DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Żukowski, Jacek: Architektura okazjonalna na uroczystości zaślubin i koronację Ludwiki Marii Gonzagi w roku 1646
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34475#0053
ARCHITEKTURA OKAZJONALNA NA UROCZYSTOŚCI ZAŚLUBIN I KORONACJĘ LUDWIKI MARII GONZAGI
47
7. J. JanYYoaiMY, Saecułum
Aureum in Augustas
Fortunatasque Nuptias Vladislai
IV... et Ludovicae Mariae...,
G&oAL 7d4b,
po /contz.spćs A,
TAA'ohAa GVad.sAa 7GA,
.sign. A/ dd AaV/ 70,
ybt. Pracownia TAprogra/iczna
PiO/iotc/a Gda/isTa'c/' /A A
W XVII-wiecznej Rzeczypospolitej efemeryczne dekoracje i retoryczne zawody zaj-
mowały szczególną rolę w życiu społecznym, a jednorazowość, ostentacja i splendor eli-
minowały ze sfery świadomości pojęcie/AnAtaj. Materiały wykorzystywane na potrzeby
architektury okazjonalnej - takie jak papier, gips, tkaniny czy (najczęściej żywa) roślin-
ność - wskazują na ulotność tego typu konstrukcji^. Złuda marmurów czy profuzja
1975, s. 10-11. Łuki triumfalne stanowiły motyw bazowy ówczesnej scenografii ceremonialnej także w wersji bardziej
prowincjonalnej, por. Ludwik K. ZAGORSKI, M/ntaho... D. SAmAm... TA/TAomA... /mTufa Cro.$/ioV<3vAe..., Lu-
blin 1645, miedzioryt po karcie B.
Środkową część luku triumfalnego wystawionego z okazji przyjazdu Władysława IV do Lwowa po wiktorii smoleń-
skiej stanowił „konterfekt wojny moskiewskiej" (prawdopodobnie na papierze), zapewne dzieło niejakiego Stanisława.
Otaczały go herby z emblematami (drukowanymi po części na papierze, po części na białym i ceglastym jedwabiu) oraz
chorągwie. Do budowy, wykończenia i dekoracji warszawskich łuków triumfalnych w czwartej dekadzie XVII w. wyko-
rzystywano: cegły, glinę, słupy, tarcice (także na „podwaliny do płótna"), łaty i krokwie, żelazne zawiasy, sztaby i bolce,
rozmaite blachy i blaszki, ćwieki, gwoździe, bretnale, materiały potrzebne do „tynkowania malowania" (np. wapno),
surowe, grube i białe płótno, papier oraz farbę do marmoryzacji (np. na bazie czerwonej glinki, oliwy i piwa). Funkcję
dekoracyjną pełniły kobierce, skrzynie z ozdobną roślinnością itd. Ważką rolę odgrywało odpowiednie ogrodzenie i
straż owych efemerycznych struktur, Korneli J. HECK, Pońyt lAAjAawa 7K we Lwowie w nAn 7A417oze/h TAiAoAe/a
47
7. J. JanYYoaiMY, Saecułum
Aureum in Augustas
Fortunatasque Nuptias Vladislai
IV... et Ludovicae Mariae...,
G&oAL 7d4b,
po /contz.spćs A,
TAA'ohAa GVad.sAa 7GA,
.sign. A/ dd AaV/ 70,
ybt. Pracownia TAprogra/iczna
PiO/iotc/a Gda/isTa'c/' /A A
W XVII-wiecznej Rzeczypospolitej efemeryczne dekoracje i retoryczne zawody zaj-
mowały szczególną rolę w życiu społecznym, a jednorazowość, ostentacja i splendor eli-
minowały ze sfery świadomości pojęcie/AnAtaj. Materiały wykorzystywane na potrzeby
architektury okazjonalnej - takie jak papier, gips, tkaniny czy (najczęściej żywa) roślin-
ność - wskazują na ulotność tego typu konstrukcji^. Złuda marmurów czy profuzja
1975, s. 10-11. Łuki triumfalne stanowiły motyw bazowy ówczesnej scenografii ceremonialnej także w wersji bardziej
prowincjonalnej, por. Ludwik K. ZAGORSKI, M/ntaho... D. SAmAm... TA/TAomA... /mTufa Cro.$/ioV<3vAe..., Lu-
blin 1645, miedzioryt po karcie B.
Środkową część luku triumfalnego wystawionego z okazji przyjazdu Władysława IV do Lwowa po wiktorii smoleń-
skiej stanowił „konterfekt wojny moskiewskiej" (prawdopodobnie na papierze), zapewne dzieło niejakiego Stanisława.
Otaczały go herby z emblematami (drukowanymi po części na papierze, po części na białym i ceglastym jedwabiu) oraz
chorągwie. Do budowy, wykończenia i dekoracji warszawskich łuków triumfalnych w czwartej dekadzie XVII w. wyko-
rzystywano: cegły, glinę, słupy, tarcice (także na „podwaliny do płótna"), łaty i krokwie, żelazne zawiasy, sztaby i bolce,
rozmaite blachy i blaszki, ćwieki, gwoździe, bretnale, materiały potrzebne do „tynkowania malowania" (np. wapno),
surowe, grube i białe płótno, papier oraz farbę do marmoryzacji (np. na bazie czerwonej glinki, oliwy i piwa). Funkcję
dekoracyjną pełniły kobierce, skrzynie z ozdobną roślinnością itd. Ważką rolę odgrywało odpowiednie ogrodzenie i
straż owych efemerycznych struktur, Korneli J. HECK, Pońyt lAAjAawa 7K we Lwowie w nAn 7A417oze/h TAiAoAe/a