DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0122
P I S A V R V M>
IS A V R V M elegans Piceni vrbs, cuius quidam ap-
pellationemablfauroamrie, quo alluitur,addita P.
litera, formatam exiftimant , conditamquc a Ro-
manis anno eorum vrbisD.C.XXXIII.poftcaque
Coloniam ab ipfiscffe£tam,cum Mutina, Parmaqj.
vtiLiuiustradidit. Inter hos Colonos fuifle Lu. A-
£tium Poetam Tragicum,parentibus Libertinis na-
tum, Eufebiusfcribit. Nec defuere, qui Farnatiani
caftelli. Pifauro finitimi nomen, a’uo nunc corrup-
tum, ab Actio manauifle, tanquam prius Adianuni
fitdiftum, exiftimarint. Vnde antiquitus quidam
hancvrbem Farnatianam appellatam prodidiffe vi-
dentur,fed mehercle, vehementer aberrant,aliter c-
nim ac Pifaurum a nullo au&ore clalfico,nominatam confiat. Liuius multis in locis
Pifaurum memorat, maxime, cum Fui. Flaccum Confulem viam Pifaurenfem ftra-
uifie, templumque Iouis Pifauri ac Fundis aedificafle, itemque ad Pollentiam ad-
duxifie aquam feribit. Caefar etiam in commentarijs,alijque veteres plurimi, huius
vrbisfecere mentionem. DirutamaTotila,refe£lamqueaBelifario. Procopius, <Sc
Blondus.audores funt. Vrbs nunc eft cedificijs lauta & elegans,in qua munitam atque
pulchramarcemadlittusIoannesSfortiacondidit.EtFrancifcus Maria, firmis eam
moenibus cingere coepit.Curiam habet fumtuofam,aliasque pratterca nobiles aedes,
fed coeli grauitate vehementer laborat, prxeipueque menfibusxftiuis vt adeo pau-
cifiimi hic mortales annos quinquaginta fuperare.nec multi ad eam aetatem perueni-
rc foleantiquamobrem aeftuante aere, potifiimeq; fub Canicula,tot abfumuntur pue-
rijVtabfque ingenti dolore commemorari,nequeat,vnde nimirum Catulli illud cfi
ad Iuucntium.Praeterquam ifte tuus moribunda in fede Pifauri Hofpes, inaurata pal-
lidior ftatua.Pntamus tamen etiam nos, incolarum huius loci breuem vitae curfum,
non modo ab caeli grauitate,fed etiam a copia fruftuum optimorum ac fuauiifimo-
rum, quibus immodice vefcuntur,proficifci. Generamur enim hinc in corporibus
humores noxij,quos deinde perniciales morbi confequantur,necefi’e cfi. Ager vrbis
peramoenus & vndiq; propemod.um vitibus,ficubus,olcis, ac alijs id genus arboribus
fructiferis refertus eft,e quibus cum fuauiflima vina, tum alij fructus optimi percipi-
untur, imprimisqucmiracopiaficuum.qutearefadae,tum huic vrbi vniuerfar luifici-
unr,tum etiam exportantur,& apud Venetos,Bononienfes,totaque Elaminia magno
in pretio funt. Pifaurum certis anni temporibus ad mercatum Italici, Illyrici alia-
rumque partium negotiatores conueniunt,propter locum mari conuehendis mer-
cibus valde oportunum,ingenia tulit magno numero celebria, cum primis Andui-
numfummumMedicum,&Pandulphum Collenutium, Graecis Latinisque literis,
quod eius fcriptateftantur, pereruditum. Scripfitde machinae tormentarix, quam
bombardam vocantinuentione, itcmBaretam aduerfusaulicos lingua vernacula,
cumhiftoriaNeapolitani regni. Pifauriusquoque fuit PetrusBarinianus,excellens
poeta,fuperioribus annis defunctus. Extra portam vrbis.qux fpectat in occafum, am-
nis eft Folia,prifcislfaurus appellatus,prxtcrquam Plinio,qui in fexta regione Pifau-
rumvti&oppidum nominat. Oritur Apenninofonte,iuxta Cotili arcem,moeniaque
Pifauri alluit,vbi pons lapideus viam Flaminiam, itemque Picenum cum regione
Flaminia iungit, moxquemariillabituroftiofxpe arena fluctibus de serenti-
bus adeo completo obturatoque, vix vt exiguas recipere na-
uiculas queat. Finis Anconitanae Marchia?,prin-
eipiumqj Flaminia: eft.
