DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Wojtyła, Arkadiusz: "Od wschodu słońca aż po zachód jego niech Imię Pańskie będzie pochwalone": uwagi o programie ideowym wrocławskiego Il Gesù
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34904#0133
„OD WSCHODU SŁOŃCA AŻ PO ZACHÓD JEGO NIECH IMIĘ PAŃSKIE BĘDZIE POCHWALONE"
127
70. ffhocńjw, KoścU/ 00/ wcusyżccC/, /ru.sż /m/ .sż/up/uzuM cmpo/y.* Wjazd Jezusa do Jerozolimy,
J. T7. wzę&y 7703-7 706. Lot. T7. MOJ/ fUDUTLCT?)
tują zrealizowane przez Pozza freski w wiedeńskim Kościele Uniwersyteckim, które pier-
wotnie ukazywały chóry anielskie wysławiające Imię Pańskie^ .
Natomiast w świątyni wrocławskiej sceny gloryfikacji, zrealizowane w głównym wnę-
trzu w łatach 1703-1704 r. znalazły komentarz w rozbudowanym cyklu narracyjnym
w przestrzeniach bocznych (wydarzenia z życia Jezusa i świętych), na który zdaniem Eri-
cha Hubali zdecydowano się dopiero nieco później (1705-1706)^. Zgodnie z dramaturgią
programu ideowego, rozwijającego się od wschodniego do zachodniego krańca świątyni,
również wyobrażony na sklepieniach empor cykl chrystologiczny odsłania sceny z życia
Jezusa w takim porządku. Zapewne z tego względu kolejne wydarzenia nie zostały przed-
stawione w jednym ciągu, najpierw na emporze północnej, a następnie południowej -
bądź odwrotnie - ale równolegle, w parach na naprzeciwległych emporach. Każda scena -
niczym przedstawienie emblematyczne - została opatrzona krótkim wezwaniem z Litanii
do Przenajświętszego Imienia Jezus i dłuższym fragmentem z Nowego Testamentu. In-
skrypcje te wypisano w podłuczach sklepień żaglastych, ponad przejściami łączącymi
kolejne przęsła empor. Przechodzącym przez nie wiernym towarzyszą przedstawienia
aniołów zrealizowane w głębokich ościeżach w technice erz grNmY/g na podobieństwo
posągów z białego marmuru, ewidentnie nawiązujących do słynnych rzeźb z Ponte
dei Angeli w Rzymie. Droga przez rzymski most miała pobudzać wiernych do rozważania
Pasji Chrystusa, podobnie wędrówka przez empory wrocławskiego kościoła miała pomagać
37 KERBER, op. cit., s. 84-89.
3^ HUBALA, op. cit., s. 148-149. Cztery pierwsze malowidła tego cyklu uległy zniszczeniu w trakcie bombardowania
Wrocławia. Opis tych przedstawień w niniejszym tekście sporządzony został w oparciu o ilustracje zamieszczone
w: GRUNDMANN, op. cit.
127
70. ffhocńjw, KoścU/ 00/ wcusyżccC/, /ru.sż /m/ .sż/up/uzuM cmpo/y.* Wjazd Jezusa do Jerozolimy,
J. T7. wzę&y 7703-7 706. Lot. T7. MOJ/ fUDUTLCT?)
tują zrealizowane przez Pozza freski w wiedeńskim Kościele Uniwersyteckim, które pier-
wotnie ukazywały chóry anielskie wysławiające Imię Pańskie^ .
Natomiast w świątyni wrocławskiej sceny gloryfikacji, zrealizowane w głównym wnę-
trzu w łatach 1703-1704 r. znalazły komentarz w rozbudowanym cyklu narracyjnym
w przestrzeniach bocznych (wydarzenia z życia Jezusa i świętych), na który zdaniem Eri-
cha Hubali zdecydowano się dopiero nieco później (1705-1706)^. Zgodnie z dramaturgią
programu ideowego, rozwijającego się od wschodniego do zachodniego krańca świątyni,
również wyobrażony na sklepieniach empor cykl chrystologiczny odsłania sceny z życia
Jezusa w takim porządku. Zapewne z tego względu kolejne wydarzenia nie zostały przed-
stawione w jednym ciągu, najpierw na emporze północnej, a następnie południowej -
bądź odwrotnie - ale równolegle, w parach na naprzeciwległych emporach. Każda scena -
niczym przedstawienie emblematyczne - została opatrzona krótkim wezwaniem z Litanii
do Przenajświętszego Imienia Jezus i dłuższym fragmentem z Nowego Testamentu. In-
skrypcje te wypisano w podłuczach sklepień żaglastych, ponad przejściami łączącymi
kolejne przęsła empor. Przechodzącym przez nie wiernym towarzyszą przedstawienia
aniołów zrealizowane w głębokich ościeżach w technice erz grNmY/g na podobieństwo
posągów z białego marmuru, ewidentnie nawiązujących do słynnych rzeźb z Ponte
dei Angeli w Rzymie. Droga przez rzymski most miała pobudzać wiernych do rozważania
Pasji Chrystusa, podobnie wędrówka przez empory wrocławskiego kościoła miała pomagać
37 KERBER, op. cit., s. 84-89.
3^ HUBALA, op. cit., s. 148-149. Cztery pierwsze malowidła tego cyklu uległy zniszczeniu w trakcie bombardowania
Wrocławia. Opis tych przedstawień w niniejszym tekście sporządzony został w oparciu o ilustracje zamieszczone
w: GRUNDMANN, op. cit.