DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0094
LEVVARDVM-
EVV ARDVM, eiusErifi* oppidum, quam occidentalem nuncupant. Frifijnamq; in
vniuerfum omnes, in eos,qui orientem, <5c qui occidentem refpiciunt foiem, diuidun-
tur.Qiiorum hi, proprio iScauito nomine, Frifij Occidentales, & Vveftfrifij appellantur,
qui Vvigeuonum, id eft, maritimorum, & littoralium natio funt» littora Germani* a-
quilonaria tenentes. Hi autem,quatuor in ftatus diuiduntur,quorum eminentior eft Gru-
ningenfls, reliqui funt comitatus de Oeftergoy, Comitatus de V veftergoy, <Sc Comitatus
feptemSaltuum, vulgo, @tUCrrLDolt)Cn/ Cuiuis horum fubfunt fua oppida pagiqj.Homm
autem Comitatuum caput eft Levvardum, oppidum opulentum, Scvti priuatis ciuium.
domicilijs decenter ornatum, ita aquarum ambitu, foueis, & praaualidaarce, contra ho-
ftilesinfultus egregie munitum.Curiam habet iudicialcnl,<$cbrifi* Cancellariam,acuius
Tribunali, nulla vlterius permittitur appellatio. Epifcopali etiam dignitate ornatum,in fuperiore Epifcopatuum
diftributione5 cui Reuerendus Dominus Cunerus Petri Brouershauius, Theologus Louanienfis,primus eft defig-
natus AntifteSjfcriptis clarus,& iam hoc tempore,dum ob turbulentos Belgij motus, Coloni* Vbiorum cxulat,ea
vniuerfitatemdifputationibus, &pr*ledionibus publicis exornat. Anno artatis XLIX. moritur. Miliaris ab hac
vrbe interuallo, Zuichemus pagus eft, ortu Vigiij clarus 8c nobilis, is, vfurpato ab ifto pago cognomine, Eques, &
V. I.Dodor,adeo excellens,& grauis cxtitit,vt paucos illi pares Europa habuerit. In vniuerfa fi quid em totius lite-
raturae Encyclopedia exadi(Iimus fuit, vir ingenio dcfolerti comprimis,& capaci,omnis conftli), & prudenti* cal-
lentilfimus, vt maximus virtutis amator,ita eius amatorum ftudiofiflimus,vt proinde ad fummum dignitatis fafti-
giumconfcenderit,dum Secreti Confiftorij Regij Pr*fesfadus,&D.Bauonis,apudGandauenfes Pr*po litus,vtri-
que dignitati,ad finem vfque vitee,fplendori,& ornamento extitit. Patriam hanc quoque ortuilluftrauit Suuridus
Petrus V.I. C. vir admodum literatus,& dodus,quod opera fuaadpofteritatem tranfmifla,palam farentur. Pubji-
ceenamq; funt eius orationes feptem,quarum quinque Gr*c* linguae vtilitatem explicant. Sexta eft de LL, Rom.
praiftantia. Septima, reformationem Vniuerfitatis Erphordienfiscontinet. Plurima etiam ex Grreco fermone m
Latinum feliciffimetranftulit.Legationem Athenagorae Philofophi,ad Antonium C*farepro Chriftianis: Tres
libros vlt.hiftori* Eccleliaftic* Hermi* Sozomeni.Hiftoriam Ecclcfiafticam E u feb i j, & c o n i u n clo r u m, t o t a m re-
cognouit, fadaque Graecorum exemplarium collatione, emendauit, adiedis emendationum ratiombus, ad cal-
ce operis,multaq; alia ornamenta huic operi contulit. Varia infuper, & complura Plutarchi opufcula vertitMar-
tinum Polonum Chronologum,ad fidem veterum codicum emendauit. Deilluftribus Ecclefi* feriptoribus, au-
doresprxeipuos,Hieronymum,Gennadium,Honorium,Ifidorum,SigebertumGemblacenfem,&Henricum de
Gandauo,commentari]s illuftratos edidit. Caftigationes etiam,in omnia Ciceronis opera fcripfit. V t eruditorum
proinde turba,plurimum tanto viro merito debeat,& fit obligata.
FRANICHERIA.
