HISTORIA SZTUKI, UNIWERSYTET, MUZEUM I CENTRUM BERLINA 1 8 10- ! 873
257
„Historia sztuki świata'" staje się zatem
instancją kontrolną dla koncepcji estetycz-
no-teoretycznych; nie obywała się bez nich,
a jedynie budowała rodzaj zapory dla ich
konstrukcji pojęciowych, będących nie-
rzadko celem samym w sobie:
„Historia sztuki świata może być
również zwieńczeniem estetyki.
Punktem dojścia każdego postępo-
wania filozoficznego jest zawsze jak
najbogatsza całość. W jakimż innym
pięknie urzeczywistniają się i jedno-
czą wszystkie jego odcienie i stadia
pełniej niż w pełni rozwoju sztuki.
Cokolwiek innego staje się przed-
miotem oglądu estetyki - samo pięk-
no, natura, jeszcze nieartystyczna
poezja ludów, twórcza fantazja i jej
dzieło, urzeczywistniane przez arty-
stów poszczególnych sztuk - wszyst-
ko to dopiero w historii sztuki
objawia się w żywej totalności
i wzrastającej dynamice"^.
Hotho, doskonale przygotowany filozo-
ficznie, definiował historię sztuki w nie-
ustannym napięciu między systemem
a formą jednostkową jako instancję kory-
gującą dla estetyki. Gdy w związku z zabie-
gami o asystenturę w muzeum przedstawił
jako swój program „traktowanie estetyki
tylko w najściślejszym związku z historią
sztuki, by w ten sposób, przez historyczny
rozwój sztuk, zapewnić usprawiedliwienie i utrzymanie ogólnych zasad estetycznych"^,
to było jasne, że domagał się interwencji filozoficznej w historii sztuki, która pozwoliłaby
rozwiązać problem estetyki. Stąd też wielokrotnie wygłaszał wykłady z „Estetyki albo
filozofii piękna i sztuk" w ramach reprezentowanej niegdyś przez Hirta dziedziny „Histo-
rii sztuki i nauki o sztuce"^.
Na zagadnieniach czysto artystycznych koncentrował się Hotho w swej dydaktyce szcze-
gólnie w połowie lat 30., choćby w wykładach o „Historii malarstwa niemieckiego i nider-
iandzkiego", których pokłosiem była książka pod takim samym tytułem^. Zaproponowany
^ Heinrich Gustav HOTHO, D/e Ma/er-yc/zn/e TA^e/Ty ww Dycł rzeńsT Jer/Ac/zer? Ponganger/r Mf/A Ze/Ygeno^e//, Beriin
1855, s. 2.
^ Z1EMER, De/Yrr/cA TYolAo (jak przyp. 59), s. 254.
^ COLLENBERG-PLOTNIROV, Philosophische Grundiagen der Kunstgeschichte ais historischer Wissenschaht (jak
przyp. 80), s. 126.
Heinrich Gustav HOTHO, GeycA/cAfe JeMYycAe/? n/H me&r/aYią/TcAen Ma/ereń Dńie ą/e/rA/cAe tbńeyM/ig,
2 Bde, Berlin 1842-1843.
3
d. ATanz ATT/ge^ Heinrich Gustav Hotho.
OAźwek/ akwara/a, o A. 7A37,
Du/7/'//, ÓYaańzcAe ATa-wan,
/-'rea/ń.scAar AT/Anróe.STYz,
AT/ n/u /u- / /' c A Aa ó /' a a A Ó'Z 37 7
257
„Historia sztuki świata'" staje się zatem
instancją kontrolną dla koncepcji estetycz-
no-teoretycznych; nie obywała się bez nich,
a jedynie budowała rodzaj zapory dla ich
konstrukcji pojęciowych, będących nie-
rzadko celem samym w sobie:
„Historia sztuki świata może być
również zwieńczeniem estetyki.
Punktem dojścia każdego postępo-
wania filozoficznego jest zawsze jak
najbogatsza całość. W jakimż innym
pięknie urzeczywistniają się i jedno-
czą wszystkie jego odcienie i stadia
pełniej niż w pełni rozwoju sztuki.
Cokolwiek innego staje się przed-
miotem oglądu estetyki - samo pięk-
no, natura, jeszcze nieartystyczna
poezja ludów, twórcza fantazja i jej
dzieło, urzeczywistniane przez arty-
stów poszczególnych sztuk - wszyst-
ko to dopiero w historii sztuki
objawia się w żywej totalności
i wzrastającej dynamice"^.
Hotho, doskonale przygotowany filozo-
ficznie, definiował historię sztuki w nie-
ustannym napięciu między systemem
a formą jednostkową jako instancję kory-
gującą dla estetyki. Gdy w związku z zabie-
gami o asystenturę w muzeum przedstawił
jako swój program „traktowanie estetyki
tylko w najściślejszym związku z historią
sztuki, by w ten sposób, przez historyczny
rozwój sztuk, zapewnić usprawiedliwienie i utrzymanie ogólnych zasad estetycznych"^,
to było jasne, że domagał się interwencji filozoficznej w historii sztuki, która pozwoliłaby
rozwiązać problem estetyki. Stąd też wielokrotnie wygłaszał wykłady z „Estetyki albo
filozofii piękna i sztuk" w ramach reprezentowanej niegdyś przez Hirta dziedziny „Histo-
rii sztuki i nauki o sztuce"^.
Na zagadnieniach czysto artystycznych koncentrował się Hotho w swej dydaktyce szcze-
gólnie w połowie lat 30., choćby w wykładach o „Historii malarstwa niemieckiego i nider-
iandzkiego", których pokłosiem była książka pod takim samym tytułem^. Zaproponowany
^ Heinrich Gustav HOTHO, D/e Ma/er-yc/zn/e TA^e/Ty ww Dycł rzeńsT Jer/Ac/zer? Ponganger/r Mf/A Ze/Ygeno^e//, Beriin
1855, s. 2.
^ Z1EMER, De/Yrr/cA TYolAo (jak przyp. 59), s. 254.
^ COLLENBERG-PLOTNIROV, Philosophische Grundiagen der Kunstgeschichte ais historischer Wissenschaht (jak
przyp. 80), s. 126.
Heinrich Gustav HOTHO, GeycA/cAfe JeMYycAe/? n/H me&r/aYią/TcAen Ma/ereń Dńie ą/e/rA/cAe tbńeyM/ig,
2 Bde, Berlin 1842-1843.
3
d. ATanz ATT/ge^ Heinrich Gustav Hotho.
OAźwek/ akwara/a, o A. 7A37,
Du/7/'//, ÓYaańzcAe ATa-wan,
/-'rea/ń.scAar AT/Anróe.STYz,
AT/ n/u /u- / /' c A Aa ó /' a a A Ó'Z 37 7