DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0124
ORIVETVM-
RIV E T V M, Mediterranea Thufcix ciuitas, fita eft in excelli,prxei-
pitifque montis,fpatiofa in vertice planitie,fine muris, quorum vice ru-
pibus vndique praeruptis, altifque cingitur, natura hoc modo creatis,vt
exfummacrepidine defpedum in ima, perquam horribilem habeant.
Coelo eft iucundiflimo, praeter quam autumnali tempore,quum in am-
ne finitimo Palea,cannabis folet macerari: tum enim aer, eofoetorc
corruptus,colonispermoleftuseft. Templum hic fumptuofifsimum,
cuius frontem pernobiles ex marmore ftatux, fummorum artificum o-
peris elaboratae decorant Inter extera eft hiftoria coftae Adamo extra-
dx,ex qua fummus conditor Euamfigurauit. Haec tanto artificio fada
funt,vt haud putem humano ingenio vinci poffe. Templi feneftrxala-
baftrcticx funt, non aliter, ac vitrum perlucidae. Seruaturhic magnis
honoribuslintcum,quod Bolfenx miraculo magno fanguine eft intin-
dum,exhoftia facrofan&a ftillante . Id quotannis, dic, qui corpori Chrifti feftus agitur, per vrbem in-
genti cum religione deferunt,memorix tanti miraculi caufa. Sunthic aedes fplendidifsimaeab Vrbano
V. Pontific.Maximo fadx. M. LXVII. poft C.N. anno. Vrbs frequens olim admodum fuit,exterum a-
uorum noftrorum memoria,partibus Muffatorum & Marcolinorum perniciofifsimis defolataprope-
pcmodum,per plurimas illarum inter fe caedes,expulfionefque.-quanquamextindis deinde factionibus,
paulatim inter res pacatas, fatisfe tum populo,tum opibus refecerit. In planitiem hic prxeipiti viade-
ucniturad Paliam,qui amnisil Catone Pelia vocatur,&infra Oriuctum in Tyberim cadit.
LAVRETV M«
N Piceno,Inter Ricinctum&Mare,haud procul & Mufone fluuio, inclytum to-
*•31toChriftianoruorbeFanum,incolleD. Maria;Laurctinxiacct,fortifsimomu-
ro cindum cum vico,quemfcrecauponcs,ftabilarijquc,acdiucrforias tabernas
exercentes,incolunt;adeos,qui quotidie cx omni Europa, praecipua tamen fre-
quentiaprimi veris&autumnitcmporibus, huc, votorum caufa vcniunt.exci-
pkndos. Initium de hoc delubro feribendi vndepotifsimum facere oporteat,c-
quidem ambigimus,obcxcelfam loci religionem fummamq; magnificentiam:
*r vw/ ,^0|P4j Attamen cum illius fandifsimiconclauis in mentem venit,in quo nata cducata-
que coelorum Regina,femper Virgo Maria, matcrfilijDci,acvbinunciantcGa-
brieleArchangclo genitrix Dei appellata,item vbi in ipfa carnem hanc noftram xrumnofam affumpfit
Deus,quo nos a Tartarei Sathanx tyrannide, ac potcftatc ad regni cael cftis portam,qux tot feculis,ob pri
morum parentum noxam occlufafteterat, traduceret; de illo, quanquam digne haud polfe,fatis propter
ingenij noftri tenuitatem intelligamus,tamen pij curiofiq; Lcdoris gratia, breuiter aliquid commemo-
rare inftituemus. Primum omnium haudquaquam dubitare oportet,hoc illud ipfumconclauecfTe,in
quo mundi Regina in lucem edita; quandoquidem,prxtcrgrauiftima .fcriptorum hac de re,ac item,vti
ab Angelishuc deportatum fit,qux leguntur teftimonia,nemo tam duri cordis,aut fceleratus efle poteft,
quin ingreflu mollefcat,ac feipfum diuina quadam vi,& inftindu moueat,ad locumhonorandum.pre-
cefqueadDiuam,vrpro venia fuorum criminum ad Iefum Chriftum velit intercedere,fundendas. Prx-
terea vero id miracula confirmant, hic diuinitus edita, quibus mortales Matri Dei fuppliccs, votorum
compotes fadi,& ctiamnum quotidie fiant; vt euidenter monumenta fcriptorum,ftatuarum ex auro,ar-
gento,cera,pidurx,aliaque fimilia, qux per multas xtates & fecula, huc delata, fufpenfaquc cernuntur,
indicant.EtenimomniahicaDeo miraculosefada,figillatimrccenfere,quxeiufmodifunt,vtijsincredi.
