi się do mocnego
wyłamania rozbudowanego belkowania tamburu. Same zaś balkoniki połączone zostały
ze sobą galeriami, obiegającymi dookoła nawę. W przejmowaniu ciężaru iluzjonistyczne-
go tamburu uczestniczą również malowane łuki, rozpięte nad krótszymi bokami wnętrza
oraz pary potężnych konsol ujmujących medaliony, które zostały osadzone na poprzecz-
nej osi nawy. Z kolei balustrady malowanej galerii zostały wzmocnione piedestałami, kon-
tynuującymi bieg gurtów zachowanych we fragmencie u nasady sklepienia. Fikcyjna
architektura została wzniesiona ze szlachetnych materiałów - czerwonych i różowawych
marmurów, przybranych obficie jeszcze bardziej połyskliwym od nich złotem. Wprowa-
dzenie form centralizujących przyczyniło się do optycznego zniwelowania podłużnych
właściwości wnętrza, zaś przypisywana im w analizach ideowych doskonałość sprzyjała
komunikowaniu podniosłych treści.
Oto bowiem ponad prezbiterium objawia się na niebiosach imię Jahwe w postaci tetra-
grammatonu (il. 2). Rzeczywistość teofanii potwierdza złocisty, przechodzący w czerwień
blask bijący od Imienia Boga oraz adorujące je chóry anielskie. Światłość ta wnika
w chmury i barwi je złocistymi, różowymi i pomarańczowymi tonami, mieniącymi się na
tle błękitnego nieba. Obłoki zaczynają wnikać do wnętrza malowanej architektury, podob-
nie putta - czepiają się waz z kwiatami, które rozstawiono na postumentach wtopionych w
belkowanie prezbiterium - zniesiona zostaje granica między światem idealnym a realnym.
Objawiające się Imię Jahwe wprowadza w zachwyt reprezentantów Starego Testamentu,
 
Annotationen