RANICHERI A,in Vveftergoyae Toparchia,duobus a Lcyvardio diffitum 'miliaribus,
diues & opulentum oppidum,in quo,vt plurimum nobiliores homines degunt, quod per-
duellium fui Principis, (qui tum Saxonicus dux erat,) obfidionemfortiter fuftinuerit. vn-
de amplo ab coprxrogatiuo, & priuilegijs pr* caneris Frili* vrbibus, ornariilimum eft. A-
grurn habet,quemadmodum & vniuerfa Frifia,planum,ac pafcuis foecundiifimum.ftagnis
tamen,lacubus,acpaludibusintercifum,aliquando marisfinubus, aliquando torus iniu-
laris, quoad fementes, incultiuum, ad reliqua vero fcecundum, latiftimis pratis amoeni*!,
mnm.Reliqua terra exhauritur cefpitibus,quasiXoyurn vocant,pro igne alendo,egeftis.De
quibus Plinium lib. XVI. cap. II. loqui pleriquc exifti mant, cum inquit de Septentrio-
nalibus Chaucis, quod vlua, & paluftri iunco funes nedant, ad praetexenda piicibus retia,
captumque manibus lutum,vcntis magis, quam fole ficcantes, terra cibos,& rigentia Septentrione vifcera fua v-
rant,&c. Eft porro, vfque adeo humilis, fubmifla,profundaque Frifica regio, prxfertim, qua Oceano eft propin-
quior, vt vix *greque ab ineunte autumno ad multum Vcrvfque,peregrinandi,iteruefaciendimodusimn alius
queat,quam, vt cymbis vehantur 5 vndeplures vicos, villas, pagosque videre eft, fortiffimis aggeribus, terraque
paulo altius eleuata.acfupra reliquam eminenti, locis oportunis extrudos. Maris faeuitijs ita obnoxia, vt Coro
flante,ftepenumero periclitetur, ac fuperioribus annis 1570. non pecudum modo, fed & hominum, ad myriad s
vfque, iaduramfecerit. Frumenti,obprcdibatas caufas, parum ferax, inundationes enim anni?*, , qu* pr*ter id,
quod mature accidant, tarde etiam cedunt, fementemautextinguerent, aut per agros omnes diffiparent. Vnde
ex vicina Dania, ac locis mediterraneis folicite id conuchunt. Vineta quoque ob nimium irigus, ventorumque
rigorem regio non patitur. Hunc autem defedum, parti m Gallia ac Hifpania,partim Germani* Rhcmque acco-
1*, partimetiam cereuifi* potus, fubleuant.Syluas, ctiamfihabeat regio, vtpotc.eas, quas @Ciiemyolfc?n vocant,
verfus finum maris Auftralis, tamen h* fuflicientes non funt, vtijslignafocominiftrcnt. Hisitaque naturalub-
uenit,procreata gleba illa pingui, acbituminofa, qu* vento indurata, lignorum penuriam lubleuet, quam hi in
tanta habent abundatia, vtSc vicinis regionibus ijs fubuenire queant: pluresinfuper, ctiamfihisdeftitueren-
tur, arte ac induftria natur*defedum fupp.lcre didicerunt, qui fimo bouino vento ficcato, lig-
norum vice, vtuntur. Atque h*c quidem de Frifi* folo extra Franicheri*
fepta longius progreflls, dida fufti-
ciant.
3<f
EVV ARDVM, eiusErifi* oppidum, quam occidentalem nuncupant. Frifijnamq; in
vniuerfum omnes, in eos,qui orientem, <5c qui occidentem refpiciunt foiem, diuidun-
tur.Qiiorum hi, proprio iScauito nomine, Frifij Occidentales, & Vveftfrifij appellantur,
qui Vvigeuonum, id eft, maritimorum, & littoralium natio funt» littora Germani* a-
quilonaria tenentes. Hi autem,quatuor in ftatus diuiduntur,quorum eminentior eft Gru-
ningenfls, reliqui funt comitatus de Oeftergoy, Comitatus de V veftergoy, <Sc Comitatus
feptemSaltuum, vulgo, @tUCrrLDolt)Cn/ Cuiuis horum fubfunt fua oppida pagiqj.Homm
autem Comitatuum caput eft Levvardum, oppidum opulentum, Scvti priuatis ciuium.
domicilijs decenter ornatum, ita aquarum ambitu, foueis, & praaualidaarce, contra ho-
ftilesinfultus egregie munitum.Curiam habet iudicialcnl,<$cbrifi* Cancellariam,acuius
Tribunali, nulla vlterius permittitur appellatio. Epifcopali etiam dignitate ornatum,in fuperiore Epifcopatuum
diftributione5 cui Reuerendus Dominus Cunerus Petri Brouershauius, Theologus Louanienfis,primus eft defig-
natus AntifteSjfcriptis clarus,& iam hoc tempore,dum ob turbulentos Belgij motus, Coloni* Vbiorum cxulat,ea
vniuerfitatemdifputationibus, &pr*ledionibus publicis exornat. Anno artatis XLIX. moritur. Miliaris ab hac
vrbe interuallo, Zuichemus pagus eft, ortu Vigiij clarus 8c nobilis, is, vfurpato ab ifto pago cognomine, Eques, &
V. I.Dodor,adeo excellens,& grauis cxtitit,vt paucos illi pares Europa habuerit. In vniuerfa fi quid em totius lite-
raturae Encyclopedia exadi(Iimus fuit, vir ingenio dcfolerti comprimis,& capaci,omnis conftli), & prudenti* cal-
lentilfimus, vt maximus virtutis amator,ita eius amatorum ftudiofiflimus,vt proinde ad fummum dignitatis fafti-
giumconfcenderit,dum Secreti Confiftorij Regij Pr*fesfadus,&D.Bauonis,apudGandauenfes Pr*po litus,vtri-
que dignitati,ad finem vfque vitee,fplendori,& ornamento extitit. Patriam hanc quoque ortuilluftrauit Suuridus
Petrus V.I. C. vir admodum literatus,& dodus,quod opera fuaadpofteritatem tranfmifla,palam farentur. Pubji-
ceenamq; funt eius orationes feptem,quarum quinque Gr*c* linguae vtilitatem explicant. Sexta eft de LL, Rom.
