DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0092
VV O L L 'A-
R A NSIS A LAN A, vulgo, $)at &mfctt*an £u<ri|ftf(£ucrenim
inferioribus Germanis, transeft) dicitur, RegioGeldrix, verfus
Septentrionem oppofira: ipfa ad Septentrionem Frifiam Occi-
dentalem,ad ortum V Veftphaliam,ad occafunt Iflulam fluuium,
& Sinum maris, quem 0ut>cr$fC dicunt, habens, intres diuiditur
regiunculas,quarum,quxIflulx vicina cft,3(Tdfian&t vocatur, qu*
vero trans Vidrum, quem Vecht vocant, fluuium, lita eft, £)rcnt
dicitur: quae vero V Veftphaliae proxima,appellatur.Habet
autem hxc Prouincia,vrbes moenibus cin&as odo, quarum non
infimae dignitatis eft S V YOLL A, Tripolitanae clariflima, vrbs
Imperialis,fituloci amoeniftima, quaintora peneGermania vix
eft inuenire aliam beatiorem,quacq5 omnibus frumentorum gene
ribus,iuuencis,pifcibus,butyro,alijscgadfuftentationemcorporis
neceflarijs rebus, non folum magis abunder, led etiam maximam Inferioris Germaniae parte, ifta-
rum rerum copiaenutriat.Republica etiam tali, qualem neque Ariftoteles, neque Plato vnquam
foeliciorem defcripfcrunt;ita,vt propter prudentiae,ac fapientiae opinionem , immunitates, fingu-
lariapriuilegiaaciuftiflima municipalia iura,hic Senatus ab alijs,Sc vici ni s oppidis,in dubijs cauf-
fis,confuIatur,quas & fecundum fuas leges dijudicat ac componit,compofitasque,ad loca,& oppi-
da circumiacentia, pro iudiciali auctoritate, ratas remittit. Sunt & in ea tria religioforum mona-
fteria, vnura Regularium Canonicorum D. Auguftini, Alterum Praedicatorum Mendicantium
ordinisS. Dominici,Tertium,Fratrum,bonae,vtappellant voluntatis. Habet ad haec, quatuor Sa-
crarum virginum Collegia. Eft & in ea fchola, olim & nunc florentiflima,exquaomnibus tempo-
ribus innumeri prodierunt viri, dodrinis excellentes. Amari nauigationem habet propter Iflu-
lamfluuium,qui tertium Rheni oftiumconftituitjVbiCanenefatum Infula, quam folus Tacitus,
inter vetuftiores recte defcripfifle videtur. Verumiftud Rhenioftium, quo videlicet ifta confti-
tuatur,non commemorauit.Et profe&o mirum videri poteft,Romanos, alioqui diligentifllmos,
tam famofum,5c ingens Rheni oftium,vel ignorafle, velfubticuifle. Hoc itaque magni argumen-
ti loco fuerit,illos penitiora Germaniae,bello nunquam attigifle. Solus vero Ptolemxus,tertij qui-
dem oftij mentionem facit,fed abfque omni prorfus loci,aut fitus deferiptione. Eft autem Infula
Cancnefatum,quaefita eft inter oftium illud Rheni,quod nomen non amittit,&tertium illud,Ro-
manis ignotum,quod Ifluladicitur.Diuiditur autem ab altero fub Arnhemenfi ciuitate Geldriae,
& fluiteontra Phrifios,ac in Ocea num vfque protenditur,multis hodie duitatibus infignis.Extrc-
ma Canenefatum in ipfo Oceani littore,Camanni olim exceperunt,gens inter Phrifios, & Canc-
nefates lita, quaepofteaa Phrifijsinferuitutem reda&a, in Phrifiorum nomen abijt. Hi, duitatem
habuifleferibuntur a Romanis, Naualia nuncupatam, quam quidem,etfi hodie nonnulli. Cam-
pen, fufpicentur, Petro tamen Appiano, alijsque eruditioribus Hiftoricis, Svvolla comprobatur.
Qux,prxter Iflulam non itaproculremotam,habet&Vidrum,cum Alpha, quam Nigram aquam
nunc vulg6appellitaot,quaedupliciriuoSvvollam influunt, a quibus non paucas commoditates
ciues percipiunt. Viros etiam eruditione claros hoc oppidum edidit, inter quos primus Ioannes
Rullius,merit6meretur,Latinarum&Grxcarumliterarum nitorepolitus, publicis etiam ferip.
sis celebris.
S wlla diu celebris meruit virtutibus arma,
^uapopulumfortem nobilitare/olent.