bilia videantur,qui Deum Optimum Maximum dulciftimx Matris precibus,haud pcrmoueri exiftimat,
non foliim infinitum plane foret,verum etiam perfede nullo fieri ftudio, facultatcque poftet: ideoq; hic
nobisconfiftere vifum:orandaq; fandifsimaDeigenitrix,vtquodame,vtioportebat,acdebiti erat mei,
non laudatur,id benignitate condonet fua. Aedes hic eft magnificentiflime,cuius in medio conclauc fa-
crofandum,conclufummuro craflo,fic tamen, vt humanum opus diuino coniungi nunquam poterit,
quemadmodum apparet,eo fcilicet documento,id haudquaquam effe dignum,vt quos Chrifti Mater te-
tigit,parietes,contingat.Fanum totum moenibus fortilfimis, & omnibus armorum,cum ad defendendu,
tum ad feriendum generibus, itidemque tormentarijs machinis, inftrudis,munitum eft,ne a piratis itc«
rum,vtolima Turcis,diripiatur,ac vaftetur. Audores huius operis fuere Alexander VI. Pontif.
multoque magis Iulius II. etiam toto vico muris complexo, vt nunc tuto hic
Canonici, <5c Sacerdotes, in fano lacris operantes,cum ce-
tera plebe habitent.
SI
RIV E T V M, Mediterranea Thufcix ciuitas, fita eft in excelli,prxei-
pitifque montis,fpatiofa in vertice planitie,fine muris, quorum vice ru-
pibus vndique praeruptis, altifque cingitur, natura hoc modo creatis,vt
exfummacrepidine defpedum in ima, perquam horribilem habeant.
Coelo eft iucundiflimo, praeter quam autumnali tempore,quum in am-
ne finitimo Palea,cannabis folet macerari: tum enim aer, eofoetorc
corruptus,colonispermoleftuseft. Templum hic fumptuofifsimum,
cuius frontem pernobiles ex marmore ftatux, fummorum artificum o-
peris elaboratae decorant Inter extera eft hiftoria coftae Adamo extra-
dx,ex qua fummus conditor Euamfigurauit. Haec tanto artificio fada
funt,vt haud putem humano ingenio vinci poffe. Templi feneftrxala-
baftrcticx funt, non aliter, ac vitrum perlucidae. Seruaturhic magnis
honoribuslintcum,quod Bolfenx miraculo magno fanguine eft intin-
dum,exhoftia facrofan&a ftillante . Id quotannis, dic, qui corpori Chrifti feftus agitur, per vrbem in-
genti cum religione deferunt,memorix tanti miraculi caufa. Sunthic aedes fplendidifsimaeab Vrbano
V. Pontific.Maximo fadx. M. LXVII. poft C.N. anno. Vrbs frequens olim admodum fuit,exterum a-
uorum noftrorum memoria,partibus Muffatorum & Marcolinorum perniciofifsimis defolataprope-
pcmodum,per plurimas illarum inter fe caedes,expulfionefque.-quanquamextindis deinde factionibus,
paulatim inter res pacatas, fatisfe tum populo,tum opibus refecerit. In planitiem hic prxeipiti viade-
ucniturad Paliam,qui amnisil Catone Pelia vocatur,&infra Oriuctum in Tyberim cadit.