praiftantia. Septima, reformationem Vniuerfitatis Erphordienfiscontinet. Plurima etiam ex Grreco fermone m
Latinum feliciffimetranftulit.Legationem Athenagorae Philofophi,ad Antonium C*farepro Chriftianis: Tres
libros vlt.hiftori* Eccleliaftic* Hermi* Sozomeni.Hiftoriam Ecclcfiafticam E u feb i j, & c o n i u n clo r u m, t o t a m re-
cognouit, fadaque Graecorum exemplarium collatione, emendauit, adiedis emendationum ratiombus, ad cal-
ce operis,multaq; alia ornamenta huic operi contulit. Varia infuper, & complura Plutarchi opufcula vertitMar-
tinum Polonum Chronologum,ad fidem veterum codicum emendauit. Deilluftribus Ecclefi* feriptoribus, au-
doresprxeipuos,Hieronymum,Gennadium,Honorium,Ifidorum,SigebertumGemblacenfem,&Henricum de
Gandauo,commentari]s illuftratos edidit. Caftigationes etiam,in omnia Ciceronis opera fcripfit. V t eruditorum
proinde turba,plurimum tanto viro merito debeat,& fit obligata.
FRANICHERIA.
RANICHERI A,in Vveftergoyae Toparchia,duobus a Lcyvardio diffitum 'miliaribus,
diues & opulentum oppidum,in quo,vt plurimum nobiliores homines degunt, quod per-
duellium fui Principis, (qui tum Saxonicus dux erat,) obfidionemfortiter fuftinuerit. vn-
de amplo ab coprxrogatiuo, & priuilegijs pr* caneris Frili* vrbibus, ornariilimum eft. A-
grurn habet,quemadmodum & vniuerfa Frifia,planum,ac pafcuis foecundiifimum.ftagnis
tamen,lacubus,acpaludibusintercifum,aliquando marisfinubus, aliquando torus iniu-
laris, quoad fementes, incultiuum, ad reliqua vero fcecundum, latiftimis pratis amoeni*!,
mnm.Reliqua terra exhauritur cefpitibus,quasiXoyurn vocant,pro igne alendo,egeftis.De
quibus Plinium lib. XVI. cap. II. loqui pleriquc exifti mant, cum inquit de Septentrio-
nalibus Chaucis, quod vlua, & paluftri iunco funes nedant, ad praetexenda piicibus retia,
captumque manibus lutum,vcntis magis, quam fole ficcantes, terra cibos,& rigentia Septentrione vifcera fua v-
rant,&c. Eft porro, vfque adeo humilis, fubmifla,profundaque Frifica regio, prxfertim, qua Oceano eft propin-
quior, vt vix *greque ab ineunte autumno ad multum Vcrvfque,peregrinandi,iteruefaciendimodusimn alius
queat,quam, vt cymbis vehantur 5 vndeplures vicos, villas, pagosque videre eft, fortiffimis aggeribus, terraque
paulo altius eleuata.acfupra reliquam eminenti, locis oportunis extrudos. Maris faeuitijs ita obnoxia, vt Coro
flante,ftepenumero periclitetur, ac fuperioribus annis 1570. non pecudum modo, fed & hominum, ad myriad s
vfque, iaduramfecerit. Frumenti,obprcdibatas caufas, parum ferax, inundationes enim anni?*, , qu* pr*ter id,
quod mature accidant, tarde etiam cedunt, fementemautextinguerent, aut per agros omnes diffiparent. Vnde
ex vicina Dania, ac locis mediterraneis folicite id conuchunt. Vineta quoque ob nimium irigus, ventorumque
rigorem regio non patitur. Hunc autem defedum, parti m Gallia ac Hifpania,partim Germani* Rhcmque acco-
1*, partimetiam cereuifi* potus, fubleuant.Syluas, ctiamfihabeat regio, vtpotc.eas, quas @Ciiemyolfc?n vocant,
verfus finum maris Auftralis, tamen h* fuflicientes non funt, vtijslignafocominiftrcnt. Hisitaque naturalub-
uenit,procreata gleba illa pingui, acbituminofa, qu* vento indurata, lignorum penuriam lubleuet, quam hi in
tanta habent abundatia, vtSc vicinis regionibus ijs fubuenire queant: pluresinfuper, ctiamfihisdeftitueren-
tur, arte ac induftria natur*defedum fupp.lcre didicerunt, qui fimo bouino vento ficcato, lig-
norum vice, vtuntur. Atque h*c quidem de Frifi* folo extra Franicheri*
fepta longius progreflls, dida fufti-
ciant.
3<f