DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.16954#0132
, MOLA-
OL A,in Latio ad Appiam viam, a C. Caligula Silice ex Olibano monte ftratam,
& vndique peramoenis hortis ornatam,longus & perelegans vicus, A molarum,
vtplcnq5exiftimant,frequentiadictus,quashice montium radicibus continuo
pr.ofluentes,aquae verfant.locus eft mehercule peramoenus,horti vndiq; cultifli-
mi,citris,limonibus,alijsque nobilibus arboribus confiti,omniaquoq; riuuli pu-
Sriflimarum aquarum grato murmure perfundunt, & paftim in habitationes mag-
na cum voluptate ducuntur JFuit hic.vt ait Yolaterranus,Formianum Ciceronis,
de quo ille lib.2.de Oratore fcribit,Laeliu fere femper cum Scipione rufticari io-
litum,eosque quoties huc ex vrbe,tanquam e vinculis euolaui flent, incredibili-
ter repuerafeere efle folitos. Multitudo 1'ane veterum monumentorum, & mar-
morum fimiliter infcriptorum,praetereaque vcftigia magnarum domuum, olim hunc locum valde fre-
quentatum comprobant. Et profecto,ceteris Italia; peramoeniflimisiure debet annumerari,quamobrem
& a Martiale deferibitur huiufmodi carmine.
0 temperata dulce For mi a littus,
Vos cum feuerifugit oppidum Martis,
Et inquietas fejfus exuit curas
Apollinari:s, omnibus locisprafert.
Non ille [antta dulce Tybur vxoris
Nec Thufculanos, Algidofuefecejfss,
Pranejle necfic, Antiumue miratur,
Non blanda Circe, Dardantfue Caieta,
E>cfiderantur,nec Marica,nec Liris,
Nec in Lucrina lota falmacis vena,
hicfumma lenijlringitur Thetis vent o
Nec languet aquor viuafed quies ponti.
Spatio deinde P.M.V.Caietam vfque,pcr finuofam Caietani littoris oram,eadem via fumma cum vo-
luptate, amoeniflimi cernuntur horti,citris,limonibus,Sc id genus arboribus frequentes, aquulisque lym
pidiflimis irrigui,ad initium vfq;promontorij,cui infidet C Ai ET A,quod Laconico vocabulo a curui-
tate nomen fortirum exiftimant. Laconcsenim curuaomnia,Caietasappel!abant.Solinus tamen audior
cft,llcab Aenetenutricenominatum,quodetiamtcftatur Vergiliusinquiens: Tuquoque lirtoribus no-
ftris Aeneia nutrix. Aeternam moriens famam Caieta dedifti:qucm in locum Seruius annotat,alios hanc
Aeneae nutricem,alios Creufae,alios Alcanij dicere Le£tum tamen etiam in philologis,hoc loco clafietxt
Troi anorum cafuconcrematam,indeque Caietani a^0 7« x«^vdi£tam,qu6d accendere, ad urereqti e Lau-
nis fignificat.VerumenimueroLandinusineofdem Virgilij verfusaliter fcribit,tradere quofdam olim,
vbi nuncCaicta modicumfuiflecaftellumEpicae,ficab Epica vrbeHerleae vocatum, Caictaeq; mentio-
nem etiam Homerum facere, caeterum praeterea concludit nihil.Scd aurorum melior pars, VirgiLo con
fentit, vti quoque Facius,hac fententiaferibens:
Vidi vbi Catillus p cflea vixit,
.Quam Tbebas reliquit, & m vrbe fui
Cui i^Aenea nutrix, nomen adhucprajlat.
