DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0078
DORDR ACVM*
ORDRACVM,peruetuftum Hollandixoppidum,ciuitas Wil-
torum multorum opinione putatur, primum in Statibus Hollan-
diae locum occupat,quatuor fluminum concurfu, in Infulam reda-
dum, Mofx nimirum, Vahalis, Lingae, acMcrute, quae idem Anno
M.CCCC.XXI.a Continenti abroferunt,Brabantiae enim cohae-
rebat. Hinc quidam ad quatuor flumina fitum fcribunt.Sic enim ef-
figiem oppidi, ac fitum, cum Philippus Hifpaniarum Rex, Anno
Chrifti M. D. XLIX. in id primum pofleflionem capturus ingre-
deretur, exprimi & imagini hoc diftichonadfcribiiufiit.
xJHe Mofa & VVdis, tum Linga Meruacj, cingunt,
Aeternam Bataua virginis eccefidem.
His igitur fluminibus in Infulam redigitur, contigit namque, vt VValis ac Mofa fluuij,
vna cum mari Continentem, in qua hoc oppidum iacet, atque Brabantiae iungebatur,inun-
darent.Quam vero late, crudeliterq;, fatis inde liquet,quod vicos, feu pagos feptuaginta to-
tos fubmerferint, abforpferintque. Numerus eorum, qui inijs, fimulcum bonis omnibus
perierint,aeftimatur vitra centum hominum millia. Paulatim tamen,huiusabforptae terrx
quxdam particulae, folitis eius Prouinciae artibus,& vt fert hominum eius loci vfus atque in-
duftria,recuperantur. Pifcesvarij generis Meruaijs in locis habet: Strutionibus, & Salmo-
nibus, vel uti circum Campenam, Zuderzea, quae dicitur, plane fcatet. Itaque Dordracum
quinquemiiiaribiisGouda,feptem Vltraiedodiftat. Amplum eft,pulchrum, aepotens, &c
elegantioribus xdificijs infigne.Summum templum,quod B. Mariievirginieftfacrum,ocu-
los miraelegantia,Scpulchritudinepafeir. Quicquidvini Rhenani in Belgium afportatur
cxGermania5quicquid item frumenti ex Geldris.Cliuis&Iuliacenfibus, atque aliunde me-
diterraneis ex locis, id omne in hoc oppidum,tanquam emporium,generali fiapula, vt vo-
cant, illuftre tranfuehitur.Qup nomine,tum alias ob caufas id creuit,& hominum multitu -
dine perquam eftfrequens.C&terum quiafubinde noftra In hac vrbium enarratione necef-
fario ftapulorum mentio incidit neceffe eft, maioris lucis gratia, vt ftapuli nominis vim
atque originem,& rei naturam, quamIpfumindicat nomen, declaremus. Itaque ftapulum.
ab origine Latina,Gallis & Germanis in ea fignificatione vfurpatum nomen,indicat locum.
Principis munere ac prluilegio publice defignatum, quo importetur vinum, frumentum,
aut aliud quoduis exotica’mercis genus. Sic Atrebatum ferunt habere vini Gallici, quod
Continenti in Artefiam vehatur, ftapulum. Ex quo neceffe cft mercatores eo prius vina de-
uehere, quam ad alium eius Prouinciae locum. Poftquam autem ad tempus ca in foro ve-
num expolita illic habuerint,tum demum poflunt,quo ipfis vifurn fuerit exportare,ac diftra
here. Middelburgum apud Zelandos ftapulum habet vini Gallici, Hifpanici, Lufitanici,
aliarumque regionum, ex quibus eo, per mare vinum importatur.Itaque nautae, & nego-
tiatores tenentur ad eam ipfam vrbemvelacontrahere,ibiqueinlittusvinaexonerare:po-
ftrcmb,exolutis, qute debent, vcdigalibus, poflunt,qublubet, cum fua merce , vela facere.
StapulorumDordracenaevrbis,priuilegia in eo potiflimumfunt,quod omnes, qui Rheno,
aut Mofa,frumenta, ligna,vina,aut aliud mercis genus illuc vehunt,fuas illic naues in po rtu,
littoreue exonerare debeant, & exoluto portorio,fuas merces in ipfius vrbis,aut ciuiurn na-
ues imponere,alioqui,vt eas auehant, cum publicanis tranfigere.^Tametfi autem h uiufmo-
di priuilegia multum hodie fint inter fe diuerfa, prout funt merces, & quae illa impetrarunt,
vrbes,ex prima tameninftitutioneacorigine, ftapulorum nomen retinent. Itapaflim
intotoBelgio ftapulis pro locorum commoditate atque vfuconftitutis,
niagnacxciseumpublice,tumpriuatimad vnumquemq,*,
lummacum Principis gratia, vtili-
tas reddit.
