DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0106
VV INM AR.IA»
IN M A RI A,fiue VINARIA,nitidifiImum Turingx Opp. nomen habet a vino.
IHapr/iuxta fontem^tre^mapr/Meffor vel agricola,iuxta templum habitans: Sic Obermapir / tftibcrniapr/
^alDmapr/^Kfniapr/ipnfjmapr/Quxpleraqueornnia poftea cumaLatinefcribentibusvfurpantur,i,lite
ram abijciunt,vt VValdmarus,Dietmarus. Atque haec quidem genuina,& quotidiano Germanorum vfu re
ceptahuius voculae,SDfapr/ in fine didionum conftitutx,eft fignificatio. Aliud vero haec eadem principem
vocularum occupanslocum,defignat,vtSQfaffcfjafcf/id eft,equorum minifter,aut equitum infpedor,acgu
bernator,5D?at(?aU/Stabulum equorum,&c.Sed hxc de nominis origine fatis,& nimis fortafle multa.Vina-
ria igitur,inclytam Saxonix Ducibus fedem>& domicilium amceniffimum prxbens, venuftiifimis tam pub-
licis, quam priuatis ciuium eft decorata xdificijs. Quemadmodum aere falubri,ita agro non tantum rerum
vtilium & neceflariarum foecundo (T uringia nanque ob fertilitatem furmen exiftimatur Germaniae) fed Sc
delicijs,nobilium hominum voluptati mirifiee blandientibus prxccllit.Nam praeter omne frumenti genus
laeta etia Bacchi, Germanis grata donaria,Ifatide herba,vulgo (JBett)/qux non alia,qua pingui alitur gleba.
Lanarum infedoribus abunde praebet. Limpidilfimos etiam fontes & aquas, gratilfimisfufurris fuauiter
circumfonantes;Nemora itidem & faltus,ad venatus ferarum,quibus ad admirationem abundat.Qux qui-
dem grata naturx.eiusqueaudoris dona, Imperatores quondam Auguftos, vtpotiflimum agerent,inuita-
runt.Prout ex hiftoriarum monumentis de Magno Ottone conftat 5 De cius etiam patre Henrico Aucupe,
qui in Turingia iuxta Arcem ^fCfywfoHrg/Turingica nobilitate ferente fuppetias,gruui,&arduo conflidu,
quadraginta Hungaro um millia cecidit. Imperij quoque comitia Otto fecundus hic V Vinmarix, perhi-
bente LambertoSchaffnaburgenfi celebrauit,Neque vero luxurians tantum agrifoecunditas, Principes vi
ros huc femper inuitauit,fed & peramoena vrbis elegantia; politia quam optime inftituta, exteraque vrbiu
ampliflxmarum ornamenta, huc eos potiftimum pertraxerunt. Videas hic namque confecrata Numini
peraugufta templa; Mifericordix itidem facrificijs loca publica nuncupata,& amplis dotata redditibus, vti
funt Hofpitalia,Nofocomia,& vbi contagiofis infedi morbis curantur,Qu em riuulus aeri purgando defti-
natus pe rmeat. Fluuiolus fimiliter,vulgo ©tcXotta/molinarias exagitans rotas,vrbem ipfam illabitur,quo
tidiano ciuium vfui,& platearum nitori fubfcruiens, quem pifeinx deinde & fouex vrbis reforbent. Videas
fimiliter id, quod politix prouidentiam demonftrat. Horrea qux ftramentis furiofi Vulcani rabiem alere
polfent, ex vrbis pomoerijs remota 5 experientia, qux optima rum confuetudinum aclegum Inuentrix efle
folet,credo,cum magno detrimento cdodi. Nam Anno falutisM. CC. XCIX. &AnnoM. CCCC.IV.
lamentabili incendio vfquc adeo deformata VVeinmaria fuit, vt formam vix vrbis retinuerit. Verum is
cafus.magnx quidem infoelicitatis huic vrbi extitit; quod vero temporis fucccifu non inftaurata tantu, fed
fuperbiifimis etiam,& magnificis xdificijs decenter fuerit ornata, eiufde fplendoris eft,& ornamenti. Quo
arx etia accedit Saxonix Ducum magnifica,fplendidis xdificijs nitens,numerofx;& ampliftimxfaipilix ca-
pax^ prxfertim amceniflimus,dulciffimufque hortus,prxftantiffimis herbis, & frudiferis arboribus ordi-
ne bello, in quincuncem pofitis, luculenter ornatus, areolis ex odoriferis florib. & medicis herbis haud fc-
cus diftindus,quam fi vel Apcllisjvel Dureri penicillo depidx forent.cum fepimentis ex rofa, buxo,rofma-
rino,lauro,eiufdemque generis fruticibus,venufte femper virentib. Aquis etiam ex pr^terlabente limo flu,
pifcofo,xneis fiftulispaffimdedudis,arborum & plantarum radices adaquantur.Maximam autem
deledationem prxbet elegans &pellucida horti medio turris, ex qua aquulx gratiffimo
murmure obftrepunt, & fubiedum in lacum delabuntur, vf adeo
nem habeat.
r
IN M A RI A,fiue VINARIA,nitidifiImum Turingx Opp. nomen habet a vino.
