Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (78.2016)

168

Michał Kurzej


11. Personifikacja Miłosierdzia. Fragment
relikwiarza głowy św. Jana Kantego.
Fot. Michał Kurzej


12. Św. Jan Kanty litujący się nad służącą,
która rozbiła dzban. Fragment relikwiarza głowy
św. Jana Kantego. Fot. Michał Kurzej

„Cnota pierwsza" (il. 3), trzymająca hasło Beati Pauperes, została skojarzona z przed-
stawieniem Kantego oddającego płaszcz ubogiemu (il. 4). Opatrzono je dwuwierszem
Pauperies inopum spoliis oneratur opimis | Sic Violenta manus caelica regna rapit,
w którym okrycie nędzy biedaka zostało porównane do zdobycia szturmem królestwa
niebieskiego. Według Opatowiusza święty profesor podzielił się okryciem z potrzebują-
cym „pełniąc ono, co Wieczna prawda przez Jana ś. rozkazała: Kto ma dwie sukni, niechaj
da jednę temu, który nie ma". Po powrocie do domu, podczas modlitwy, nawiedziła go
Matka Boska „i oddała mu onże to płaszcz, którym był nagość ubogiego odział. Wypeł-
nienie wzięła w Mężu ś. dostatecznie ona obietnica Pańska: Miłosierny uczynek pokazany
ubogiemu oddaje Pan Bóg z lichwą i odda mu ją czasu potrzeby"23.
Jeśli na relikwiarzu, podobnie jak w przytoczonym kazaniu, Piskorski zmienił kolej-
ność drugiego i trzeciego błogosławieństwa, następna była figura z lemmą Beati Mites (il.
5) oraz widok dziedzińca kolegium (il. 6) z kilkoma scenami, rozgrywającymi się pośrod-
ku i na ganku, a także w otwartych arkadami lektoriach, gdzie odbywają się wykłady.
Podpis Eluit innocua supplex certamina lingua | Mundus mansveti subditur imperio mówi

23 OPATOWIUSZ, op. cit., s. 25.