DOI issue:
Nr. 3/4
DOI article:Recenzje i sprawozdania
DOI article:Świechowski, Zygmunt: [Rezension von: Jiri Carek, Romańská Praha]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.34477#0397
(10)
Recenzje ) sprawozdania
377
Ryc. 243.
Ryc. 244
Ryc. 264. Rekonstrukcja starszego typu domu praskiego, składającego się z budowi'
kamienniej i dostawionej drewnianej (wg Carka).
Ryc. 265. Rekonstrukcja młodszego typu domu praskiego, wybudowanego w całości
z kamienia (wg Carka).
częta w X w., kończy się w XII, kiedy równocześnie z ukończeniem pałacu
zmodernizowano pierścień murów obronnych oraz tkwiące w nim baszty
i wieże bramowe. Okres późnoromański przynosi już tylko ozdabianie i po-
szerzanie budowli istniejących.
Następny rozdział stanowi opis pozostałości vyszehradzkiego grodu,
strzegącego od południa kotliny praskiej, który przez czas dłuższy rywali-
zował okazałością zabudowań z grodem praskim, a podupadł ostatecznie
w XIV w. Podobnie jak w grodzie praskim był tu rozległy pałac, dwie
świątynie typu bazylikowego oraz liczne kościoły i kapliczki salowe lub
centralne.
Część trzecia książki poświęcona jest podgrodziu. Autor jasno poka-
zuje proces narastania po obu brzegach Wełtawy bogatych osiedli kupiec-
kich, luźno ze sobą powiązanych, skupiających się dokoła gęsto porozrzu-
canych kościołów. Analizując te budowle sakralne salowe na ogół, lecz też
nie rzadko wielonawowe, wskazuje na dużą wrażliwość na wszelkie „nowi-
ny" zachodnio europejskie, tak w układzie przestrzennym jak i w detalu ar-
chitektonicznym. Jak wynika z rozmieszczenia zabytków, podgrodzie obej-
mowało większą część późniejszego gotyckiego miasta, które przejęło po-
nadto jego układ sieci ulicznej w dwunastowiecznej postaci. Szczegółowo
omówiono liczne pozostałości kamienic, świadczące o niezwykle wysokim
poziomie kultury materialnej mieszkańców. Podgrodzie praskie przedsta-
wia się jako kompleks jednolity urbanistycznie mimo braku więzi ustrojo-
wej w postaci powszechnie obowiązującego prawa miejskiego. Pewność
konturów planu, obszar zajmowany, duża liczba monumentalnych budowli
czynią z niego największe i przodujące miasto Europy Środkowej we wcze-
nym średniowieczu, jedne z największych ówczesnej Słowiańszczyzny.
Recenzje ) sprawozdania
377
Ryc. 243.
Ryc. 244
Ryc. 264. Rekonstrukcja starszego typu domu praskiego, składającego się z budowi'
kamienniej i dostawionej drewnianej (wg Carka).
Ryc. 265. Rekonstrukcja młodszego typu domu praskiego, wybudowanego w całości
z kamienia (wg Carka).
częta w X w., kończy się w XII, kiedy równocześnie z ukończeniem pałacu
zmodernizowano pierścień murów obronnych oraz tkwiące w nim baszty
i wieże bramowe. Okres późnoromański przynosi już tylko ozdabianie i po-
szerzanie budowli istniejących.
Następny rozdział stanowi opis pozostałości vyszehradzkiego grodu,
strzegącego od południa kotliny praskiej, który przez czas dłuższy rywali-
zował okazałością zabudowań z grodem praskim, a podupadł ostatecznie
w XIV w. Podobnie jak w grodzie praskim był tu rozległy pałac, dwie
świątynie typu bazylikowego oraz liczne kościoły i kapliczki salowe lub
centralne.
Część trzecia książki poświęcona jest podgrodziu. Autor jasno poka-
zuje proces narastania po obu brzegach Wełtawy bogatych osiedli kupiec-
kich, luźno ze sobą powiązanych, skupiających się dokoła gęsto porozrzu-
canych kościołów. Analizując te budowle sakralne salowe na ogół, lecz też
nie rzadko wielonawowe, wskazuje na dużą wrażliwość na wszelkie „nowi-
ny" zachodnio europejskie, tak w układzie przestrzennym jak i w detalu ar-
chitektonicznym. Jak wynika z rozmieszczenia zabytków, podgrodzie obej-
mowało większą część późniejszego gotyckiego miasta, które przejęło po-
nadto jego układ sieci ulicznej w dwunastowiecznej postaci. Szczegółowo
omówiono liczne pozostałości kamienic, świadczące o niezwykle wysokim
poziomie kultury materialnej mieszkańców. Podgrodzie praskie przedsta-
wia się jako kompleks jednolity urbanistycznie mimo braku więzi ustrojo-
wej w postaci powszechnie obowiązującego prawa miejskiego. Pewność
konturów planu, obszar zajmowany, duża liczba monumentalnych budowli
czynią z niego największe i przodujące miasto Europy Środkowej we wcze-
nym średniowieczu, jedne z największych ówczesnej Słowiańszczyzny.