IHapr/iuxta fontem^tre^mapr/Meffor vel agricola,iuxta templum habitans: Sic Obermapir / tftibcrniapr/
^alDmapr/^Kfniapr/ipnfjmapr/Quxpleraqueornnia poftea cumaLatinefcribentibusvfurpantur,i,lite
ram abijciunt,vt VValdmarus,Dietmarus. Atque haec quidem genuina,& quotidiano Germanorum vfu re
ceptahuius voculae,SDfapr/ in fine didionum conftitutx,eft fignificatio. Aliud vero haec eadem principem
vocularum occupanslocum,defignat,vtSQfaffcfjafcf/id eft,equorum minifter,aut equitum infpedor,acgu
bernator,5D?at(?aU/Stabulum equorum,&c.Sed hxc de nominis origine fatis,& nimis fortafle multa.Vina-
ria igitur,inclytam Saxonix Ducibus fedem>& domicilium amceniffimum prxbens, venuftiifimis tam pub-
licis, quam priuatis ciuium eft decorata xdificijs. Quemadmodum aere falubri,ita agro non tantum rerum
vtilium & neceflariarum foecundo (T uringia nanque ob fertilitatem furmen exiftimatur Germaniae) fed Sc
delicijs,nobilium hominum voluptati mirifiee blandientibus prxccllit.Nam praeter omne frumenti genus
laeta etia Bacchi, Germanis grata donaria,Ifatide herba,vulgo (JBett)/qux non alia,qua pingui alitur gleba.
Lanarum infedoribus abunde praebet. Limpidilfimos etiam fontes & aquas, gratilfimisfufurris fuauiter
circumfonantes;Nemora itidem & faltus,ad venatus ferarum,quibus ad admirationem abundat.Qux qui-
dem grata naturx.eiusqueaudoris dona, Imperatores quondam Auguftos, vtpotiflimum agerent,inuita-
runt.Prout ex hiftoriarum monumentis de Magno Ottone conftat 5 De cius etiam patre Henrico Aucupe,
qui in Turingia iuxta Arcem ^fCfywfoHrg/Turingica nobilitate ferente fuppetias,gruui,&arduo conflidu,
quadraginta Hungaro um millia cecidit. Imperij quoque comitia Otto fecundus hic V Vinmarix, perhi-
bente LambertoSchaffnaburgenfi celebrauit,Neque vero luxurians tantum agrifoecunditas, Principes vi
ros huc femper inuitauit,fed & peramoena vrbis elegantia; politia quam optime inftituta, exteraque vrbiu
ampliflxmarum ornamenta, huc eos potiftimum pertraxerunt. Videas hic namque confecrata Numini
peraugufta templa; Mifericordix itidem facrificijs loca publica nuncupata,& amplis dotata redditibus, vti
funt Hofpitalia,Nofocomia,& vbi contagiofis infedi morbis curantur,Qu em riuulus aeri purgando defti-
natus pe rmeat. Fluuiolus fimiliter,vulgo ©tcXotta/molinarias exagitans rotas,vrbem ipfam illabitur,quo
tidiano ciuium vfui,& platearum nitori fubfcruiens, quem pifeinx deinde & fouex vrbis reforbent. Videas
fimiliter id, quod politix prouidentiam demonftrat. Horrea qux ftramentis furiofi Vulcani rabiem alere
polfent, ex vrbis pomoerijs remota 5 experientia, qux optima rum confuetudinum aclegum Inuentrix efle
folet,credo,cum magno detrimento cdodi. Nam Anno falutisM. CC. XCIX. &AnnoM. CCCC.IV.
lamentabili incendio vfquc adeo deformata VVeinmaria fuit, vt formam vix vrbis retinuerit. Verum is
cafus.magnx quidem infoelicitatis huic vrbi extitit; quod vero temporis fucccifu non inftaurata tantu, fed
fuperbiifimis etiam,& magnificis xdificijs decenter fuerit ornata, eiufde fplendoris eft,& ornamenti. Quo
arx etia accedit Saxonix Ducum magnifica,fplendidis xdificijs nitens,numerofx;& ampliftimxfaipilix ca-
pax^ prxfertim amceniflimus,dulciffimufque hortus,prxftantiffimis herbis, & frudiferis arboribus ordi-
ne bello, in quincuncem pofitis, luculenter ornatus, areolis ex odoriferis florib. & medicis herbis haud fc-
cus diftindus,quam fi vel Apcllisjvel Dureri penicillo depidx forent.cum fepimentis ex rofa, buxo,rofma-
rino,lauro,eiufdemque generis fruticibus,venufte femper virentib. Aquis etiam ex pr^terlabente limo flu,
pifcofo,xneis fiftulispaffimdedudis,arborum & plantarum radices adaquantur.Maximam autem
deledationem prxbet elegans &pellucida horti medio turris, ex qua aquulx gratiffimo
murmure obftrepunt, & fubiedum in lacum delabuntur, vf adeo
nem habeat.
r