Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (72.2010)

RECENZJE

537

Rodziewiczówny - 045, Friedricha Durrenmatta -
418), nagrody przyznanej filmowi za montaż (055)
lub rodzaju filmu (np. w opisie ilustracji 126 poda-
no, że jest to „plakat do filmu dokumentalnego",
podczas gdy przy innych tego rodzaju filmach - np.
103 - podobnej adnotacji brakuje).
4. panuje chaos w podawaniu tytułów polskich i ob-
cych:
a. z zasady podawany jest jedynie tytuł polski,
jednakże sporadycznie pojawiają się tytuły zagra-
niczne, przy czym: czasami przywołano zarówno
tytuł polski, jak i oryginalny (przy il. 218 jako
równorzędne, tj. Enrcpn. Dzc TTiPe, zaś przy
il. 220 - jako tłumaczenie, tj. Pa momg „7V7'czego
nic źa7o/$ "), czasami - tylko oryginalny (np. 481:
Pos^naTy y Raby zamiast polskiego Dziecka Po-
yemaTy, 390: Ca/-Rc-^ac zamiast polskiej TfaPri);
b. pełna niekonsekwencja i bałagan panują w opi-
sach zagranicznych lub „eksportowych" plakatów
do filmów polskich: czasem (391) na pierwszym
miejscu mamy tytuł zagraniczny Der PckaiicT? ,
a dopiero na drugim, w nawiasie, oryginalny pol-
ski Cień (podobnie dla 474: 7Vze TPoikcc o/" ike
Pangs* „ ATatka PTó/ów" oraz 486 i 488); czasem
(442) jedynie francuski CoMcńerMrs' (przy braku
oryginalnego polskiego: Z7?!07y); czasem z kolei
(462) tylko polski Dokicia w kayc/ayza, chociaż
na plakacie wyróżniony jest tytuł angielski Rb/nnn
in ikc Dat (podobnie 487 i 489).
Na koniec wypomnijmy jeszcze, że korekta nie
wyeliminowała - wyjątkowo licznych jak na tego
typu wydawnictwo i jego objętość:
1. błędów i niedoróbek w składzie i łamaniu tekstu,
np. na s. 27 wiersz zaczyna się przeniesieniem koń-
ca cytatu z wielokropkiem w nawiasie, cudzysłowem
i przypisem, czyli tak: (2. J na s. 19 pozostawiono
na końcu wiersza dywiz łączący przenoszone daty
roczne; w opisie ilustracji 071 miejsce jej pochodze-
nia powinno być konsekwentnie (jak choćby przy
sąsiedniej il. 070) złożone w całości zmniejszonym
stopniem pisma; data powstania plakatu 166 nie zo-
stała -jak inne - wyróżniona wytłuszczeniem; opis
ilustracji 487 wygląda na „rozsypany", gdyż nazwi-
sko reżysera i miejsce pochodzenia plakatu zostały,
bez powodu i wbrew stosowanej konwencji, prze-
niesione do nowego wiersza z dużym wcięciem;
z kolei w tekście na s. 52 brak ingerencji w światła
międzywyrazowe spowodował, że tytuł Czarny Nar-
cyz, złożony kursywą, zlewa się z następującym po
nim przyimkiem „i", złożonym pismem prostym;

2. błędów stylistycznych i logicznych, np. na s. 50
(„Twórcy plakatu [...] byli spadkobiercami sukcesu
rodzimej grafiki [...], potwierdzony" - zamiast pra-
widłowo „potwierdzonego"), oraz niedociągnięć
sprawiających, że tekst źle się czyta, np. na s. 77 i 72
(„spojrzenie na plakaty [...] pozwala dostrzec cha-
rakterystyczną aurę przenoszoną z filmu na plakat,
wrażliwość grafików odnajdujących właściwe dla
atmosfery [jakiej? - K.S.] skojarzenia, asocjacje li-
ter, znaków i barw");
3. błędów interpunkcyjnych, np.:
a. brak cudzysłowu w tytule filmu TDyźownik
„Rbreg" (121), brak wykrzykników w tytule
Dwaga/ Ź7n(/e/ (450), brak apostrofu w tytule
Dwar/ge/ia wg Darry ego (511);
b. brak przecinków w tytułach D/ro.szńMa, mo/a
7ni7okć (146), goRzma 77 (112) i Nea/jo/,
/maDo mi/ionerów (324);
c. zniekształcających lub utrudniających zrozu-
mienie opisów, np. nieprawidłowo postawiona
kropka (po rzymskiej cyfrze IV zamiast po nazwie
„Ofensiva", zresztą - nie wiedzieć czemu - wy-
różnionej wersalikami) zmienia sens opisu plaka-
tu 221, natomiast w opisach plakatów 311-313,
odpowiadających kolejnym trzem seriom filmu
pt. dó" 75, średnik użyty zamiast dwukropka utrud-
nia zrozumienie tytułu filmu i związku między ty-
tułem głównym a tytułami kolejnych serii
(zapisano to, np. dla części 1. filmu, następująco:
dó 75. 7; ^C7i'a Dosza/y, zamiast np. dń 75. ÓDńa
7.* Po&zaTy);
4. literówek (np. „strada" w tytule filmu Federico
Felliniego pisana dużą literą - 139; błędnie podany
tytuł PaDacky P7^o/*cki zamiast Dn-sżacAy P7*o/'ck/ -
230; brak przecinka między tytułem Zwodah77i z ży-
cia a datą [„1992"] powstania plakatu - 510) oraz
błędów ortograficznych (Murzyn pisany małą literą
w tytule PiaTy ADmzy7? - 049).
Na zakończenie dodajmy tylko, że sam tytuł pu-
blikacji jest w swym istotnym znaczeniu mylący. To
subtelna, ale podstawowa różnica: książka - z za-
wartością taką, jak ją zaprojektowała Dorota Folga-
Januszewska - powinna się raczej nazywać (wężej)
PoPkiy/akaiyidnouy, a nie (szerzej) P/akaiyidnony
w Po Tyce. Pozostaje nam więc jedynie zaakceptować
zawarte w tytule „Ach". Tyle tylko, że z zupełnie
inną konotacją emocjonalną.