Caietam quoque Silius appellat & Ptolemaeus,aliique claflici au<Aores:vbi portus femper celeberrimus
fuit,ampl;fsime,vtSpartianusperhibet,ab Antonino Pio refedus.Vrbseft munita cum primis, & arcem
habet inui&iflimam fummo in monte.qucm fuperioribusannis muro cinxit Fcrdinandus Arragoninn
& Neapolitanorum Rex,Gallisdu&uaufpicijsqueConfalui Fcrrantis e regno pullis. Epifcopus v ibi da-
tuspropterFormiasaSaracenisexcifas.PlurimumeamGelalius II. Pontif.illuftrauit, item a-tate noftra
Thomas Yiotiius pradicatorumfamiliaegeneralismagifter.&poftaLcone X. Pontif. Cardinalis crea-
tus.Multa vir iliceum Theologica,philofophica,logica,tum de confcie titia calibus feriptorum monu-
mentis prodidit:& profedo parem,aut fecundum aliquem, neque noftra memoria, neque multis ante-
adisfaculis habuit,quanquam nec am uliscaruerit multis.Obijt Roma poft C.N. M.D.XX XII ii. an-
no.Elatus vti monachus,quodipfeiufleratabfquepompafuneris,& apparatu Cardinalitio monumen-
toque conditus extra portam magnam Mineruaad dextram,quod iple vitiusfibi pofuerar, cum hac in-
feriptione, Thomas de Vio Caietanus Cardinalis S.Xifti,ordinis pradicarorumiVitam eiusloan. Bapti-
fta Aquilanustamprofa,quam carmine pereleganter fcripfit.Maximis cladibus non femcl obrutam Ca-
ietam didici mus.lngens ibi clades anno aC.N. 139 4- contigit,quando a Gallis direpta lacerataque cum
ingenti oppidanorum cade,nec enim aut fexus,aut anatis,aut religioforum penetralium diferimen habi
tum.Multis pratereapoft id tempus in hunc vfq; diem regni Neapolitani mutationib.conuulfa quaflata-
que vrbis,cceterum fide Ferdinandi regis Arragonum, Carolique V. dein Imperatoris Augutuconftan-
tiflime pertinaciflimcque femper hafit.Hac de Caieta.
ST
OL A,in Latio ad Appiam viam, a C. Caligula Silice ex Olibano monte ftratam,
& vndique peramoenis hortis ornatam,longus & perelegans vicus, A molarum,
vtplcnq5exiftimant,frequentiadictus,quashice montium radicibus continuo
pr.ofluentes,aquae verfant.locus eft mehercule peramoenus,horti vndiq; cultifli-
mi,citris,limonibus,alijsque nobilibus arboribus confiti,omniaquoq; riuuli pu-
Sriflimarum aquarum grato murmure perfundunt, & paftim in habitationes mag-
na cum voluptate ducuntur JFuit hic.vt ait Yolaterranus,Formianum Ciceronis,
de quo ille lib.2.de Oratore fcribit,Laeliu fere femper cum Scipione rufticari io-
litum,eosque quoties huc ex vrbe,tanquam e vinculis euolaui flent, incredibili-
ter repuerafeere efle folitos. Multitudo 1'ane veterum monumentorum, & mar-
morum fimiliter infcriptorum,praetereaque vcftigia magnarum domuum, olim hunc locum valde fre-
quentatum comprobant. Et profecto,ceteris Italia; peramoeniflimisiure debet annumerari,quamobrem
& a Martiale deferibitur huiufmodi carmine.
0 temperata dulce For mi a littus,
Vos cum feuerifugit oppidum Martis,
Et inquietas fejfus exuit curas
Apollinari:s, omnibus locisprafert.
Non ille [antta dulce Tybur vxoris
Nec Thufculanos, Algidofuefecejfss,
Pranejle necfic, Antiumue miratur,
Non blanda Circe, Dardantfue Caieta,
E>cfiderantur,nec Marica,nec Liris,
Nec in Lucrina lota falmacis vena,
hicfumma lenijlringitur Thetis vent o
Nec languet aquor viuafed quies ponti.