2$
ORDRACVM,peruetuftum Hollandixoppidum,ciuitas Wil-
torum multorum opinione putatur, primum in Statibus Hollan-
diae locum occupat,quatuor fluminum concurfu, in Infulam reda-
dum, Mofx nimirum, Vahalis, Lingae, acMcrute, quae idem Anno
M.CCCC.XXI.a Continenti abroferunt,Brabantiae enim cohae-
rebat. Hinc quidam ad quatuor flumina fitum fcribunt.Sic enim ef-
figiem oppidi, ac fitum, cum Philippus Hifpaniarum Rex, Anno
Chrifti M. D. XLIX. in id primum pofleflionem capturus ingre-
deretur, exprimi & imagini hoc diftichonadfcribiiufiit.
xJHe Mofa & VVdis, tum Linga Meruacj, cingunt,
Aeternam Bataua virginis eccefidem.
His igitur fluminibus in Infulam redigitur, contigit namque, vt VValis ac Mofa fluuij,
vna cum mari Continentem, in qua hoc oppidum iacet, atque Brabantiae iungebatur,inun-
darent.Quam vero late, crudeliterq;, fatis inde liquet,quod vicos, feu pagos feptuaginta to-
tos fubmerferint, abforpferintque. Numerus eorum, qui inijs, fimulcum bonis omnibus
perierint,aeftimatur vitra centum hominum millia. Paulatim tamen,huiusabforptae terrx
quxdam particulae, folitis eius Prouinciae artibus,& vt fert hominum eius loci vfus atque in-
duftria,recuperantur. Pifcesvarij generis Meruaijs in locis habet: Strutionibus, & Salmo-
nibus, vel uti circum Campenam, Zuderzea, quae dicitur, plane fcatet. Itaque Dordracum
quinquemiiiaribiisGouda,feptem Vltraiedodiftat. Amplum eft,pulchrum, aepotens, &c
elegantioribus xdificijs infigne.Summum templum,quod B. Mariievirginieftfacrum,ocu-
los miraelegantia,Scpulchritudinepafeir. Quicquidvini Rhenani in Belgium afportatur
cxGermania5quicquid item frumenti ex Geldris.Cliuis&Iuliacenfibus, atque aliunde me-
diterraneis ex locis, id omne in hoc oppidum,tanquam emporium,generali fiapula, vt vo-
cant, illuftre tranfuehitur.Qup nomine,tum alias ob caufas id creuit,& hominum multitu -
dine perquam eftfrequens.C&terum quiafubinde noftra In hac vrbium enarratione necef-
fario ftapulorum mentio incidit neceffe eft, maioris lucis gratia, vt ftapuli nominis vim
atque originem,& rei naturam, quamIpfumindicat nomen, declaremus. Itaque ftapulum.
ab origine Latina,Gallis & Germanis in ea fignificatione vfurpatum nomen,indicat locum.
Principis munere ac prluilegio publice defignatum, quo importetur vinum, frumentum,
aut aliud quoduis exotica’mercis genus. Sic Atrebatum ferunt habere vini Gallici, quod
Continenti in Artefiam vehatur, ftapulum. Ex quo neceffe cft mercatores eo prius vina de-
uehere, quam ad alium eius Prouinciae locum. Poftquam autem ad tempus ca in foro ve-
num expolita illic habuerint,tum demum poflunt,quo ipfis vifurn fuerit exportare,ac diftra
here. Middelburgum apud Zelandos ftapulum habet vini Gallici, Hifpanici, Lufitanici,
aliarumque regionum, ex quibus eo, per mare vinum importatur.Itaque nautae, & nego-
tiatores tenentur ad eam ipfam vrbemvelacontrahere,ibiqueinlittusvinaexonerare:po-
ftrcmb,exolutis, qute debent, vcdigalibus, poflunt,qublubet, cum fua merce , vela facere.
StapulorumDordracenaevrbis,priuilegia in eo potiflimumfunt,quod omnes, qui Rheno,
aut Mofa,frumenta, ligna,vina,aut aliud mercis genus illuc vehunt,fuas illic naues in po rtu,
littoreue exonerare debeant, & exoluto portorio,fuas merces in ipfius vrbis,aut ciuiurn na-
ues imponere,alioqui,vt eas auehant, cum publicanis tranfigere.^Tametfi autem h uiufmo-
di priuilegia multum hodie fint inter fe diuerfa, prout funt merces, & quae illa impetrarunt,
vrbes,ex prima tameninftitutioneacorigine, ftapulorum nomen retinent. Itapaflim
intotoBelgio ftapulis pro locorum commoditate atque vfuconftitutis,
niagnacxciseumpublice,tumpriuatimad vnumquemq,*,
lummacum Principis gratia, vtili-
tas reddit.
2$