LAVRETV M«
N Piceno,Inter Ricinctum&Mare,haud procul & Mufone fluuio, inclytum to-
*•31toChriftianoruorbeFanum,incolleD. Maria;Laurctinxiacct,fortifsimomu-
ro cindum cum vico,quemfcrecauponcs,ftabilarijquc,acdiucrforias tabernas
exercentes,incolunt;adeos,qui quotidie cx omni Europa, praecipua tamen fre-
quentiaprimi veris&autumnitcmporibus, huc, votorum caufa vcniunt.exci-
pkndos. Initium de hoc delubro feribendi vndepotifsimum facere oporteat,c-
quidem ambigimus,obcxcelfam loci religionem fummamq; magnificentiam:
*r vw/ ,^0|P4j Attamen cum illius fandifsimiconclauis in mentem venit,in quo nata cducata-
que coelorum Regina,femper Virgo Maria, matcrfilijDci,acvbinunciantcGa-
brieleArchangclo genitrix Dei appellata,item vbi in ipfa carnem hanc noftram xrumnofam affumpfit
Deus,quo nos a Tartarei Sathanx tyrannide, ac potcftatc ad regni cael cftis portam,qux tot feculis,ob pri
morum parentum noxam occlufafteterat, traduceret; de illo, quanquam digne haud polfe,fatis propter
ingenij noftri tenuitatem intelligamus,tamen pij curiofiq; Lcdoris gratia, breuiter aliquid commemo-
rare inftituemus. Primum omnium haudquaquam dubitare oportet,hoc illud ipfumconclauecfTe,in
quo mundi Regina in lucem edita; quandoquidem,prxtcrgrauiftima .fcriptorum hac de re,ac item,vti
ab Angelishuc deportatum fit,qux leguntur teftimonia,nemo tam duri cordis,aut fceleratus efle poteft,
quin ingreflu mollefcat,ac feipfum diuina quadam vi,& inftindu moueat,ad locumhonorandum.pre-
cefqueadDiuam,vrpro venia fuorum criminum ad Iefum Chriftum velit intercedere,fundendas. Prx-
terea vero id miracula confirmant, hic diuinitus edita, quibus mortales Matri Dei fuppliccs, votorum
compotes fadi,& ctiamnum quotidie fiant; vt euidenter monumenta fcriptorum,ftatuarum ex auro,ar-
gento,cera,pidurx,aliaque fimilia, qux per multas xtates & fecula, huc delata, fufpenfaquc cernuntur,
indicant.EtenimomniahicaDeo miraculosefada,figillatimrccenfere,quxeiufmodifunt,vtijsincredi.
bilia videantur,qui Deum Optimum Maximum dulciftimx Matris precibus,haud pcrmoueri exiftimat,
non foliim infinitum plane foret,verum etiam perfede nullo fieri ftudio, facultatcque poftet: ideoq; hic
nobisconfiftere vifum:orandaq; fandifsimaDeigenitrix,vtquodame,vtioportebat,acdebiti erat mei,
non laudatur,id benignitate condonet fua. Aedes hic eft magnificentiflime,cuius in medio conclauc fa-
crofandum,conclufummuro craflo,fic tamen, vt humanum opus diuino coniungi nunquam poterit,
quemadmodum apparet,eo fcilicet documento,id haudquaquam effe dignum,vt quos Chrifti Mater te-
tigit,parietes,contingat.Fanum totum moenibus fortilfimis, & omnibus armorum,cum ad defendendu,
tum ad feriendum generibus, itidemque tormentarijs machinis, inftrudis,munitum eft,ne a piratis itc«
rum,vtolima Turcis,diripiatur,ac vaftetur. Audores huius operis fuere Alexander VI. Pontif.
multoque magis Iulius II. etiam toto vico muris complexo, vt nunc tuto hic
Canonici, <5c Sacerdotes, in fano lacris operantes,cum ce-
tera plebe habitent.
SI