Jndefalutifera veteripiet at e fide %
Jn Tripolim recipifoedere dignafuit,
3S
R A NSIS A LAN A, vulgo, $)at &mfctt*an £u<ri|ftf(£ucrenim
inferioribus Germanis, transeft) dicitur, RegioGeldrix, verfus
Septentrionem oppofira: ipfa ad Septentrionem Frifiam Occi-
dentalem,ad ortum V Veftphaliam,ad occafunt Iflulam fluuium,
& Sinum maris, quem 0ut>cr$fC dicunt, habens, intres diuiditur
regiunculas,quarum,quxIflulx vicina cft,3(Tdfian&t vocatur, qu*
vero trans Vidrum, quem Vecht vocant, fluuium, lita eft, £)rcnt
dicitur: quae vero V Veftphaliae proxima,appellatur.Habet
autem hxc Prouincia,vrbes moenibus cin&as odo, quarum non
infimae dignitatis eft S V YOLL A, Tripolitanae clariflima, vrbs
Imperialis,fituloci amoeniftima, quaintora peneGermania vix
eft inuenire aliam beatiorem,quacq5 omnibus frumentorum gene
ribus,iuuencis,pifcibus,butyro,alijscgadfuftentationemcorporis
neceflarijs rebus, non folum magis abunder, led etiam maximam Inferioris Germaniae parte, ifta-
rum rerum copiaenutriat.Republica etiam tali, qualem neque Ariftoteles, neque Plato vnquam
foeliciorem defcripfcrunt;ita,vt propter prudentiae,ac fapientiae opinionem , immunitates, fingu-
lariapriuilegiaaciuftiflima municipalia iura,hic Senatus ab alijs,Sc vici ni s oppidis,in dubijs cauf-
fis,confuIatur,quas & fecundum fuas leges dijudicat ac componit,compofitasque,ad loca,& oppi-
da circumiacentia, pro iudiciali auctoritate, ratas remittit. Sunt & in ea tria religioforum mona-
fteria, vnura Regularium Canonicorum D. Auguftini, Alterum Praedicatorum Mendicantium
ordinisS. Dominici,Tertium,Fratrum,bonae,vtappellant voluntatis. Habet ad haec, quatuor Sa-
crarum virginum Collegia. Eft & in ea fchola, olim & nunc florentiflima,exquaomnibus tempo-
ribus innumeri prodierunt viri, dodrinis excellentes. Amari nauigationem habet propter Iflu-
lamfluuium,qui tertium Rheni oftiumconftituitjVbiCanenefatum Infula, quam folus Tacitus,
inter vetuftiores recte defcripfifle videtur. Verumiftud Rhenioftium, quo videlicet ifta confti-
tuatur,non commemorauit.Et profe&o mirum videri poteft,Romanos, alioqui diligentifllmos,
tam famofum,5c ingens Rheni oftium,vel ignorafle, velfubticuifle. Hoc itaque magni argumen-
ti loco fuerit,illos penitiora Germaniae,bello nunquam attigifle. Solus vero Ptolemxus,tertij qui-
dem oftij mentionem facit,fed abfque omni prorfus loci,aut fitus deferiptione. Eft autem Infula
Cancnefatum,quaefita eft inter oftium illud Rheni,quod nomen non amittit,&tertium illud,Ro-
manis ignotum,quod Ifluladicitur.Diuiditur autem ab altero fub Arnhemenfi ciuitate Geldriae,
& fluiteontra Phrifios,ac in Ocea num vfque protenditur,multis hodie duitatibus infignis.Extrc-
ma Canenefatum in ipfo Oceani littore,Camanni olim exceperunt,gens inter Phrifios, & Canc-
nefates lita, quaepofteaa Phrifijsinferuitutem reda&a, in Phrifiorum nomen abijt. Hi, duitatem
habuifleferibuntur a Romanis, Naualia nuncupatam, quam quidem,etfi hodie nonnulli. Cam-
pen, fufpicentur, Petro tamen Appiano, alijsque eruditioribus Hiftoricis, Svvolla comprobatur.
Qux,prxter Iflulam non itaproculremotam,habet&Vidrum,cum Alpha, quam Nigram aquam
nunc vulg6appellitaot,quaedupliciriuoSvvollam influunt, a quibus non paucas commoditates
ciues percipiunt. Viros etiam eruditione claros hoc oppidum edidit, inter quos primus Ioannes
Rullius,merit6meretur,Latinarum&Grxcarumliterarum nitorepolitus, publicis etiam ferip.
sis celebris.
S wlla diu celebris meruit virtutibus arma,
^uapopulumfortem nobilitare/olent.
Jndefalutifera veteripiet at e fide %
Jn Tripolim recipifoedere dignafuit,
3S