Spatio deinde P.M.V.Caietam vfque,pcr finuofam Caietani littoris oram,eadem via fumma cum vo-
luptate, amoeniflimi cernuntur horti,citris,limonibus,Sc id genus arboribus frequentes, aquulisque lym
pidiflimis irrigui,ad initium vfq;promontorij,cui infidet C Ai ET A,quod Laconico vocabulo a curui-
tate nomen fortirum exiftimant. Laconcsenim curuaomnia,Caietasappel!abant.Solinus tamen audior
cft,llcab Aenetenutricenominatum,quodetiamtcftatur Vergiliusinquiens: Tuquoque lirtoribus no-
ftris Aeneia nutrix. Aeternam moriens famam Caieta dedifti:qucm in locum Seruius annotat,alios hanc
Aeneae nutricem,alios Creufae,alios Alcanij dicere Le£tum tamen etiam in philologis,hoc loco clafietxt
Troi anorum cafuconcrematam,indeque Caietani a^0 7« x«^vdi£tam,qu6d accendere, ad urereqti e Lau-
nis fignificat.VerumenimueroLandinusineofdem Virgilij verfusaliter fcribit,tradere quofdam olim,
vbi nuncCaicta modicumfuiflecaftellumEpicae,ficab Epica vrbeHerleae vocatum, Caictaeq; mentio-
nem etiam Homerum facere, caeterum praeterea concludit nihil.Scd aurorum melior pars, VirgiLo con
fentit, vti quoque Facius,hac fententiaferibens:
Vidi vbi Catillus p cflea vixit,
.Quam Tbebas reliquit, & m vrbe fui
Cui i^Aenea nutrix, nomen adhucprajlat.
Caietam quoque Silius appellat & Ptolemaeus,aliique claflici au<Aores:vbi portus femper celeberrimus
fuit,ampl;fsime,vtSpartianusperhibet,ab Antonino Pio refedus.Vrbseft munita cum primis, & arcem
habet inui&iflimam fummo in monte.qucm fuperioribusannis muro cinxit Fcrdinandus Arragoninn
& Neapolitanorum Rex,Gallisdu&uaufpicijsqueConfalui Fcrrantis e regno pullis. Epifcopus v ibi da-
tuspropterFormiasaSaracenisexcifas.PlurimumeamGelalius II. Pontif.illuftrauit, item a-tate noftra
Thomas Yiotiius pradicatorumfamiliaegeneralismagifter.&poftaLcone X. Pontif. Cardinalis crea-
tus.Multa vir iliceum Theologica,philofophica,logica,tum de confcie titia calibus feriptorum monu-
mentis prodidit:& profedo parem,aut fecundum aliquem, neque noftra memoria, neque multis ante-
adisfaculis habuit,quanquam nec am uliscaruerit multis.Obijt Roma poft C.N. M.D.XX XII ii. an-
no.Elatus vti monachus,quodipfeiufleratabfquepompafuneris,& apparatu Cardinalitio monumen-
toque conditus extra portam magnam Mineruaad dextram,quod iple vitiusfibi pofuerar, cum hac in-
feriptione, Thomas de Vio Caietanus Cardinalis S.Xifti,ordinis pradicarorumiVitam eiusloan. Bapti-
fta Aquilanustamprofa,quam carmine pereleganter fcripfit.Maximis cladibus non femcl obrutam Ca-
ietam didici mus.lngens ibi clades anno aC.N. 139 4- contigit,quando a Gallis direpta lacerataque cum
ingenti oppidanorum cade,nec enim aut fexus,aut anatis,aut religioforum penetralium diferimen habi
tum.Multis pratereapoft id tempus in hunc vfq; diem regni Neapolitani mutationib.conuulfa quaflata-
que vrbis,cceterum fide Ferdinandi regis Arragonum, Carolique V. dein Imperatoris Augutuconftan-
tiflime pertinaciflimcque femper hafit.Hac de Caieta.
ST