IS A V R V M elegans Piceni vrbs, cuius quidam ap-
pellationemablfauroamrie, quo alluitur,addita P.
litera, formatam exiftimant , conditamquc a Ro-
manis anno eorum vrbisD.C.XXXIII.poftcaque
Coloniam ab ipfiscffe£tam,cum Mutina, Parmaqj.
vtiLiuiustradidit. Inter hos Colonos fuifle Lu. A-
£tium Poetam Tragicum,parentibus Libertinis na-
tum, Eufebiusfcribit. Nec defuere, qui Farnatiani
caftelli. Pifauro finitimi nomen, a’uo nunc corrup-
tum, ab Actio manauifle, tanquam prius Adianuni
fitdiftum, exiftimarint. Vnde antiquitus quidam
hancvrbem Farnatianam appellatam prodidiffe vi-
dentur,fed mehercle, vehementer aberrant,aliter c-
nim ac Pifaurum a nullo au&ore clalfico,nominatam confiat. Liuius multis in locis
Pifaurum memorat, maxime, cum Fui. Flaccum Confulem viam Pifaurenfem ftra-
uifie, templumque Iouis Pifauri ac Fundis aedificafle, itemque ad Pollentiam ad-
duxifie aquam feribit. Caefar etiam in commentarijs,alijque veteres plurimi, huius
vrbisfecere mentionem. DirutamaTotila,refe£lamqueaBelifario. Procopius, <Sc
Blondus.audores funt. Vrbs nunc eft cedificijs lauta & elegans,in qua munitam atque
pulchramarcemadlittusIoannesSfortiacondidit.EtFrancifcus Maria, firmis eam
moenibus cingere coepit.Curiam habet fumtuofam,aliasque pratterca nobiles aedes,
fed coeli grauitate vehementer laborat, prxeipueque menfibusxftiuis vt adeo pau-
cifiimi hic mortales annos quinquaginta fuperare.nec multi ad eam aetatem perueni-
rc foleantiquamobrem aeftuante aere, potifiimeq; fub Canicula,tot abfumuntur pue-
rijVtabfque ingenti dolore commemorari,nequeat,vnde nimirum Catulli illud cfi
ad Iuucntium.Praeterquam ifte tuus moribunda in fede Pifauri Hofpes, inaurata pal-
lidior ftatua.Pntamus tamen etiam nos, incolarum huius loci breuem vitae curfum,
non modo ab caeli grauitate,fed etiam a copia fruftuum optimorum ac fuauiifimo-
rum, quibus immodice vefcuntur,proficifci. Generamur enim hinc in corporibus
humores noxij,quos deinde perniciales morbi confequantur,necefi’e cfi. Ager vrbis
peramoenus & vndiq; propemod.um vitibus,ficubus,olcis, ac alijs id genus arboribus
fructiferis refertus eft,e quibus cum fuauiflima vina, tum alij fructus optimi percipi-
untur, imprimisqucmiracopiaficuum.qutearefadae,tum huic vrbi vniuerfar luifici-
unr,tum etiam exportantur,& apud Venetos,Bononienfes,totaque Elaminia magno
in pretio funt. Pifaurum certis anni temporibus ad mercatum Italici, Illyrici alia-
rumque partium negotiatores conueniunt,propter locum mari conuehendis mer-
cibus valde oportunum,ingenia tulit magno numero celebria, cum primis Andui-
numfummumMedicum,&Pandulphum Collenutium, Graecis Latinisque literis,
quod eius fcriptateftantur, pereruditum. Scripfitde machinae tormentarix, quam
bombardam vocantinuentione, itcmBaretam aduerfusaulicos lingua vernacula,
cumhiftoriaNeapolitani regni. Pifauriusquoque fuit PetrusBarinianus,excellens
poeta,fuperioribus annis defunctus. Extra portam vrbis.qux fpectat in occafum, am-
nis eft Folia,prifcislfaurus appellatus,prxtcrquam Plinio,qui in fexta regione Pifau-
rumvti&oppidum nominat. Oritur Apenninofonte,iuxta Cotili arcem,moeniaque
Pifauri alluit,vbi pons lapideus viam Flaminiam, itemque Picenum cum regione
Flaminia iungit, moxquemariillabituroftiofxpe arena fluctibus de serenti-
bus adeo completo obturatoque, vix vt exiguas recipere na-
uiculas queat. Finis Anconitanae Marchia?,prin-
eipiumqj Flaminia: eft.